Narządy rodne kobiety dzieli się na wewnętrzne i zewnętrzne. Są skomplikowanym systemem narządów, gdzie każdy z nich pełni wyspecjalizowaną i bardzo ważną rolę. Formują się już w okolicach 14. tygodnia ciąży. W okresie dojrzewania aktywują się w momencie wystąpienia pierwszej miesiączki.
Narządy rodne kobiety – anatomia
Do narządów rodnych wewnętrznych zaliczamy:
Z kolei narządami zewnętrznymi są:
- wargi sromowe mniejsze i większe;
- przedsionek pochwy;
- gruczoły sutkowe;
- wzgórek łonowy;
- ujście cewki moczowej;
- łechtaczkę.
Każdy z tych narządów pełni inną funkcję.
Jajniki i jajowody
Jajniki, zwane również gonadami żeńskimi, produkują tzw. jajo, które umożliwia poczęcie potomstwa. Leżą wewnątrzotrzewnowo w części bocznej jamy miednicy, lokalizując się do przodu od odbytnicy. U kobiety dojrzałej płciowo proces dojrzewania pęcherzyka jajnikowego wchodzi w skład przemian strukturalnych i czynnościowych, mających miejsce w jajniku i powtarzających się co 28 dni. Przemiany te tworzą cykl jajnikowy, kierowany przysadką mózgową produkującą hormony gonadotropinowe. W końcowym stadium dojrzewania pęcherzyka jajnikowego tworzy się komórka jajowa, która następnie jest gotowa na zapłodnienie. Omawiając budowę anatomiczną jajnika wyróżnia się 3 łącznotkankowe pasma więzadłowe: więzadło właściwe jajnika, krezkę jajnika oraz więzadło wieszadłowe jajnika. Wszystkie one przymocowują się do niego i utrzymują go w odpowiedniej pozycji.
Jajowody to parzyste, długie i cienkie przewody, przebiegające między jajnikiem a macicą. Każdy jajowód zbudowany jest z 4 części: lejka, bańki, cieśni i części macicznej. Długość pojedynczego przewodu może osiągać nawet do 20 cm. Z powierzchni jajnika jajo przedostaje się właśnie do jajowodu, za co odpowiadają tzw. strzępki jajowodu. Główną funkcją jajowodu jest transport komórki jajowej, to właśnie w ich świetle następuje zapłodnienie. Jeśli do niego dojdzie, zarodek przechodzi dalej, aż do jamy macicy, gdzie ulega zagnieżdżeniu.
Zobacz również: Owulacja
Macica
Macica to pojedynczy narząd o grubej i kurczliwej ścianie. Przyjmuje z jajowodu zapłodnione jajo, które zagnieżdża się w jej ścianach i rozwija. Jeśli nie dojdzie do zapłodnienia, dobrze ukrwione i przygotowane na zarodek ściany macicy zaczynają się złuszczać, co skutkuje comiesięcznym krwawieniem. U kobiet, które nigdy nie rodziły, macica ma kształt gruszkowaty. W budowie anatomicznej wyróżnia się 3 części: trzon macicy, cieśń macicy oraz szyjkę macicy. Trzon jest najgrubszy i najszerszy, stanowi dno macicy. Szyjka natomiast jest najbardziej podatna na różnego rodzaju patologie, także nowotworowe. Za umocowanie macicy odpowiadają tzw. urządzenia podporowe oraz urządzenia wieszadłowe, na których jest ona sprężyście zawieszona.
Pochwa
Pochwa jest długim przewodem mięśniowo-błoniastym, niezwykle rozciągliwym i sprężystym. W czasie porodu tak silnie się rozszerza, że może objąć w całości główkę rodzącego się dziecka. Po pewnym czasie ponownie wraca jednak do pierwotnych rozmiarów. Główną funkcją pochwy jest umożliwianie zapłodnienia, a więc odbywania stosunków płciowych, a także umożliwianie sprawnego porodu naturalnego. W jej ścianach zlokalizowane są gruczoły, które produkują śluz. Jego konsystencja i wygląd zależą od fazy cyklu miesiączkowego, każdy rodzaj śluzu pełni nieco inną funkcję. W pochwie panuje kwaśne pH.
Zewnętrzne narządy rodne kobiety
Narządy rodne zewnętrzne (poza gruczołami sutkowymi) zwie się sromem niewieścim. Wargi sromowe mniejsze i większe znajdują się wokół wejścia do pochwy, mają za zadanie ochronę pochwy przed wysychaniem, uszkodzeniami i podrażnieniami mechanicznymi, a także wnikaniem patogennych drobnoustrojów. Wzgórek łonowy jest wyniosłością kostną, także stanowiącą zewnętrzną ochronę dla narządów rodnych wewnętrznych. Ujście cewki moczowej odpowiada za odprowadzanie moczu, a więc prawidłową mikcję. Tuż obok znajduje się łechtaczka, odpowiadająca głównie za czerpanie przyjemności ze stosunków seksualnych. Gruczoły sutkowe także są wrażliwe na dotyk i mogą spełniać rolę stymulatora, jednak ich głównym przeznaczeniem jest wydzielanie mleka po porodzie.
Polecane produkty:
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... | |
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, tom II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Onwere C., Vakharia H., Crash Course – położnictwo i ginekologia, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2019.