Toczeń rumieniowaty (łac. lupus erythematosus) to choroba wielonarządowa, autoimmunologiczna, która może objąć wiele układów organizmu człowieka. Do najczęściej atakowanych narządów należy skóra, stawy oraz nerki.
Toczeń rumieniowaty
Toczeń rumieniowaty to wielonarządowa choroba o podłożu autoimmunologicznym skierowana przeciwko własnym tkankom i narządom. Proces zapalny jaki toczy się w organizmie może prowadzić do uszkodzeń skóry, stawów, nerek, komórek krwi, mózgu, serca oraz płuc. Warto podkreślić, że toczeń rumieniowaty może wystąpić w każdym wieku, jednak najczęściej chorują osoby w przedziale między 16 a 55 rokiem życia. Jak się okazuje choroba częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn.
Toczeń rumieniowaty charakteryzuje się ciężkim przebiegiem i zalicza się do chorób, które zagrażają życiu. Najpopularniejszą odmianą schorzenia jest toczeń rumieniowaty. Ponadto wyróżnia się toczeń polekowy oraz podostry skórny.
Toczeń rumieniowaty – przyczyny
Obecnie nie ma określonych powodów, które mogłyby stanowić przyczynę rozwoju choroby. Za główne źródło uznaje się jednak predyspozycje genetyczne. Dodatkowym czynnikiem rozwojowym jest:
- słońce – na skutek działania promieni słonecznych oraz mechanizmu obronnego skóry dochodzi do powstawania uciążliwych zmian skórnych;
- przyjmowanie leków – na szczególną uwagę zasługuje interferon, izoniazyd, hydralazyna, metyldopa, antagoniści TNF-alfa;
- infekcje wywołane wirusami i grzybami;
- czynniki hormonalne – mowa przede wszystkim o prolaktynie i estrogenach. Istnieje możliwość, że przyjmowanie antykoncepcji lub hormonalnej terapii zastępczej zwiększa ryzyko rozwoju choroby;
- prowadzenie niezdrowego trybu życia, palenie papierosów, brak aktywności fizycznej.
Toczeń rumieniowaty – objawy
Początkowo choroba daje symptomy ogólne lub takie, które występują w obrębie jednego układu.
Do głównych objawów choroby należy:
- szybkie męczenie się organizmu;
- zmniejszona masa ciała;
- gorączka lub stan podgorączkowy;
- powiększenie węzłów chłonnych;
- złe samopoczucie.
Najbardziej charakterystycznym objawem tocznia rumieniowatego jest rumień twarzy, który swym kształtem przypomina motyla. Warto podkreślić, że nie pojawia się on w każdym przypadku.
Ponadto podczas diagnostyki choroby, szczególną uwagę zwraca się na:
- rumień krążkowy – zmiany przybierają kształt krążków, dodatkowo są czerwone oraz lekko wzniesione. Lokalizują się głównie na twarzy, skórze głowy oraz szyi, bardzo często ustępują z pozostawieniem blizny;
- owrzodzenia jamy ustnej – jeden z najczęściej występujących objawów. Owrzodzenia mogą pojawić się również w gardle lub wewnątrz nosa;
- nadwrażliwość na światło – wystawianie skóry na działanie słońca lub inne źródła światła ultrafioletowego może przyczynić się do powstawania owrzodzeń na innych częściach ciała, a także powodować ból w stawach oraz zmęczenie;
- zapalenie stawów – dolegliwości stawów, obrzęk oraz ich bolesność może oznaczać stan zapalny w organizmie, który powiązany jest z toczniem;
- zaburzenia pracy nerek;
- zaburzenia układu nerwowego – w przebiegu tocznia mogą pojawić się ból głowy, problemy z widzeniem, drgawki, zaburzenia psychiczne oraz hematologiczne. Toczeń może wiązać się ze zmniejszoną ilością hemoglobiny (niedokrwistość), niedostateczną ilością białych krwinek (leukopenia), a także zmniejszeniem liczby limfocytów (limfopenia) i niedoborem płytek krwi (małopłytkowość);
Oprócz wyżej wymienionych zmian skórnych mogą pojawić się również objawy ogólne tj. zmęczenie, gorączka, bóle stawów, zadyszka, ból w klatce piersiowej, zespół Sjögrena, utrata pamięci lub dezorientacja.
Diagnostyka
Toczeń rumieniowaty to choroba trudna do zdiagnozowania. Na proces ten wpływ mają różne czynniki, objawy, a także fakt, że każdy przypadek chorego jest inny. Warto zaznaczyć, że toczeń rumieniowaty przebiega z okresami zaostrzeń oraz remisji. Potwierdzenie choroby jest złożone, bowiem wymaga przeprowadzenia wywiadu z pacjentem, badań laboratoryjnych oraz obrazowych.
Leczenie tocznia rumieniowatego
Obecnie nie ma metody, która mogłaby skutecznie wyleczyć toczeń rumieniowaty. Terapia obejmuje wyłącznie łagodzenie objawów, do czego wykorzystuje się przede wszystkim:
- niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) – zmniejszają ból oraz sztywność stawów;
- kremy oraz maści osłaniające przed działaniem promieni słonecznych;
- leki przeciwmalaryczne – łagodzą dolegliwości skórne;
- kortykosteroidy – należą do podstawowej grupy leków w terapii tocznia rumieniowatego, podaje się je dożylnie lub doustnie;
- leki immunosupresyjne – wykorzystywane są w przypadku, kiedy kortykosteroidy nie przynoszą oczekiwanych efektów;
- środki zmniejszające gospodarkę lipidową.
Dodatkowo choremu zaleca się zmianę trybu życia, w który warto włączyć odpoczynek, aktywność fizyczną, korzystanie z kremów z filtrem, unikanie ekspozycji skóry na działanie promieni UV, rzucenie palenia oraz zdrowe odżywianie.
Bibliografia
- Jabłońska S., Chorzelski T., Choroby Skóry, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2002.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej... |
|
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej... |
