Pierwsze objawy menopauzy po 40. roku życia zawsze są dla kobiety zaskoczeniem, tym bardziej że średni wiek wygaszania czynności hormonalnej jajników w Polsce wynosi 51 lat. Menopauza jest nazwą ostatniej miesiączki w życiu kobiety, jednak zostaje ona rozpoznana dopiero po upływie 12 miesięcy, w ciągu których nie pojawiło się krwawienie miesiączkowe. Jest ona wywołana zanikaniem hormonalnej czynności jajników.
Przyczyny menopauzy
Menopauza jako zanik płodności jest jedyną funkcją organizmu kobiety, która tak gwałtownie i bezpowrotnie wygasa. Utrata zdolności reprodukcyjnych, na tak długo przed śmiercią, występuje jedynie wśród kobiet i dotyczy wyłącznie gatunku ludzkiego. Zgodnie z koncepcją biologiczną, to właśnie zmiany hormonalne zachodzące w organizmie kobiety odpowiadają za pojawienie się menopauzy i związanych z nią objawów. W ciągu życia kobiety stale zmienia się ich aktywność – nie tylko na przestrzeni lat i miesięcy, ale nawet dni, co obserwuje się w przebiegu cyklu miesiączkowego.
Spada liczba produkowanych przez jajniki komórek jajowych oraz stężenie wydzielanych przez nie hormonów, głównie estrogenów i progesteronu, co wywołuje ustanie cyklicznych, miesięcznych zmian w śluzówce macicy i zanik krwawień menstruacyjnych. Dlaczego tak się dzieje? Zmiany te wiążą się z naturalnymi, fizjologicznymi procesami starzenia się organizmu, jednak wciąż nie do końca wiadomo, dlaczego tak się dzieje. Tym bardziej że u zwierząt płci żeńskiej nie obserwuje się menopauzy.
Zobacz również: Sposoby i związki opóźniające proces starzenia się organizmu.
Pierwsze objawy menopauzy po 40
Już na kilka lat przed menopauzą kobiety mogą zauważać u siebie objawy menopauzalne, głównie w kontekście wahań wartości stężeń wydzielanych przez jajnik hormonów. W rezultacie czas między kolejnymi miesiączkami wydłuża się, a krwawienie jest coraz bardziej skąpe. Nadal jednak istnieje możliwość zajścia przez kobietę w ciążę, o czym należy pamiętać. Kluczowym czynnikiem w rozwoju objawów menopauzy jest niedobór estrogenów. Pierwsze objawy menopauzy po 40. roku życia to przede wszystkim:
- zaburzenia snu, zwłaszcza w kontekście bezsenności;
- spadek libido, brak chęci do podejmowania aktywności seksualnych;
- kołatanie serca;
- nadmierna potliwość ciała;
- częstsze infekcje dróg moczowo-płciowych i pierwsze epizody nietrzymania moczu, jeśli wcześniej się nie pojawiały;
- zawroty głowy i migreny;
- napady duszności i uderzenia gorąca, zwłaszcza w okolicach twarzy i dekoltu;
- zaburzenia pamięci i problemy z koncentracją;
- nocne poty;
- przyrost masy ciała;
- skurcze mięśni;
- suchość skóry, utrata jej elastyczności i jędrności, wyraźniejsze zaznaczenie się zmarszczek;
- bóle stawów i sztywność stawów;
- wahania nastroju, drażliwość;
- ogólne zmęczenie i osłabienie.
Hormony produkowane i wydzielane przez jajniki oddziałują nie tylko na narządy rodne kobiety, ale również na wiele innych organów i tkanek ustroju. Nagły spadek ich stężenia nie jest obojętny dla skóry, serca, układu moczowego, wątroby, naczyń krwionośnych, kości i mózgu. Silnie wzrasta ryzyko:
Wśród kobiet występują znaczne różnice nasilenia zmian w organizmie. Menopauza u każdej z nich może przebiegać nieco inaczej, a jej objawy mogą być bardziej lub mniej nasilone. Do objawów niespecyficznych, czyli tych, które mogą być wywołane również przez inne czynniki niż zmiany hormonalne, zalicza się np.:
- napięcie nerwowe;
- bezsenność;
- trudności w koncentracji uwagi;
- bóle głowy;
- zawroty głowy;
- bóle pleców;
- spadek energii.
Warto zróżnicować je z innymi problemami, zwłaszcza jeśli menopauza występuje wcześnie, a więc tuż po 40.
Wczesna menopauza
O wczesnej menopauzie mówi się wówczas, gdy występuje przed 40. rokiem życia, jednak w Polsce menopauza po 40 również nie jest standardem. Średni wiek pojawiania się przekwitania u kobiet w naszym kraju to 51 lat. W wielu przypadkach wczesna menopauza jest związana z czynnikami genetycznymi. Nie wiadomo do końca, dlaczego się pojawia, jednak takie zjawisko może być typowe dla wielu kobiet należących do danej rodziny. Dodatkowo wymienia się czynniki ryzyka przyspieszające menopauzę, zwłaszcza:
- palenie papierosów;
- alkoholizm;
- wczesna pierwsza miesiączka;
- silny stres w życiu codziennym;
- wysoka aktywność zawodowa;
- niski standard życia;
- skrajne niedobory pokarmowe i stosowanie nieodpowiedniej, niezdrowej diety;
- bezdzietność.
Ciekawostką jest, że długotrwałe stosowanie diety wegetariańskiej, dwuskładnikowej antykoncepcji hormonalnej czy wielodzietność mogą opóźniać pojawianie się menopauzy, choć wciąż nie wiadomo, dlaczego tak się dzieje. Przy silnych objawach związanych z tym okresem warto zwrócić się do ginekologa. Poleci on środki farmakologiczne i udzieli wskazówek dotyczących zmiany stylu życia.
Polecane produkty:
|
Omega 3 - czysty olej z Pachnotki zwyczajnej
Olej omega 3 to 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Uzupełnia codzienną dietę m.in. w mikroelementy, witaminę E, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Putyński L., Janicka K., Rola terapii hormonalnej w życiu kobiet w okresie menopauzy, Przegląd Menopauzalny, 6/2011.
- Pertyński T., Stachowiak G., Menopauza – fakty i kontrowersje, Endokrynol Pol; 2006; 5 (57): 525-534.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
