Choroby dermatologiczne to szeroka grupa rozmaitych chorób, schorzeń i problemów zdrowotnych, które lokalizują się wyłącznie lub głównie w obrębie skóry. Najczęściej manifestują się jako różnorakie jej zmiany, np. wypryski, grudki, pryszcze, samoistne pękanie naskórka, suchość skóry, nadmierne łuszczenie się naskórka, świąd skóry, ból i wiele innych. Diagnostyka przyczyny zmian skórnych nierzadko jest trudna i wymaga przeprowadzenia licznych badań. Zajmuje się tym lekarz dermatolog. Poniżej przedstawiono podstawowy podział chorób dermatologicznych.
Choroby dermatologiczne skóry
Są to takie choroby, którymi możemy zarazić się od drugiej osoby, np. poprzez kontakt lub korzystanie ze wspólnych akcesoriów pielęgnacyjnych takich jak ręcznik do wycierania skóry, gąbka do mycia czy szczotka do szczotkowania ciała na sucho. Takie choroby dodatkowo dzieli się w zależności od czynnika sprawczego na:
- wirusowe – np. opryszczka, ospa wietrzna, brodawki, półpasiec. Są one wywołane wirusami, zatem leczenie polegać będzie głównie na stosowaniu leków przeciwwirusowych (w tabletkach, maściach) oraz zwalczaniu objawów;
- bakteryjne – np. trądzik, liszajec, bakteryjne zapalenie mieszków włosowych, łupież rumieniowy, róża, zanokcica. Nie zawsze rozprzestrzeniają się one na innych, jednak zawsze wymagają odpowiedniego leczenia. Obejmuje ono przede wszystkim dobrze dobraną antybiotykoterapię;
- grzybicze – wszelkiego rodzaju grzybice, czyli schorzenia wywołane patogennymi dermatofitami. Leczenie opiera się na stosowaniu leków przeciwgrzybiczych, a także na modyfikacji diety. Należy bowiem pamiętać, że cukry proste są dla nich idealną pożywką;
- pasożytnicze – np. świerzb, wszawica. Bardzo łatwo rozprzestrzeniają się wśród ludzi, a leczenie zawsze powinno objąć zarówno osobę chorą, jak i domowników. Podstawą jest farmakoterapia.
Choroby zakaźne najlepiej leczyć jak najszybciej, ponieważ nie ma szans, że znikną samoistnie zawsze bez pozostawienia powikłań.
Zobacz również: Wirusowe zmiany skórne.
Choroby dermatologiczne alergiczne
Przedstawicielem jest alergia kontaktowa, jednak także przy innych rodzajach alergii (np. pokarmowej, wziewnej) pojawić się mogą objawy skórne. Należą do nich np. wysypki, zaczerwienienia skóry, rumień, obrzęk, pęcherze na skórze, bąble, pokrzywka, świąd. Pojawiają się na skórze w wyniku jej kontaktu z alergenem. Alergie skórne zalicza się w poczet dermatoz, czyli tych problemów zdrowotnych, które łączą się z występowaniem stanów chorobowych. Leczy się je odpowiednio dobranymi lekami, głównie przeciwhistaminowymi, które jednak mają charakter głównie objawowy. Jedynym znanym sposobem przyczynowego leczenia alergii jest immunoterapia, czyli odczulanie. Nie sprawdzi się w przypadku każdego rodzaju alergii, jednak przy pozostałych ma bardzo dobre rezultaty. Podstawą działań jest jednak unikanie kontaktu z alergenami.
Choroby dermatologiczne autoimmunologiczne
Należą do nich m.in. pokrzywka, łojotokowe zapalenie skóry, łuszczycowe zapalenie skóry, atopowe zapalenie skóry (AZS), toczeń rumieniowaty układowy, twardzina układowa i wiele innych. Przyczyny chorób autoimmunologicznych nie są znane. Wiadomo jedynie, że organizm (a dokładniej układ immunologiczny) błędnie rozpoznaje własne, zdrowe pierwotnie tkanki jako obce i patologiczne, w efekcie czego zaczyna je atakować. Skutkuje to przewlekłymi stanami zapalnymi. Leczenie jest długie i skomplikowane, ponieważ nie istnieją sprawdzone sposoby leczenia przyczynowego. Dąży się do złagodzenia objawów i uzyskania jak najdłuższego okresu remisji. W tym celu stosuje się często glikokortykoidy.
Choroby dermatologiczne nowotworowe
Najgroźniejszą chorobą dermatologiczną nowotworową jest oczywiście czerniak skóry, czyli rak złośliwy skóry. Tworzy się głównie w odpowiedzi na nadmierny kontakt ze słońcem, a ryzyko jego rozwoju wzrasta po oparzeniach słonecznych. Manifestuje się pod postacią nietypowych pieprzyków na ciele i narośli skórnych, dlatego tak dużą wagę przykłada się do corocznego sprawdzania pieprzyków przez dermatologa, co jest refundowane przez NFZ. Innymi chorobami tej grupy są np. rak podstawnokomórkowy lub rak kolczystokomórkowy.
Zobacz również: Nowotwory złośliwe skóry.
Choroby dermatologiczne hormonalne
Podstawową chorobą dermatologiczną o podłożu hormonalnym jest trądzik, który występuje głównie w okresie dojrzewania, gdy buzują hormony. Poza hormonami czynnikami ryzyka trądziku i innych chorób hormonalnych są:
- nieodpowiednia dieta – bogata w ostre potrawy, tłuszcze zwierzęce, słodycze i alkohol, a także ta z wysokim indeksem glikemicznym;
- przyjmowanie niektórych leków – głównie hormonalnych, neurologicznych, przeciwgruźliczych;
- kontakt skóry z chlorowaną wodą;
- nadmierny stres – co wiąże się z działaniem kortyzolu.
Przykładem innej choroby hormonalnej przejawiającej się problemami skórnymi jest choćby łysienie androgenowe, ściśle związane z zaburzeniami w obrębie poziomu androgenów.
Zobacz również: Hormony androgenowe.
Polecane produkty:
![]() |
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej... |
![]() |
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Biegaj M., Trądzik pospolity i jego leczenie, Kosmetologia Estetyczna, 2/2017.
- Adamski Z., Kaszuba A., Dermatologia dla Kosmetologów, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2010.