Miesiączka (inaczej: menstruacja) to zjawisko dotyczące każdej prawidłowo rozwijającej się kobiety. Polega na cyklicznym (comiesięcznym) złuszczaniu się endometrium, czyli błony śluzowej macicy. Objawia się to charakterystycznym krwawieniem z pochwy. Na ogół pierwszy okres pojawia się między 11. a 14. rokiem życia i warunkuje przemianę dziewczynki w kobietę.
Pojawienie się pierwszej miesiączki
Choć pierwsza miesiączka zazwyczaj pojawia się między 11. a 14. rokiem życia, nie jest to regułą. Może ona wystąpić wcześniej lub znacznie później. Wpływ na to mają czynniki takie jak m.in.: genetyka, sposób odżywiania się, masa ciała, choroby ogólnoustrojowe, przyjmowane leki czy stres w życiu. Jeśli brak pierwszej miesiączki jest powodem do zmartwień lub jej pojawienie się znacznie się opóźnia, warto wybrać się na wizytę do ginekologa. W przypadku dziewcząt zaleca się wizytę u kobiety, aby zminimalizować niepokój i stres związany z badaniem.
Na czym polega miesiączka?
Aby zrozumieć zjawisko miesiączkowania warto przybliżyć cały cykl menstruacyjny, czyli szereg zjawisk fizjologicznych zachodzących w żeńskim organizmie. Za zjawiska te odpowiadają hormony, przede wszystkim estrogeny i progesteron. Ich stężenie w organizmie cyklicznie się zmienia, co wpływa na dojrzewanie komórki jajowej i owulację. Gdy komórka jajowa dojrzeje, jest gotowa przyjąć plemnik i tym samym ulec zapłodnieniu. Jednocześnie zachodzą zmiany w błonie śluzowej macicy, która staje się gruba i dobrze ukrwiona. Oczekuje ona na zapłodnione jajeczko, które będzie mogło „wygodnie” zagnieździć się w tak przygotowanej wyściółce tkankowej.
Jeśli jednak komórka jajowa nie ulegnie zapłodnieniu, nabrzmiała błona śluzowa macicy nie jest już przydatna. Uruchamia się więc proces jej zaniku, nabłonek złuszcza się i ulega wydaleniu wraz z krwią. Krew menstruacyjna zawiera więc w sobie także śluz i martwe komórki naskórka. Pierwszy dzień miesiączki stanowi pierwszy dzień cyklu menstruacyjnego.
Ile trwa miesiączka?
Typowo miesiączka trwa kilka dni, od 2 do 6. W tym czasie krwawienie może być bardzo nasilone lub przybrać jedynie formę plamienia. Jest to kwestia indywidualna, uzależniona od fizjologii kobiety. Przedłużające się krwawienie lub jego częsty brak jest wskazaniem do kontroli ginekologicznej. Należy mieć na uwadze, że brak miesiączki może wynikać z czynników takich jak niedożywienie, bardzo restrykcyjna dieta, przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych itd.
Bolesne miesiączki
Miesiączka nie jest oczekiwanym, lubianym przez kobiety zjawiskiem. Bardzo często towarzyszą jej następujące objawy:
- ból podbrzusza lub okolicy lędźwiowo-krzyżowej kręgosłupa;
- obrzęki;
- wahania nastroju;
- nudności i wymioty;
- bóle głowy, zawroty głowy;
- biegunki.
Jeszcze do niedawna objawy te były uznawane za fizjologiczne, normalne w przebiegu miesiączkowania. Dziś jednak wiadomo, że wynikają z różnych anomalii strukturalnych, anatomicznych czy fizjologicznych ustroju. Prawidłowo, menstruacja powinna przebiegać niemal bezboleśnie. Pojawienie się powyższych objawów może wskazywać np. na endometriozę. Jeśli choroba nie zostanie potwierdzona badaniami ginekologicznymi, a uciążliwe dolegliwości wciąż się pojawiają, warto udać się do fizjoterapeuty uroginekologicznego. Wówczas bolesność najprawdopodobniej wiąże się z napięciami tkankowymi, obecnością tak zwanych punktów spustowych oraz zablokowaniem poszczególnych połączeń stawowych. Specjalista przy użyciu wybranych technik manualnych uwolni napięcia i przywróci równowagę organizmu. Nauczy również pacjentkę prawidłowego treningu dna miednicy (w zależności od potrzeb kobiety – wzmacnianie tych mięśni lub rozluźnianie), co w dużej mierze przekłada się na bezbolesne przechodzenie okresu.
Zobacz rownież: Przekwitanie.
Czym jest menopauza?
Wraz z wiekiem jajniki stają się niewrażliwe na działanie gonadotropin, a ich funkcjonowanie się pogarsza. Powoduje to zanik cyklu płciowego, zwany menopauzą. Niewrażliwość ta jest powiązana i prawdopodobnie wywołana spadkiem liczby pierwotnych pęcherzyków, który staje się gwałtowny podczas menopauzy. Jajniki przestają wydzielać w wystarczających ilościach progesteron i estradiol, zaś estrogen syntezowany jest w bardzo małych ilościach. Macica i pochwa ulegają stopniowo zmianom atroficznym. Miesiączka u kobiet staje się nieregularna i zanika pomiędzy 45. a 55. rokiem życia. Częstymi objawami po zatrzymaniu aktywności jajników są:
- uczucie rozchodzącego się ciepła (tzw. uderzenia gorąca);
- nocne pocenie się;
- wahania nastroju;
- zaburzenia apetytu;
- przyrost masy ciała;
- depresja;
- problemy skórne.
Menopauza jest więc okresem w życiu kobiety, który następuje po wystąpieniu ostatniego miesiączkowania. Po ustaniu menstruacji kobieta nie jest już zdolna do wydania potomstwa, choć na świecie udokumentowano kilka wyjątków.
Polecane produkty:
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... | |
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.
- Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
- Bręborowicz G., Położnictwo i ginekologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2020.