Grudki to rodzaj wykwitu skórnego w dermatologii, ale także objaw typowy dla niektórych chorób przewlekłych, np. chorób reumatycznych. Mogą ustępować samoistnie lub wymagają leczenia. Diagnostyką i terapią tego typu problemu zajmuje się najczęściej lekarz dermatolog.
Grudki – charakterystyka
Zgodnie z definicją, grudki to wykwity skórne wyniesione ponad jej powierzchnię. Mogą mieć różne rozmiary, przy czym wyraźnie odgraniczają się od otaczających je, zdrowych tkanek. Zazwyczaj są twardsze i bardzo wyraźnie czuć je pod palcami. Ustępują samoistnie bez pozostawiania śladów, np. blizn. Wyróżnia się kilka podstawowych odmian klasycznych grudek, które zostały dokładniej przedstawione poniżej.
Grudki piezogeniczne
Odmianą grudek są tzw. bolesne grudki piezogeniczne. Stanowią łagodne schorzenie skóry i tkanki podskórnej, w którego przebiegu obserwuje się powstawanie przepuklin tłuszczowych. Patogeneza problemu wciąż nie została w pełni poznana, choć wiadomo, że wiąże się ze współdziałaniem czynników środowiskowych i genetycznych. Najczęściej chorują osoby młode, aktywne fizycznie oraz z genetycznymi chorobami tkanki łącznej (np. w przebiegu zespołu Ehlersa-Danlosa).
Grudki piezogeniczne lokalizują się u większości pacjentów w okolicy pięt, rzadziej nadgarstków i kłębu kciuka. W obrazie klinicznym stanowią niewielkie, mnogie, spoiste, odprowadzalne guzki o zabarwieniu cielistym bądź żółtym. Choć mogą przebiegać bezobjawowo i nie wymagają wówczas leczenia, część chorych zgłasza dolegliwości bólowe, czasami nawet o bardzo wysokim nasileniu. Utrudniają one normalną aktywność fizyczną, np. chodzenie, jeśli lokalizują się na piętach.
Grudki podskórne trądzikowe
Podskórne, bolesne grudki są objawem charakterystycznym dla trądziku grudkowego – przewlekłej choroby dermatologicznej, manifestującej się zmianami głównie w obrębie twarzy. Najczęściej zmiany grudkowe wiążą się wówczas z nagłymi i gwałtownymi zmianami hormonalnymi, dlatego jest to typowy problem okresu dojrzewania. Dokładna etiologia nie została poznana, choć wymienia się czynniki ryzyka nasilające i inicjujące powstawanie zmian, w tym:
- silny stres;
- niski poziom nawodnienia organizmu;
- niewłaściwa dieta bogata w cukry proste;
- zła pielęgnacja skóry.
Trądzik grudkowy pojawia się ponadto znacznie częściej w przypadku cery tłustej i cery problematycznej, z upośledzoną regulacją wydzielania sebum przez gruczoły łojowe.
W dermatologii grudkami nazywa się zmiany skórne o średnicy powyżej 1 cm i stałej konsystencji. Są wypukłe, widoczne bez większego problemu i dobrze wyczuwalne dotykiem. W przebiegu trądziku lokalizują się głównie w tzw. strefie T, czyli w okolicy czoła, brody i nosa, jako że jest to okolica o zwiększonym wydzielaniu sebum. Grudkom towarzyszy stan zapalny, dlatego bywają zaczerwienione, bolesne, a podczas uciskania mogą ropieć. Absolutnie nie należy ich wyciskać czy samodzielnie usuwać.
Grudki – domowe sposoby
Grudki (z wyjątkiem bolesnych grudek piezogenicznych, których leczenie jest znacznie bardziej skomplikowane i czasochłonne) można leczyć farmakologicznie, np. retinoidami, jednak zawsze pod okiem doświadczonego dermatologa i kosmetologa. Można również wcześniej wypróbować wszelkie domowe sposoby, które mogą zmniejszać ich widoczność, takie jak:
- eliminacja używek, zwłaszcza picia alkoholu i palenia papierosów;
- unikanie spożywania słodyczy, zdrowa, zbilansowana dieta;
- suplementacja witaminy C, kwasu hialuronowego, kolagenu, Chlorelli oraz witamin z grupy B;
- unikanie stresu i wysypianie się;
- unikanie długotrwałego opalania się i przebywania na silnym słońcu bez zastosowania zabezpieczeń w postaci kremów z filtrem UV.
Niezwykle ważna jest także właściwa pielęgnacja skóry. Najlepiej zrezygnować z nakładania na nią makijażu, jednak jeśli jest to konieczne, po powrocie do domu (i obowiązkowo przed pójściem spać) należy dokładnie oczyścić skórę (płyn micelarny, żel do mycia, tonik, serum rewitalizujące, krem). 1-2 razy w tygodniu rekomenduje się stosowanie delikatnych peelingów kwasowych oraz regenerujących masek na twarz. Bolesne grudki piezogeniczne w obrębie stóp mogą natomiast wymagać leczenia farmakologicznego lub chirurgicznego, jeśli rzeczywiście utrudniają poruszanie się.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Sobjanek M., Bolesne grudki piezogeniczne – użyteczność diagnostyczna ultrasonografii i skuteczność leczenia triamcinolonem podawanym doogniskowo, Przegl Dermatol 2015, 102, 349-350.
- Rudnicka L., Olszewska M., Rakowska A., Sar-Pomian M., Współczesna Dermatologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.
