Zgodnie z definicją krosty to wyniosłe wykwity skórne zawierające treść ropną. Mogą tworzyć się od razu jako krosty lub rozwijać się z pęcherzyków w konsekwencji nadkażenia bakteryjnego. Tego typu zmiany są nie tylko nieestetyczne, ale i nierzadko generują dolegliwości bólowe. Ich diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz dermatolog.
Co to są krosty?
Krosty potocznie zwane są pryszczami i mogą pojawić się w każdym wieku bez względu na płeć, choć szczególnie często dotyczą osób młodych, zwłaszcza w okresie dojrzewania, co sugeruje ich podłoże hormonalne. Krosta to wykwit typu pęcherzyka lub pęcherza, wyniosły ponad powierzchnię skóry, zawierający treść ropną od chwili pojawienia się bądź wtórnie. W dermatologii wyróżnia się kilka typów tych zmian, a są to:
- krosty łojowe – powstające w konsekwencji zatkania ujść gruczołów łojowych (produkujących sebum). Bardzo często występują w przebiegu trądziku grudkowego;
- krosty ropne – wypełnione znaczną ilością ropnej treści, zwykle o żółtym zabarwieniu. To właśnie one zazwyczaj powodują dyskomfort i dolegliwości bólowe, zwłaszcza podczas dotykania lub uciskania ich;
- krosty podskórne – znajdują się pod powierzchnią skóry, dlatego nie sposób ich wycisnąć palcami. Są nie tylko bolesne, ale i dość trudne w leczeniu.
Krosty stanowią problem natury estetycznej, jeśli pojawiają się w miejscach odsłoniętych, najczęściej na twarzy i dekolcie. Niemal wszystkie są jednak jednocześnie mało komfortowe, gdyż podczas ucisku mogą powodować ból. Charakterystyczne cechy krost można przedstawić następująco:
- są wypukłe ponad powierzchnię skóry;
- niekiedy występuje wokół nich czerwona obwódka, która wskazuje na toczący się stan zapalny;
- niekiedy pękają, pozostawiając po sobie strupek lub nadżerkę.
Nie należy mylić krost np. z grudkami (które nie zawierają treści ropnej, pomimo tego, że wystają ponad powierzchnię skóry) czy pęcherzami (które zawierają płyn, lecz nie ropę). Samodzielne diagnozowanie zmian skórnych jest trudne i może prowadzić do niebezpiecznych błędów w leczeniu. Dlatego warto odwiedzić specjalistę, jakim jest dermatolog.
Krosty – przyczyny
Zdecydowanie najczęściej krosty są objawem trądziku, którego czynnikiem ryzyka są zmiany hormonalne. Właśnie dlatego choroba z reguły dotyczy osób w wieku dojrzewania, u których hormony wręcz buzują. Innymi możliwymi przyczynami występowania krost są:
- alergia skórna, alergia pokarmowa, alergia kontaktowa;
- choroby zakaźne takie jak odra, ospa wietrzna, półpasiec;
- infekcje bakteryjne, zwłaszcza te wywołane gronkowcami, choć nie tylko;
- niezdrowy tryb życia – ciągły stres, dieta bogata w słodycze i żywność wysoko przetworzoną, wysoki stopień zanieczyszczenia organizmu, nieodpowiednia pielęgnacja skóry (np. stosowanie kosmetyków komedogennych, unikanie zmywania makijażu przed pójściem spać, stosowanie sztucznych kosmetyków, które podrażniają skórę i zapychają ją).
W niektórych przypadkach nie wyklucza się również znaczenia czynników genetycznych.
Krosty – diagnostyka
Bardzo ważny jest wywiad zdrowotny, który dodatkowo ukierunkuje lekarza na celowane leczenie. Przykładowo jeśli w wywiadzie pacjent wskaże stosowanie nieodpowiednich kosmetyków, trzeba będzie zamienić je na naturalne alternatywy. Jeśli zaś pacjent potwierdzi alergie, leczenie będzie polegać na farmakoterapii i unikaniu alergenów, ewentualnie na odczulaniu (immunoterapii). Jednak jeśli przyczyny nie wynikają z wywiadu, lekarz dokonuje oględzin krost, zleca badania krwi, a niekiedy nawet pobiera materiał biologiczny do badań histopatologicznych.
Co na krosty?
Leczenie krost zawsze powinno być przyczynowe (farmakoterapia, zmiana diety, uzupełnienie niedoborów pokarmowych, ustabilizowanie chorób przewlekłych). Niezwykle istotna jest też świadoma, właściwa pielęgnacja skóry, najlepiej z użyciem niekomedogennych, naturalnych kosmetyków. Tutaj pomóc może doświadczony kosmetolog, który nie tylko udzieli rad w zakresie doboru pielęgnacji, ale i zasugeruje profesjonalne zabiegi, które mogą okazać się niezwykle pomocne.
Do domowych sposobów zaliczyć można: płukanki z rumianku lub zielonej herbaty, które działają przeciwzapalnie i łagodzą podrażnienia skóry, maseczki z miodu i maseczka ze Spiruliny, suplementację Chlorelli, stosowanie na zmiany skórne olejku z czarnuszki siewnej lub olejku z drzewa herbacianego. Co ważne, krost nie powinno się samodzielnie wyciskać.
Polecane produkty:
|
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej... |
|
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Nowicki R., Dermatologia i choroby przenoszone drogą płciową, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.
- Rudnicka L., Olszewska M., Rakowska A., Sar-Pomian M., Współczesna dermatologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.
