Wirusowe zmiany skórne zawsze powinny zostać dokładnie ocenione przez lekarza dermatologa. Niektóre z nich mają tendencję do rozprzestrzeniania się (są zakaźne), inne zaś mogą nasilać się i obejmować coraz większe partie ciała. Leczenie dobierane jest w zależności od czynnika sprawczego i ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Jakie są najczęściej diagnozowane wirusowe zmiany skórne?
Opryszczka zwykła
Najczęściej występującą postacią kliniczną zakażenia HSV jest nadal opryszczka błony śluzowej jamy ustnej i skóry okolicy okołowargowej, wywoływana głównie przez wirusa HSV-1. Statystyki podają, że co 3 Polak powyżej 15. roku życia ma objawy tej jednostki chorobowej, która często nawraca. Czynniki sprzyjające nawrotom to stres, fizyczne przemęczenie organizmu, infekcje górnego odcinka dróg oddechowych, ekspozycja na promieniowanie UV, urazy w okolicy ust, menstruacja oraz przyjmowanie leków immunosupresyjnych. W przypadku opryszczki wargowej na początku pojawia się uciążliwe mrowienie, pieczenie oraz świąd skóry. Następnie tworzą się niewielkich rozmiarów grudki, które gromadzą się zwykle w kącikach ust, chociaż często lokalizują się też na brzegach warg. Wraz z upływem czasu pęcznieją i wypełniają się płynem surowiczym, w którym znajdują się wirusy.
Przede wszystkim należy pamiętać, aby nie rozdrapywać ani nie wyciskać pęcherzyków z płynem. Należy zachować wysoką higienę i unikać picia z cudzych kubków lub jedzenia z cudzych talerzy, ponieważ opryszczka jest wysoce zakaźna. Leczenie polega na stosowaniu maści przeciwwirusowych oraz specjalnych plastrów. Należy także wzmacniać odporność zdrową dietą i suplementacją.
Brodawki wirusowe
Skórne brodawki są jednym z najczęstszych problemów dermatologicznych u dzieci i młodzieży, ale i u osób dorosłych. Brodawki zwykłe, brodawki stóp i brodawki płaskie polegają na łagodnej proliferacji naskórka w konsekwencji miejscowego zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). Aktualnie za pomocą technik molekularnych wyodrębniono powyżej 100 typów wirusów brodawczaka ludzkiego, w tym wirusy skórne, wirusy błon śluzowych i inne. Najbardziej charakterystyczne są brodawki stóp, lokalizujące się głównie na ich podeszwach. Zwykle są to pojedyncze, głębokie wykwity, pokryte hiperkeratotyczną blaszką. Są bolesne zwłaszcza podczas chodzenia. Po usunięciu blaszki widoczne są punkcikowate krwawienia. Inną postacią są tzw. brodawki zwykłe, zlokalizowane głównie na rękach. Są to mnogie zmiany od barwy szarobrunatnej do zbliżonej do koloru skóry. Mogą się utrzymać przez wiele miesięcy i ustępować samoistnie. Wywołuje je wirus HPV 2.
Istnieje wiele różnych metod pozbywania się takich brodawek. Najczęściej wykorzystuje się metody chemiczne (kwas salicylowy, kwas trójchlorooctowy, kwas mlekowy oraz preparaty złożone), fizyczne (łyżeczkowanie, wycięcie, krioterapia, laseroterapia), cytostatyczne (5-fluorouracyl, bleomycyna) czy fotodynamiczne (preparat fotouczulający połączony z naświetlaniem laserem).
Mięczak zakaźny
Zakaźną chorobą skórną wywołaną przez wirusy jest także mięczak zakaźny, spotykany przede wszystkim u dzieci w wieku szkolnym, aktywnych seksualnie młodych dorosłych oraz osób z obniżoną odpornością. Chorobę wywołuje wirus mięczaka zakaźnego (MCV), należący do wysoce zakaźnych wirusów z rodziny ospy. Zmiany są twardawe, gładkie, o perłowo-białej, różowej lub cielistej barwie. Lokalizują się głównie na tułowiu, w okolicy stawów, pachwin, dołu pachowego.
Usunięcie mechaniczne jest najczęściej stosowaną formą leczenia mięczaka zakaźnego. Można stosować metody mechaniczne lub chemiczne, mające na celu albo usunięcie, albo zniszczenie zakażonej tkanki. Leki immunomodulujące mogą przyspieszyć ustępowanie zmian przez pobudzanie odpowiedzi immunologicznej na drodze indukcji cytokin przeciwwirusowych lub napływu limfocytów. Wśród tych substancji wymienia się: powszechnie stosowany imikwimod, jak również rzadko stosowane cymetydyna i interferon alfa.
Ospa wietrzna
Ospa wietrzna jest chorobą wirusową o wysokim stopniu zakaźności (w kontaktach bezpośrednich zaraża się aż 90% osób), której najbardziej charakterystycznym objawem jest wysypka skórna. Wywołuje ją wirus ospy wietrznej. Początkowo pojawiają się plamki i grudki otoczone czerwoną obwódką, które następnie przekształcają się w pęcherzyki wypełnione wysiękiem surowiczo-włóknikowym. Po kilku dniach płyn ten mętnieje, powodując powstanie krosty. Krosta po pewnym czasie usycha, odpadając bez śladu. Dlatego ważne jest, aby mimo świądu nie drapać zmian skórnych. Wysypka w pierwszej kolejności pojawia się tułowiu i brzuchu, po czym przechodzi na twarz i głowę. Na końcu obejmuje kończyny (bez dłoni czy stóp).
Leczenie przeważnie przebiega w warunkach domowych i polega na odpoczynku, regeneracji, wysokim nawodnieniu organizmu oraz zdrowej diecie. Gorączkę można zbijać, stosując zimne kompresy na czoło lub chłodne kąpiele. Objawy ogólnoustrojowe leczy się jak klasyczną grypę. Na zmiany skórne nanosić można maści przepisane przez lekarza, których celem jest łagodzenie bólu, pieczenia i świądu.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Goyal-Stec M., Majewski S., Leczenie brodawek skórnych wywołanych przez wirusy brodawczaka ludzkiego (HPV, human papillomavirus). Post Dermatol Alergol, 4/2006.
- Lesiak A., Narbutt J., Kompleksowe leczenie opryszczki wargowej, Forum Dermatologicum, 4/2017.
- Lee R., Schwartz R. mięczak zakaźny u dzieci. Rozważania na temat ostatniego stanowiącego wyzwanie zakażenia wywołanego przez wirusy z rodziny ospy. Część II, Dermatologia po Dyplomie, 5/2011.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, tom II, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.