Wahania nastroju mogą w znaczący sposób wpłynąć na codzienne funkcjonowanie oraz relacje interpersonalne. W niektórych sytuacjach wynikają z fizjologicznych zmian w organizmie, np. podczas ciąży, jednak może się zdarzyć, że stanowią objaw poważniejszych chorób i schorzeń. Poważne lub przewlekłe wahania nastroju wymagają specjalistycznego leczenia, najlepiej u psychoterapeuty lub psychiatry.
Wahania nastroju – przyczyny fizjologiczne
Najczęściej wahania nastroju wynikają ze zmian hormonalnych zachodzących w organizmie, właśnie dlatego zjawisko to kojarzone jest z płcią żeńską. To właśnie kobiety są bardziej podatne na zmiany hormonalne w trakcie ciąży i cyklu menstruacyjnego, w którym każdy dzień wiąże się z wydzielaniem różnych hormonów. W życiu kobiety wyróżniamy:
- zespół napięcia przedmiesiączkowego – obserwuje się obniżenie poziomu serotoniny wskutek działania estradiolu i progesteronu;
- ciążę – na wahania nastroju wpływa rosnący poziom estrogenów i progesteronu;
- połóg – miejsce ma nagły spadek produkcji hormonów ciążowych, może pojawić się wręcz depresja poporodowa;
- menopauzę – spada poziom estrogenów, co z kolei powoduje mniejszą produkcję serotoniny (hormonu szczęścia).
Wahania nastroju można zauważyć także w przypadku andropauzy, czyli męskiego przekwitania. Zjawisko to jest odpowiednikiem żeńskiej menopauzy. W tej sytuacji wahania nastroju wynikają z nagłego spadku produkcji testosteronu, przez co panowie mogą stać się smutni, rozdrażnieni, pesymistyczni czy wręcz wycofani z codziennego życia.
Zobacz również: Zmiany ogólnoustrojowe u kobiet w ciąży.
Wahania nastroju – przyczyny patologiczne
Wahania nastroju mogą również wskazywać na choroby i zaburzenia patologiczne, takie jak:
- choroby tarczycy – nadczynność tarczycy, niedoczynność tarczycy;
- depresja;
- choroba afektywna dwubiegunowa;
- ADHD;
- osobowość borderline (nagłe, naprzemienne napady gniewu i szczęścia);
- demencja, otępienie starcze;
- guzy mózgu;
- przebyte urazy głowy;
- nadmierny stres w życiu;
- choroba alkoholowa, odstawienie alkoholu w terapii alkoholizmu;
- rzucenie palenia papierosów.
Szczególnie niebezpieczne są sytuacje, gdy wahania nastroju współistnieją z innymi objawami, takimi jak bezsenność, myśli samobójcze, zmiana masy ciała, zaburzenia apetytu, spowolnienie lub pobudzenie ruchowe czy brak energii do życia.
Diagnostyka wahań nastroju
Jeśli wahania nastroju nie wynikają z przyczyn fizjologicznych, na samym początku warto wykonać podstawowe badania krwi (głównie pod kątem hormonów) oraz badania moczu, aby wykluczyć choroby o podłożu hormonalnym. Następnie warto udać się do doświadczonego psychoterapeuty, który szybko odnajdzie przyczynę problemu. Wahania nastroju mogą pojawić się samoistnie lub wystąpić po przeżyciu pewnej traumy. Bez względu na to wizyta u specjalisty jest konieczna, ponieważ nieleczone wahania nastroju powodują wiele szkód w życiu osobistym i psychice. Na ogół nie przemijają samoistnie, lecz wraz z upływem czasu pogłębiają się.
Jak leczyć wahania nastroju?
Leczenie zależy od przyczyny problemu. Choroby o podłożu hormonalnym będą wymagać ustabilizowania i unormowania poziomu hormonów w organizmie, co można uzyskać zdrowym stylem życia, ziołolecznictwem oraz farmakoterapią. W przypadku guzów mózgu warto rozważyć leczenie operacyjne lub radioterapię. Z kolei problemy natury psychicznej i emocjonalnej wymagają kontaktu z psychoterapeutą, przy czym poważniejsze choroby psychiczne leczy się dodatkowo farmakoterapią. Mając na myśli problemy psychiczne, leczenie na ogół jest długofalowe i wymaga od pacjenta zaangażowania.
Z wahaniami nastroju, zarówno fizjologicznymi jak i patologicznymi, można radzić sobie także metodami domowymi. Są to między innymi: dbanie o dobrą jakość snu, odpoczynek, regularna aktywność fizyczna, zbilansowana dieta, suplementacja (Spirulina, koenzym Q10, probiotyki). Pomocne są techniki relaksacyjne, czyli np. stretching, ćwiczenia oddechowe, masaże lub medytacja. Należy ograniczyć pobudzające używki i produkty spożywcze, w tym kawę, mocną herbatę, cukier, alkohol i papierosy.
Polecane produkty:
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Hammen C., Depresja, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2006.
- Siwek M., Dudek D., Rybakowski J., Łojko D., Pawłowski T., Kiejna A., Kwestionariusz Zaburzeń Nastroju – charakterystyka i zastosowanie, Psychiatria Polska, 3/2009.
- Święcicki Ł., Leczenie zaburzeń nastroju. Taktyka i strategia, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2016.
