Toczeń rumieniowaty to choroba wielonarządowa, autoimmunologiczna, która może objąć wiele układów organizmu człowieka. Do najczęściej atakowanych narządów należy skóra, stawy oraz nerki.
Toczeń rumieniowaty
Toczeń rumieniowaty to wielonarządowa choroba o podłożu autoimmunologicznym skierowana przeciwko własnym tkankom i narządom. Proces zapalny jaki toczy się w organizmie może prowadzić do uszkodzeń skóry, stawów, nerek, komórek krwi, mózgu, serca oraz płuc. Warto podkreślić, że toczeń rumieniowaty może wystąpić w każdym wieku, jednak najczęściej chorują osoby w przedziale między 16 a 55 rokiem życia. Jak się okazuje choroba częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn.
Toczeń rumieniowaty charakteryzuje się ciężkim przebiegiem i zalicza się do chorób, które zagrażają życiu. Najpopularniejszą odmianą schorzenia jest toczeń rumieniowaty. Ponadto wyróżnia się toczeń polekowy oraz podostry skórny.
Toczeń rumieniowaty – przyczyny
Obecnie nie ma określonych powodów, które mogłyby stanowić przyczynę rozwoju choroby. Za główne źródło uznaje się jednak predyspozycje genetyczne. Dodatkowym czynnikiem rozwojowym jest:
- słońce – na skutek działania promieni słonecznych oraz mechanizmu obronnego skóry dochodzi do powstawania uciążliwych zmian skórnych;
- przyjmowanie leków – na szczególną uwagę zasługuje interferon, izoniazyd, hydralazyna, metyldopa, antagoniści TNF-alfa;
- infekcje wywołane wirusami i grzybami;
- czynniki hormonalne – mowa przede wszystkim o prolaktynie i estrogenach. Istnieje możliwość, że przyjmowanie antykoncepcji lub hormonalnej terapii zastępczej zwiększa ryzyko rozwoju choroby;
- prowadzenie niezdrowego trybu życia, palenie papierosów, brak aktywności fizycznej.
Toczeń rumieniowaty – objawy
Początkowo choroba daje symptomy ogólne lub takie, które występują w obrębie jednego układu.
Do głównych objawów choroby należy:
- szybkie męczenie się organizmu;
- zmniejszona masa ciała;
- gorączka lub stan podgorączkowy;
- powiększenie węzłów chłonnych;
- złe samopoczucie.
Najbardziej charakterystycznym objawem tocznia rumieniowatego jest rumień twarzy, który swym kształtem przypomina motyla. Warto podkreślić, że nie pojawia się on w każdym przypadku.
Ponadto podczas diagnostyki choroby, szczególną uwagę zwraca się na:
- rumień krążkowy – zmiany przybierają kształt krążków, dodatkowo są czerwone oraz lekko wzniesione. Lokalizują się głównie na twarzy, skórze głowy oraz szyi, bardzo często ustępują z pozostawieniem blizny;
- owrzodzenia jamy ustnej – jeden z najczęściej występujących objawów. Owrzodzenia mogą pojawić się również w gardle lub wewnątrz nosa;
- nadwrażliwość na światło – wystawianie skóry na działanie słońca lub inne źródła światła ultrafioletowego może przyczynić się do powstawania owrzodzeń na innych częściach ciała, a także powodować ból w stawach oraz zmęczenie;
- zapalenie stawów – dolegliwości stawów, obrzęk oraz ich bolesność może oznaczać stan zapalny w organizmie, który powiązany jest z toczniem;
- zaburzenia pracy nerek;
- zaburzenia układu nerwowego – w przebiegu tocznia mogą pojawić się ból głowy, problemy z widzeniem, drgawki, zaburzenia psychiczne oraz hematologiczne. Toczeń może wiązać się ze zmniejszoną ilością hemoglobiny (niedokrwistość), niedostateczną ilością białych krwinek (leukopenia), a także zmniejszeniem liczby limfocytów (limfopenia) i niedoborem płytek krwi (małopłytkowość);
Oprócz wyżej wymienionych zmian skórnych mogą pojawić się również objawy ogólne tj. zmęczenie, gorączka, bóle stawów, zadyszka, ból w klatce piersiowej, zespół Sjögrena, utrata pamięci lub dezorientacja.
Diagnostyka
Toczeń rumieniowaty to choroba trudna do zdiagnozowania. Na proces ten wpływ mają różne czynniki, objawy, a także fakt, że każdy przypadek chorego jest inny. Warto zaznaczyć, że toczeń rumieniowaty przebiega z okresami zaostrzeń oraz remisji. Potwierdzenie choroby jest złożone, bowiem wymaga przeprowadzenia wywiadu z pacjentem, badań laboratoryjnych oraz obrazowych.
Leczenie tocznia rumieniowatego
Obecnie nie ma metody, która mogłaby skutecznie wyleczyć toczeń rumieniowaty. Terapia obejmuje wyłącznie łagodzenie objawów, do czego wykorzystuje się przede wszystkim:
- niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) – zmniejszają ból oraz sztywność stawów;
- kremy oraz maści osłaniające przed działaniem promieni słonecznych;
- leki przeciwmalaryczne – łagodzą dolegliwości skórne;
- kortykosteroidy – należą do podstawowej grupy leków w terapii tocznia rumieniowatego, podaje się je dożylnie lub doustnie;
- leki immunosupresyjne – wykorzystywane są w przypadku, kiedy kortykosteroidy nie przynoszą oczekiwanych efektów;
- środki zmniejszające gospodarkę lipidową.
Dodatkowo choremu zaleca się zmianę trybu życia, w który warto włączyć odpoczynek, aktywność fizyczną, korzystanie z kremów z filtrem, unikanie ekspozycji skóry na działanie promieni UV, rzucenie palenia oraz zdrowe odżywianie.
Bibliografia
- Jabłońska S., Chorzelski T., Choroby Skóry, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2002.
Polecane produkty:
![]() |
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ...Zobacz więcej... |
![]() |
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież).Zobacz więcej... |