Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest jednostką chorobową, która zalicza się do grupy schorzeń przewlekłych o stanie zapalnym. Niestety obecnie nie ma na nią skutecznego lekarstwa, w związku z tym objawy choroby można jedynie minimalizować. Choroba jaką jest atopowe zapalenie skóry często towarzyszy alergiom pokarmowym. Charakteryzuje się cyklami wyciszenia oraz nasilenia objawów. Lokalizacja zmian skórnych zależna jest w dużej mierze od wieku pacjenta. U osób dorosłych najczęściej dotyczy miejsc takich jak kolana, łokcie, stopy czy kark.
Przyczyny wywołujące atopowe zapalenie skóry
Do dnia dzisiejszego nie jest znana dokładna przyczyna tej choroby. Mimo to w dużym procencie uważa się, że źródłem rozwoju atopowego zapalenia skóry są przede wszystkim czynniki genetyczne. Okazuje się bowiem, że problem z tak zwaną atopią wynika z niewłaściwej odpowiedzi układu odpornościowego na niewielkie dawki antygenu (ciało obce).
Potocznie mówiąc atopia to skłonność do odpowiedzi organizmu człowieka w sposób specyficzny na tzw. alergeny środowiskowe. W związku z tym jest to nieprzewidywalna reakcja na sierść zwierząt, pyłki roślin czy pokarm. W wyniku działania tych czynników dochodzi do reakcji ze strony oczu, układu oddechowego, układu pokarmowego czy skóry. Na przebiegu tzw. atopii można mówić więc o katarze siennym, astmie, atopowym zapaleniu skóry, bądź spojówki oka. Atopowe zapalenie skóry zwykle pojawia się już u noworodków i bez wątpienia posiada podłoże genetyczne.
Diagnoza atopowego zapalenia skóry
Schorzenie jakim jest atopowe zapalenie skóry rozpoznaje się na podstawie objawów, które dzielą się na większe i mniejsze.
Objawy większe
- świąd skóry;
- charakterystyczna lokalizacja zmian;
- przewlekły oraz nawrotowy charakter choroby;
- atopia u osoby chorej lub jego członków rodziny.
Objawy mniejsze
- suchość i szorstkość skóry;
- początek zmian z dzieciństwie;
- rogowacenie okołomieszkowe;
- nietolerancja pokarmowa;
- zaćma;
- tendencja do powracających zakażeń skóry.
Aby rozpoznać AZS istotne jest spełnienie 3 z 4 głównych objawów choroby. Objawy mniejsze głównie mają znaczenie uzupełniające.
Objawy atopowego zapalenia skóry
Głównym objawem atopowego zapalenia skóry jest zaczerwienienie, uciążliwa suchość skóry, świąd, a także skłonność do nawracających zakażeń bakteryjnych. Zwykle objawom tym towarzyszą również inne zmiany. Zalicza się do nich:
W przypadku ostrego stanu atopowego zapalenia skóry pojawia się również rumień, który w sposób wyraźny odgraniczony jest od zdrowej skóry. Mogą towarzyszyć temu również pęcherze, nadżerki oraz grudki. Na przebiegu wszystkich zmian widoczne jest złuszczenie naskórka.
Stadium atopowego zapalenia skóry można podzielić na trzy podstawowe okresy:
- niemowlęcy;
- dziecięcy;
- młodzieńczy i wieku dojrzałego.
1. Okres niemowlęcy.
Obejmuje on moment urodzenia dziecka do ukończenia 2 roku życia. Objawy jakie wówczas występują to grudki, strupki i nadżerki wraz ze zmianami wysiękowymi. Zmiany skórne lokalizują się na policzkach, czole oraz owłosionej skórze głowy. Cięższy stan choroby obejmuje zmiany na tułowiu, pośladkach oraz kończynach.
2. Okres dziecięcy.
Trwa od 3 do 11 roku życia. Zmiany u dzieci starszych występują na rękach, stopach, w obrębie nadgarstków, kostek, a także na grzbietach dłoni i stóp. Oprócz zmian skórnych pojawia się powiększenie węzłów chłonnych.
3. Okres młodzieńczy i wieku dojrzałego.
Następuje około 12 roku życia i może trwać przez całe życie. W tym okresie czas zarówno zaostrzeń jaki i remisji występuje naprzemiennie. Skóra staje się sucha, a przez to szorstka. Ponadto pojawia się lekkie, brązowe zabarwienie naskórka oraz wyraźnie odczuwalne jego zgrubienie. Objawy skórne lokalizują się symetrycznie i obejmują twarz, ramiona, plecy, kończyny oraz grzbietowe strony dłoni i stóp. Dodatkowo występuje uciążliwy świąd i towarzyszące temu zmęczenie jak również drażliwość.
Atopowe zapalenie skóry – leczenie
Minimalizowanie objawów AZS polega na utrzymywaniu odpowiedniej równowagi pomiędzy tłuszczami omega 3 i omega 6 w codziennej diecie. Ponadto leczenie obejmuje regenerację uszkodzonego naskórka, najczęściej poprzez korzystanie z maści oraz kremów o działaniu natłuszczającym. Zdarza się, że koniecznym jest stosowanie preparatów steroidowych. Zalecane jest również stosowanie leków przeciwzapalnych, przeciwuczuleniowych oraz fototerapia.
W zapobieganiu zmian atopowego zapalenia skóry ważne jest noszenie odpowiednich ubrań. Osoby chorujące na AZS powinny korzystać jedynie z bawełnianych i oddychających tkanin.
Pielęgnacja AZS
W kwestii pielęgnacji skóry atopowej ważną rolę odgrywa jej regularne nawilżanie i natłuszczanie. Służą do tego preparaty na bazie lanoliny, oliwy z oliwek, aloesu. Codzienna kąpiel powinna odbywać się w temperaturze 33-34 stopni Celsjusza i nie przekraczać czasu kilkunastu minut. Skórę po kąpieli należy delikatnie osuszać ręcznikiem, bez zbędnego jej pocierania. Osoby z AZS powinny unikać mydeł, żeli pod prysznic, bądź soli wzbogaconych o związki zapachowe.
Polecane produkty:
![]() |
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej... |
![]() |
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej... |