Antybiotyki to rodzaj leków o działaniu bakteriobójczym. Stanowią naturalne wtórne produkty metabolizmu mikroorganizmów, które działając wybiórczo w niskich stężeniach wpływają na struktury komórkowe bądź procesy metaboliczne licznych mikroorganizmów. W efekcie hamują ich namnażanie i rozwój, prowadząc do wyciszenia procesu chorobowego.
Jak działają antybiotyki?
Działanie antybiotyków polega na inicjowaniu śmierci komórki bakteryjnej (działanie bakteriobójcze) lub wpływaniu na nią w taki sposób, aby zakłócić jej metabolizm. W rezultacie patogenna komórka nie jest w stanie rozwijać się ani namnażać (działanie bakteriostatyczne). Oczywiście można wyszczególnić główne mechanizmy działania antybiotyków. Są to między innymi:
- zakłócanie syntezy ściany komórkowej bakterii;
- upośledzanie przepuszczalności błon komórkowych bakterii;
- zakłócanie syntezy kwasów nukleinowych lub białek.
Odrębnym problemem jest szkodliwość antybiotyków dla naturalnej flory bakteryjnej występującej w organizmie człowieka. Nie od dziś wiadomo, że pozytywnie działające bakterie zasiedlają pochwę, błony śluzowe, skórę czy drogi pokarmowe, głównie jelita. Antybiotyki działają bakteriobójczo nie tylko w stosunku do bakterii chorobotwórczych, lecz do wszystkich. W efekcie niszczą mikroflorę jelit, która jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu i zachowania wysokiej odporności.
Błędy podczas antybiotykoterapii
Do najczęstszych błędów podczas antybiotykoterapii zaliczamy:
- niepotrzebne przepisywanie leków (gdy nie ma konieczności ich brania);
- opóźnianie przyjmowania antybiotyków u pacjentów w stanie zagrożenia życia;
- nadużywanie antybiotyków o szerokim spektrum działania;
- przepisywanie zbyt niskich lub zbyt wysokich dawek antybiotyku;
- zbyt krótki lub zbyt długi czas antybiotykoterapii;
- unikanie jednoczesnego stosowania osłony.
Dużym problemem jest antybiotykoterapia nieukierunkowana zgodnie z wynikami posiewu i antybiogramu. Niestety, wciąż bardzo rzadko wykonuje się posiew, nawet jeśli miejsce ma infekcja bakteryjna i przepisane zostają odpowiednie leki.
Osłona podczas antybiotyku
Aby jak najskuteczniej chronić naturalną, pozytywną mikroflorę organizmu przed przyjmowaniem antybiotyku, w jego trakcie, a nawet kilka dni po zakończeniu kuracji warto stosować preparaty działające ochronnie. Są to różnego rodzaju probiotyki, prebiotyki, synbiotyki oraz naturalna żywność probiotyczna. Probiotyki i środki pokrewne można zakupić w każdej aptece lub wysokiej jakości sklepach z naturalnymi suplementami diety. Z kolei naturalną żywność probiotyczną otrzymamy w każdym sklepie spożywczym, są to m.in. kefiry, maślanki czy naturalne jogurty. Można również przygotować samodzielnie w domu zakwas, z którego następnie możemy upiec zdrowy chleb lub ugotować żurek. Dania te będą pełne korzystnych bakterii probiotycznych.
Antybiotyki w organizmie człowieka
Istnieje wiele rodzajów antybiotyków. Mają szerokie spektrum działania lub ograniczają się wyłącznie do eliminacji pojedynczego szczepu bakterii. Dzielą się one również ze względu na sposób wchłaniania, nie wszystkie są dobrze wchłaniane w układzie pokarmowym. Poza tym, niektóre z nich docierają do odległych tkanek, zaś inne działają wyłącznie w drogach pokarmowych zwalczając jedynie miejscowe infekcje. Znaczna większość antybiotyków zostaje wydalona przez nerki wraz z moczem, sporadycznie wraz z żółcią.
Jeśli nadużywamy antybiotyków, organizm może wykształcić antybiotykooporność. Innymi słowy, są to cechy pewnych szczepów bakterii, umożliwiające im przetrwanie w obecności antybiotyków. Antybiotyki są lekami mało toksycznymi i na ogół dobrze tolerowanymi przez organizm. W niektórych przypadkach antybiotykoterapii mogą pojawić się działania niepożądane, takie jak objawy gastryczne.
Rodzaje antybiotyków
Jak wspomniano wcześniej, wyróżniamy wiele rodzajów antybiotyków. Są to głównie:
- beta-laktamy, w tym penicyliny, cefalosporyny, karbapenemy, trinemy;
- antybiotyki peptydowe;
- aminoglikozydy;
- tetracykliny;
- makrolidy;
- linkozamidy;
- ryfamycyny.
Tych rodzajów jest znacznie więcej. Właśnie dlatego tak ważna jest dokładna diagnostyka pacjenta i dobranie preparatu do występujących w organizmie patogennych bakterii. Tylko odpowiednie dobranie antybiotyku zapewni właściwe działanie i szybkie pozbycie się choroby.
Polecane produkty:
Probiotyki naturalne bioalgi
Probiotyki naturalne w swoim składzie zawierają 150 milionów wyselekcjonowanych żywych szczepów bakterii. Są szczególnie zalecane w celu utrzymania prawidłowej flory bakteryjnej, a także przy problemach żołądkowych i jelitowych. Wspomagają … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Dąsal M., Wpływ antybiotykoterapii na rozwój bakterii wielolekoopornych, Acta Uroboroi.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
- Nowak Ł., Wybrane zagadnienia antybiotykoterapii zakażeń bakteryjnych u chorych na nowotwory złośliwe, Journal of Oncology, 3/2016.
- Markiewicz Z., Kwiatkowski Z., Bakterie, antybiotyki, lekooporność, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2001.