Alergia

Alergia (inaczej: uczulenie) jest to nadmierna, nieprawidłowa reakcja układu immunologicznego na występujące w środowisku substancje, które organizm uznaje za obce i szkodliwe. W warunkach fizjologicznych takie substancje są ignorowane przez ustrój, jednak u osób predysponowanych ich obecność prowadzi do wystąpienia licznych objawów. Przyczyny alergii nie są znane. Diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz alergolog.

Alergia wziewna

W przypadku alergii wziewnej alergenami są pyłki roślin lub cząsteczki, które unoszą się w powietrzu i wraz z każdym oddechem przedostają się do dróg oddechowych człowieka. Czynnikiem ryzyka jest zwłaszcza częste przebywanie lub mieszkanie w miastach zanieczyszczonych, a także palenie papierosów. Do grona najczęściej diagnozowanych alergenów wziewnych zaliczamy:

• roztocza kurzu domowego;
• pyłki roślin, szczególnie bylicy, tymotki łąkowej, brzozy, topoli, dębu, komosy, jesionu, olszy i leszczyny;
• zarodniki grzybów pleśniowych, głównie Alternaria, Cladosporium;
• wełnę;
• pierze;
• sierść, ślinę i naskórek zwierząt (głównie psów i kotów).

Charakterystycznymi objawami alergii wziewnej są:

• kichanie, uczucie świądu wewnątrz nosa;
• suchy kaszel;
• opuchnięcie i łzawienie oczu;
• wodnisty katar;
• wysypka skórna;
• świszczący oddech;
• duszności;
• zapalenie spojówek;
• pokrzywka;
• obrzęk wokół nosa i zaczerwienienie nosa.

Alergie wziewne występują równie często u osób dorosłych, jak i u dzieci.

Alergia pokarmowa

Alergia pokarmowa jest zależną lub niezależną od IgE, niepożądaną reakcją organizmu na pokarm. Mówiąc bardziej precyzyjnie, na tzw. alergeny pokarmowe znajdujące się w konkretnych produktach spożywczych. Produktami spożywczymi najczęściej wywołującymi alergię pokarmową są:

• niektóre warzywa – marchew, seler, pomidory, pietruszka;
• niektóre owoce – kiwi, banany, truskawki, ananasy;
• owoce morza, zwłaszcza krewetki, ostrygi i kraby;
• nasiona roślin, np. nasiona słonecznika, sezam;
• zboża;
• zioła, np. rumianek;
• orzeszki ziemne;
• ostre przyprawy pochodzenia roślinnego, np. gorczyca, czosnek, kminek, pieprz, kolendra.

Czynnikiem ryzyka jest palenie papierosów i zmaganie się z wszelkimi chorobami przewlekłymi, w przebiegu których dochodzi do uszkodzenia błony śluzowej układu pokarmowego lub zaburzenia jakości i składu mikroflory jelitowej (np. zespół jelita drażliwego). Charakterystyczne objawy to przede wszystkim:

• afty w obrębie jamy ustnej;
• bóle brzucha;
• nudności i wymioty;
• alergiczne zapalenie błony śluzowej jelita grubego;
• pokrzywka;
• obrzęk twarzy i języka;
• trudności w oddychaniu, duszności;
• nieżyt nosa, wodnisty katar;
• uczucie drapania w gardle;
• kaszel.

Nie należy mylić alergii pokarmowych z nadwrażliwościami pokarmowymi.

Alergia kontaktowa

Alergią kontaktową nazywamy nieprawidłową reakcję organizmu na kontakt skóry lub błon śluzowych z alergenem. Szacuje się, że problem dotyczy do 20% osób dorosłych i nawet do 30% dzieci. Do najczęstszych alergenów kontaktowych zaliczamy:

• detergenty, np. w środkach piorących;
• chrom obecny w farbach;
• sztuczne barwniki zawarte w kosmetykach, pastach do zębów, perfumach;
• różnego rodzaju substancje zapachowe, np. w perfumach, dezodorantach, chusteczkach nawilżających;
• lateks;
• nikiel obecny w zegarkach i biżuterii;
• formalinę.

Charakterystyczne objawy alergii kontaktowej:

• opuchlizna skóry;
• zaczerwienienie skóry;
• wysypka;
• pękanie skóry;
• łuszczenie naskórka;
• silny świąd skóry lub jej pieczenie;
• rumień.

Specyficzną formą alergii kontaktowej jest alergia na słońce. Po ekspozycji ciała na promieniowanie słoneczne pojawiają się zmiany o charakterze fotoalergicznego wyprysku kontaktowego, obejmujące zarówno skórę mającą kontakt ze słońcem, jak i osłoniętą odzieżą. Przyjmują formę zaczerwienionych, silnie swędzących grudek. Przy dłuższych ekspozycjach grudki zmieniają się w pęcherzyki i pojawia się pieczenie. Mogą towarzyszyć temu objawy ogólnoustrojowe, takie jak silne zmęczenie lub zawroty głowy.

Leczenie alergii

Alergię można leczyć terapią odczulającą. W jej przebiegu do organizmu alergika podaje się okresowo niewielkie stężenia alergenów. Taka terapia trwa nawet kilka lat, jednak mając na uwadze fakt, że alergia może towarzyszyć nam przez całe życie, jest to trafny wybór. Na przestrzeni czasu układ immunologiczny przyzwyczaja się do niewielkich dawek świadomie podawanych alergenów i tym samym przestaje na nie reagować. Nawet gdy pojawią się w większych stężeniach, np. podczas spaceru na łące.

Leczenie zachowawcze alergii obejmuje unikanie miejsc o wysokim ryzyku kontaktu z alergenem, usunięcie go z codziennej diety lub zmianę biżuterii. Innymi słowy, konieczne jest wykluczenie alergenów ze swojego życia. Doraźnie można stosować leki przeciwhistaminowe. Substancjami czynnymi takich preparatów są m.in.: dimenhydrynat, cetyryzyna, feksofenadyna, desloratadyna, lewocetyryzyna.

	Olej z czarnego kminku Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej...
	Czarnuszka siewna Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Rymarczyk B., Rogala B., Alergia pokarmowa, Lekarz POZ, 5/2018.
2. Marek K., Alergia pokarmowa u dzieci, Forum Medycyny Rodzinnej, 6/2013.
3. Protasiewicz M., Iwaniak A., Alergie pokarmowe i alergeny żywności, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 2/2014.
4. Krogulska A., Znaczenie alergenów pokarmowych u dzieci i dorosłych z alergią wziewną, Alergia Astma Immunologia, 21/2016.
5. Śpiewak R., Fotoalergie, Postępy Dermatologii i Alergologii, 5/2009.
6. Obtułowicz K., Alergologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2016.