Czerniak – objawy i leczenie

Czerniak to jeden z rodzajów nowotworów skóry, którego obecność wywołuje u człowieka paniczny strach. Jest on całkowicie uzasadniony, ponieważ nowotwór ten jako jeden z niewielu daje najszybsze przerzuty. Wcześniej wykryty daje jednak szanse na całkowite wyzdrowienie.

Czerniak

Czerniak to nowotwór, który wywodzi się melanocytów, a więc komórek barwnikowych, które produkują i zawierają melaninę. Zwykle lokalizuje się na skórze, jednak może pojawić się wszędzie tam gdzie występują melanocyty (błony śluzowe jamy ustnej, w siatkówce oka). U kobiet czerniak najczęściej występuje na kończynach, u mężczyzn na tułowiu.

Czerniak jest nowotworem o wysokim stopniu złośliwości. Istnieje ryzyko jego przerzutów do pobliskich węzłów chłonnych, a także do narządów dalszych, jak płuca czy mózg.

Zobacz również: Nowotwory złośliwe skóry.

Do głównych czynników ryzyka choroby należy:

• wiek – najczęściej występuje u osób w średnim wieku;
• geny – mimo że czerniak nie jest uważany za nowotwór dziedziczony, często występuje rodzinnie;
• długotrwała ekspozycja na słońce;
• częste drażnienie i urazy skóry;
• jasny fototyp skóry;
• obecność na skórze znamion barwnikowych;
• płeć – na czerniaka częściej chorują kobiety.

Zobacz również: Fototypy skóry.

Objawy czerniaka

Czerniak może rozwijać się w wyniku różnych czynników na podłożu istniejących już znamion barwnikowych lub też powstawać na skórze zupełnie niezmienionej. W związku z tym uwagę powinny zwrócić wszelkie nowo powstałe zmiany lub zmiany dotyczące już istniejących znamion skórnych.

Objawy wymagające konsultacji lekarskiej (onkolog, chirurg onkolog, dermatolog) to:

• zmiana kształtu znamienia;
• zaczerwienienie wokół znamienia;
• zmiany w jego zabarwieniu;
• zgrubienie;
• swędzenie;
• powiększenie się rozmiaru znamienia;
• krwawienie.

Zmiany zachodzące w obrębie znamienia, które mogą budzić niepokój pod kątem onkologicznym określa się jako oznaczenie ABCD.

• A – asymetria (zmiana kształtu znamienia na niesymetryczny).
• B – brzegi (nierównomierne, postrzępione brzegi).
• C – kolor (zmiany zabarwienia, nierównomierny koloryt – ściemnienie, rozjaśnienie).
• D – rozmiar (badaniu powinny zostać poddane wszystkie znamiona powyżej 6 mm).

Należy nadmienić, że czerniak najczęściej rozwija się ze znamion barwnikowych, a więc ze tych płaskich, złośliwych plam soczewicowatych. Rzadziej ze znamion błękitnych czy skóry całkowicie niezmienionej. Rzadkością jest również fakt rozwoju nowotworu ze znamion owłosionych, jednak nie dotyczy to znamion wrodzonych.

Leczenie czerniaka

Leczenie czerniaka zwykle jest procesem wieloetapowym. Pierwszy z nich obejmuje leczenie chirurgiczne, które polega na wycięciu nowotworu wraz z marginesem skóry zdrowej o szerokości 1 cm i o grubości 2 mm. Ponadto chirurg musi wyciąć również powięź powierzchowną w celu posiadania większej pewności, że nie pozostały w niej komórki nowotworowe. Jeśli węzły chłonne w obrębie nowotworu są powiększone również zostają wycięte.

Ważnym etapem operacji jest zamknięcie rany. W przypadku gdy zabieg wymagał usunięcia dużego fragmentu skóry, wówczas potrzebne jest wykonanie przeszczepu, gdzie fragment pobiera się najczęściej z uda. Następnie nakładany jest na ranę opatrunek uciskowy.

W momencie kiedy doszło do przerzutów w odległości nie więcej niż 2 cm od guza pierwotnego stosuje się izolowaną kończynową chemioterapię perfuzyjną. Leczenie polega na podawaniu pacjentowi dużych dawek leków o działaniu przeciwnowotworowym do kończyny, która odizolowana jest od krążenia systemowego. Kolejnym krokiem jest podgrzewanie kończyny do temperatury 40-42 stopni Celsjusza, która niszczy komórki nowotworowe.

W sytuacji kiedy pacjent nie może być poddany operacji lub nie wyraża na to zgody, wykonywane jest tzw. leczenie miejscowe – radioterapia. Stosuje się ją również jako formę uzupełnienia terapii po operacji kiedy istnieje podejrzenie, że guz z różnych przyczyn nie został w całości usunięty. Radioterapia wykorzystywana jest również jako metoda leczenia paliatywnego, kiedy u pacjenta doszło do przerzutów aż do kości.

Profilaktyka

Dużą rolę w profilaktyce czerniaka odgrywa mądre korzystanie z kąpieli słonecznych. Zakaz opalania się zarówno na słońcu jak i w solarium dotyczy szczególnie osób posiadających znamiona dysplastyczne, szczególnie gdy w dużej ilości oraz o jasnej karnacji. Osoby, u których występuje ryzyko pojawienia się nowotworu, powinny zawsze korzystać z kremów ochronnych z filtrem o wysokim stopniu ochrony. U osób, które nie znajdują się w tzw. grupie ryzyka, również powinny zachować umiar w opalaniu oraz stosować ochronę przeciwsłoneczną.

	Czarnuszka siewna Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej...
	Olej z czarnego kminku Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej...