Trądzik to jedna z najczęściej występujących chorób dermatologicznych. Ma przewlekły charakter, a szczyt jego pojawiania się przypada na okres dojrzewania. Za główną przyczynę trądziku podaje się zmiany hormonalne w organizmie, choć jednocześnie wyróżnia się szereg czynników ryzyka. Diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz dermatolog, nierzadko współpracując z kosmetologiem, dietetykiem czy endokrynologiem.
Przyczyny trądziku
Trądzik jest schorzeniem wieloczynnikowym, uważa się, że na jego występowanie wpływają przede wszystkim zmiany w gospodarce hormonalnej, choć nie bez znaczenia pozostają predyspozycje genetyczne, styl życia czy stan skóry. Dokładne przyczyny uzależnione są od rodzaju trądziku. Przy trądziku młodzieńczym podłoże stanowi zaburzenie poziomu androgenów w okresie dojrzewania i niedługo po nim. Przyczyny trądziku różowatego pozostają nieznane, zaś postać niemowlęca wynika z reakcji alergicznej związanej z dietą matki karmiącej piersią. Pozostałymi przyczynami mogą być przyjmowane leki (trądzik polekowy) lub kontakt z substancjami chemicznymi (trądzik zawodowy).
Trądzik – objawy
Około 80% przypadków trądziku przebiega raczej łagodnie. Najczęściej zmiany skórne lokalizują się w obrębie twarzy, choć nierzadko pojawiają się także na plecach, ramionach, pośladkach czy dekolcie. W przebiegu trądziku obserwuje się łojotok skóry, zaburzenia rogowacenia ujść jednostek włosowo-łojowych oraz rozwój stanu zapalnego. Nadmiar łoju na powierzchni skóry sprzyja rozwojowi patogennych bakterii, które dodatkowo stymulują odpowiedź immunologiczną wrodzoną i swoistą, tworząc stan zapalny. Powstaje błędne koło, z którego ciężko jest wyjść. W zależności od objawów wyróżniamy wiele rodzajów trądziku, między innymi:
- trądzik pospolity;
- trądzik zaskórnikowy;
- trądzik grudkowy;
- trądzik krostkowy;
- trądzik krostkowo-grudkowy;
- trądzik ropowiczy;
- trądzik bliznowaty;
- trądzik piorunujący;
- trądzik niemowlęcy.
Najczęściej występuje trądzik zaskórnikowy, który odnosi się do obecności otwartych i zamkniętych zaskórników o średnicy 1-3 mm, lokalizujących się zazwyczaj w okolicach czoła, nosa i brody. Pacjenci bez względu na rodzaj trądziku, zmagają się z nadmierną produkcją sebum, co skutkuje stale błyszczącą, tłustą skórą. Mimo tego jest ona znacznie przesuszona, co tylko stymuluje gruczoły łojowe do dalszej pracy. Zmiany skórne mogą mieć postać zaskórników, krost i grudek wypełnionych ropną wydzieliną lub bolesnych zmian. W zależności od tego wiążą się z dodatkowymi objawami, takimi jak ból czy świąd skóry. Ważne jest, aby nie wyciskać pryszczy ani nie rozdrapywać ich, ponieważ mogą pozostawić po sobie trwałe, nieestetyczne blizny.
Zobacz również: Blizny potrądzikowe.
Leczenie trądziku
Terapia trądziku powinna obejmować:
- farmakoterapię (w razie konieczności);
- odpowiednią pielęgnację skóry, dobraną indywidualnie do problemu zdrowotnego;
- modyfikację diety;
- unikanie stresu i wysypianie się;
- zabiegi kosmetologiczne – zwłaszcza mezoterapia igłowa, fototerapia, ozonoterapia czy frakcyjna radiofrekwencja mikroigłowa.
Często stosuje się miejscowo działające kremy i maści, a także antybiotyki. Z tych ostatnich rekomenduje się klindamycynę, erytromycynę i węglan erytromycyny, zaś odradza się użycie tetracyklin czy neomycyny. Miejscowa antybiotykoterapia jest bardzo dobrze tolerowana przez pacjentów. Pielęgnacja skóry powinna obejmować codzienne oczyszczanie jej za pomocą delikatnych pianek czy żelów, a także stosowanie kremów nawilżających. Ze względu na nadmierną produkcję sebum celem jest unormowanie pracy gruczołów łojowych. Mimo cery tłustej zaleca się metody takie jak OCM (usuwanie zanieczyszczeń skórnych przy użyciu odpowiednio dobranych olejków).
Bardzo ważna jest dieta, która musi wykluczać żywność przetworzoną oraz słodycze. Udowodniono, że także produkty spożywcze posiadające wysoki indeks glikemiczny mogą negatywnie wpływać na przebieg trądziku. Z kolei warto urozmaicić codzienną dietę o świeże warzywa i owoce oraz żywność probiotyczną. Zaleca się regularne spożywanie NNKT (niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe) oraz suplementowanie witaminy D, cynku, selenu i witaminy E, jako że ich niedobory bardzo często pojawiają się u pacjentów z trądzikiem.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej... |
|
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szmaj-Kupny E., Kuś M., Trądzik pospolity w ujęciu holistycznym, Kosmetologia Estetyczna, 4/2020.
- Seniuta J., Reich A., Miejscowa antybiotykoterapia w leczeniu trądziku, Forum Dermatologicum, 2/2017.
- Wilusz-Ludwiczak K., Kuchciak-Brancewicz M., Czyż A., Lesiak A., Trądzik chorobą zapalną, a nie bakteryjną, Forum Dermatologicum, 3/2019.
