Zmiany hormonalne mogą być zarówno fizjologiczne (zachodzą wówczas w związku ze starzeniem się organizmu lub w zależności od dnia cyklu miesiączkowego), jak i patologiczne (w związku z chorobami i problemami zdrowotnymi). W drugim przypadku och diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz endokrynolog.
Fizjologiczne zmiany hormonalne
Fizjologicznymi zmianami hormonalnymi są:
- wieczorna produkcja melatoniny przez szyszynkę – gdy do narządu wzroku nie trafia światło, szyszynka zaczyna produkcję melatoniny, nazywanej także hormonem snu. Reguluje ona rytm snu i czuwania, a jej wydzielanie jest największe porą nocną;
- produkcja insuliny po posiłku – po spożyciu jakiejkolwiek potrawy, zwłaszcza jednak bogatej w cukry proste, miejsce ma wyrzut insuliny, hormonu produkowanego przez trzustkę. Odpowiada ona za regulację glikemii u człowieka;
- produkcja estrogenu przybierająca szczyt podczas owulacji, czyli około 14. dna cyklu miesiączkowego, gdy istnieje największa szansa na zapłodnienie komórki jajowej przez plemnik;
- produkcja oksytocyny podczas porodu, co umożliwia zainicjowanie akcji porodowej siłami natury;
- produkcja kortyzolu i adrenaliny w sytuacji stresowej, za co odpowiada kora nadnerczy. Dzięki tym hormonom możliwe jest wykonanie rozmaitych działań.
Tak naprawdę każda czynność wykonywana przez człowieka wiąże się z mniejszym lub większym wyrzutem poszczególnych hormonów. Nawet gdy jesteśmy szczęśliwi, miejsce ma produkcja endorfin (hormonów szczęścia). Fizjologiczne zmiany hormonalne nie są niepokojące – wręcz przeciwnie. Zaburzenia w obrębie gospodarki hormonalnej skutkują poważnymi problemami zdrowotnymi.
Patologiczne zmiany hormonalne
Patologiczne zmiany hormonalne mogą mieć wiele różnych przyczyn, najczęściej są to jednak:
- choroba nowotworowa i guzy produkujące hormony;
- guzy uciskające na narządy dokrewne, w efekcie czego nie mogą one skutecznie produkować swoich hormonów;
- niedobory pokarmowe, niedożywienie, anemia;
- choroby autoimmunologiczne, czyli takie, w przebiegu których układ immunologiczny (odpornościowy) atakuje własne tkanki, uznając je za obce;
- przewlekły stres, który oddziałuje niemal na wszystkie układu ludzkiego organizmu, nie tylko na układ endokrynny;
- choroby o charakterze przewlekłym, np. cukrzyca.
Choroby przebiegające z patologicznymi zmianami hormonalnymi to przede wszystkim:
- niedoczynność tarczycy i nadczynność tarczycy – w zależności od rodzaju, może dojść do niedostatecznego lub nadmiernego wydzielania hormonów tarczycy, czyli T3 i T4;
- cukrzyca – choroba autoimmunologiczna, w przebiegu której miejsce ma niedostateczne wydzielanie insuliny lub tkanki organizmu są na nią odporne;
- hiperprolaktynemia – wzrost stężenia prolaktyny w surowicy krwi, czyli hormonu produkowanego przez przysadkę mózgową, czego efektem może być np. mlekotok;
- niedoczynność przysadki mózgowej – objawia się zwłaszcza zaburzeniami dotyczącymi rozwoju płciowego, czemu towarzyszą objawy ogólnoustrojowe, w tym senność czy ogólne osłabienie organizmu;
- choroba Gravesa-Basedowa – autoimmunologiczna choroba tarczycy, w przebiegu której dochodzi do nadmiernego wydzielania hormonów tego narządu.
I wiele innych. Podstawą diagnostyki chorób endokrynologicznych i zmian hormonalnych jest badanie laboratoryjne krwi, którego celem jest oznaczenie poziomu poszczególnych hormonów. Dodatkowo wykonuje się badania obrazowe narządów odpowiedzialnych na produkcję hormonów, których stężenie wyszło nieprawidłowo. Najczęściej jest to USG lub rezonans magnetyczny.
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
- Rytlewski K., Zmiany fizjologiczne w organizmie kobiety ciężarnej i ich znaczenie w praktyce lekarza ogólnego, Przegląd Lekarski, 4/2008.
- Rokowska-Waluch A., Kałużyńska K., Chojnicki M., Pawlaczyk M., Wpływ zmian hormonalnych zachodzących w organizmie kobiety na stan skóry, Przegląd Dermatologiczny, 96/2009.
