Pęcherzyki to dermatologiczne zmiany skórne bardzo często pojawiające się w przebiegu rozmaitych schorzeń dermatologicznych, ale także po urazach skóry, w tym po oparzeniach. Mają charakterystyczny wygląd i przeważnie są wypełnione płynem surowiczym bądź ropnym. Diagnostyką i leczeniem zazwyczaj zajmuje się lekarz dermatolog lub lekarz rodzinny.
Pęcherzyki – przyczyny
Pęcherzyki tworzą się w konsekwencji nagromadzenia płynu surowiczego w obrębie rozwarstwionego naskórka (pęcherzyk śródnaskórkowy) nagromadzenia płynu surowiczego w przestrzeni powstałej pomiędzy skórą właściwą i naskórkiem (pęcherzyk podnaskórkowy). Przyczyny powstawania pęcherzyków są różne – od chorób skórnych autoimmunologicznych, aż po uszkodzenia termiczne (oparzenia, odmrożenia). Mogą być ponadto efektem przewlekłego tarcia (tworzą się np. na stopach podczas długich wędrówek lub noszenia źle dobranego obuwia) oraz chorób wirusowych (np. w przebiegu ospy wietrznej lub opryszczki pospolitej).
Poważną przyczyną chorobową, w której przebiegu obserwuje się powstawanie licznych pęcherzy na ciele, jest pęcherzyca zwykła. Pęcherzyca jest akantolityczną chorobą pęcherzową błon śluzowych i/lub skóry, spowodowaną obecnością patogennych autoprzeciwciał w krążeniu i w przestrzeniach międzykomórkowych naskórka. Kierują się one przeciwko rozmaitym cząsteczkom adhezyjnym desmosomów, wywołując mniejsze lub większe pęcherze. Przyczyny choroby nie są znane.
Pęcherzyki – jak wyglądają?
Pęcherzyki i pęcherze to ostro odgraniczone zmiany naskórkowe wyniesione ponad otaczającą je skórę. Są wypełnione klarownym, surowiczym płynem i mają średnicę do 1 cm (pęcherzyk) lub powyżej 1 cm (pęcherz). Mogą powodować świąd skóry, pieczenie skóry, uczucie ściągnięcia. Wszelkie odczuwane dolegliwości dodatkowe zależą w dużej mierze od przyczyny powstawania zmian skórnych. Należy bezwzględnie pamiętać, aby nie wyciskać i nie przebijać pęcherzyków. Są one naturalną reakcją obronną organizmu i ważnym etapem gojenia się tkanek. Ich uszkodzenie może skutkować nawet powstaniem trwałym blizn, bądź rozsianiem patogenów chorobotwórczych, jeśli w płynie surowiczym znajdują się wirusy lub bakterie.
Diagnostyka pęcherzyków
Przeważnie nie ma konieczności wykonywania tak szczegółowych badań, choć lekarz może pobrać materiał surowiczy z pęcherzyka igłą i oddać go do badań histopatologicznych. Pozwala to określić obecność patogenów, komórek akantolitycznych, czy też ustalić rodzaj komórek nacieku zapalnego. W przypadku podejrzenia chorób z grupy pęcherzyc do badania pobiera się w miarę możliwości cały nieuszkodzony pęcherzyk. W znacznej większości przypadków na podstawie występujących objawów lekarz jest w stanie stwierdzić, co stanowi przyczynę pęcherzyków. Niektóre rodzaje problemu wręcz nie wymagają wizyty u lekarza, np. pęcherze na skórze stóp po górskich wędrówkach, które leczy się samodzielnie w domu.
Pęcherzyki – leczenie
Leczenie pęcherzyków zależy od przyczyny ich powstawania, choć zawsze obowiązuje zakaz ich wyciskania czy przekłuwania. W przypadku pęcherzy na stopach rekomenduje się:
- unikanie noszenia obuwia i jak najczęstsze chodzenie boso, aby pęcherzyki nie były podrażnianie i aby nie doszło do ich zerwania się;
- krótkie moczenie stóp w ciepłej wodzie z dodatkiem soli kłodawskiej i ziół lub olejków eterycznych, najlepiej olejku z drzewa herbacianego, olejku szałwiowego i olejku lawendowego;
- nałożenie jałowej gazy i opatrunku, jeśli planowane są kolejne wyjścia.
Ranki zagoją się samoistnie. Pęcherze w związku z oparzeniami najlepiej skonsultować z lekarzem. Jeśli są niewielkie, prawdopodobnie wystarczy schłodzić je i nałożyć opatrunek w żelu dedykowany ranom oparzeniowym. Absolutnie nie należy smarować ran i pęcherzy olejami, preparatami zawierającymi alkohol czy jodynę. Z kolei w leczeniu pęcherzycy zastosowanie znajduje farmakoterapia, zwłaszcza prednizon lub prednizolon. W przebiegu chorób wirusowych zastosować można miejscowo maści, jednak przeważnie najważniejsze jest wzmacnianie organizmu i czekanie, aż choroba samoistnie ustąpi.
Polecane produkty:
|
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej... |
|
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Rudnicka L., Olszewska M., Rakowska A., Sar-Pomian M., Współczesna Dermatologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.
- Sapierzyński R., Wykwity skórne. Część I. Wykwity pierwotne, Życie Weterynaryjne, 97/2022.
- Kowalewski C., Dmochowski M., Placek W., Waszczykowska E., Nowicki R., Flisiak I., Czajkowski R., Brzezińska-Wcisło L., Szepietowski J., Kaszuba A., Woźniak K., Diagnostyka i leczenie pęcherzycy – konsensus Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, Przegląd Dermatologiczny, 2014, 101, 147–155.
