Przebarwienia na skórze odnoszą się do z reguły mało groźnych zmian w kolorycie skóry. Oznacza to, że miejscami staje się ona jaśniejsza lub ciemniejsza, w zależności od tego, czy bezpośrednią przyczyną zjawiska jest niedobór czy może nadmiar pigmentu (melaniny). Jeśli przebarwienia dotyczą twarzy lub mocno odsłoniętych części ciała i tym samym są dla danej osoby dyskomfortowe, można rozważyć usuwanie przebarwień w gabinecie kosmetologicznym.
Przebarwienia na skórze – rodzaje
W zależności od przyczyn i obrazu klinicznego wyróżnia się następujące rodzaje przebarwień na skórze:
- plamy posłoneczne – zwane są również plamami soczewicowatymi lub plamami starczymi. Jak wskazuje nazwa, głównymi czynnikami predysponującymi do nich są wiek oraz ekspozycja skóry na promieniowanie słoneczne. Z reguły zmiany te lokalizują się w obrębie dłoni, twarzy oraz ramion, jako że są to najbardziej odsłonięte części ciała i podatne na działanie promieni UV;
- melasma – zwana również ostudą, swoim wyglądem przypomina rozlane, brązowe, lecz symetryczne plamy. Lokalizują się one najczęściej na twarzy, a w szczególności na czole, policzkach, w okolicach ust i nosa. Ich czynnikami ryzyka są ciąża oraz przyjmowanie leków antykoncepcyjnych, uważa się więc, że mają spory związek ze zmianami hormonalnymi;
- piegi – niewielkich rozmiarów, jasne lub ciemnobrązowe plamki, które najczęściej pojawiają się na twarzy (policzki, nos), choć mogą występować na całym ciele. Są powszechne zwłaszcza u osób z jasną karnacją oraz rudymi włosami. Mają związek z czynnikami genetycznymi, stanowią charakterystyczną reakcję melaniny (barwnik w skórze) na promieniowanie słoneczne;
- przebarwienia pozapalne – tworzą się jako konsekwencja miejscowych stanów zapalnych, np. w trakcie trądziku, ospy wietrznej czy innych schorzeń i chorób. Bywają też efektem przebytych zabiegów kosmetycznych, jeśli w ich trakcie doszło do rozwoju stanu zapalnego;
- café au lait – plamy zwane potocznie „kawa z mlekiem”, których przyczyny nie są do końca znane. Uważa się, że spore znaczenie mają tutaj predyspozycje genetyczne, choć u niektórych pacjentów przebarwienia tego typu wiążą się z chorobami, np. takimi jak nerwiakowłókniakowatość.
Przebarwienia na skórze mogą ponadto tworzyć się wskutek przyjmowania niektórych leków, jako ich działanie uboczne (zwłaszcza takich jak tetracykliny, retinoidy, środki przeciwmalaryczne), ewentualnie po zastosowaniu środków fotouczulających i ekspozycji ciała na słońce.
Zobacz również: Zaburzenia barwnikowe skóry.
Jak wyglądają przebarwienia na skórze?
Jak można przeczytać powyżej, nie ma jednego obrazu klinicznego charakterystycznego dla wszystkich rodzajów przebarwień na skórze. U niektórych pacjentów są to jasne, niewielkie plamki, u innych – duże i ciemne. Niektórzy zmagają się z jedną plamą, inni z wieloma rozsianymi. Różnice mogą dotyczyć także konturu (rozlane, wyostrzone, o dobrze widocznych brzegach lub zlewające się płynnie ze skórą) czy lokalizacji. Na podstawie występujących objawów i obrazu klinicznego lekarz dermatolog może wstępnie wystawić rozpoznanie, a w niektórych przypadkach całkowicie zdiagnozować problem pacjenta.
Przebarwienia izolowane (jednocześnie nie występują żadne inne dolegliwości) z reguły nie powinny stanowić powodu do zmartwienia. Jeśli jednak pojawią się dolegliwości takie jak: pieczenie skóry, ból, szczypanie, świąd skóry, zmiany skórne, wyciek wydzieliny ze zmian skórnych, gorączka, nagłe pojawienie się zmian skórnych bez konkretnych przyczyn, zawsze warto skonsultować się z lekarzem. Także wtedy, gdy przebarwienie nagle zaczyna rosnąć i zmieniać swój wygląd w krótkim czasie.
Sposoby na przebarwienia na skórze
Usuwanie przebarwień na skórze z reguły ma cel estetyczny. Można w pierwszej kolejności spróbować domowych sposobów ich eliminacji, takich jak:
- stosowanie filtrów przeciwsłonecznych – głównie celem progresji zmian i uniknięcia pojawiania się nowych;
- stosowanie kosmetyków pielęgnacyjnych ze składnikami o działaniu rozjaśniającym – takich jak witamina C, niacynamid, kwas azelainowy, retinoidy, ekstrakty roślinne. Co niezwykle ważne, unikamy stosowania kosmetyków ze składnikami fotouczulającymi przy jednoczesnej ekspozycji ciała na promieniowanie słoneczne. Takimi składnikami fotouczulającymi są m.in.: olejek bergamotowy, dziurawiec, olejek z kopru włoskiego, olejek lawendowy, kwas glikolowy, retinoidy. Można je używać, jednak nie wychodzimy wówczas na słońce, ponieważ zwiększają one wrażliwość melaniny (barwnika) na działanie promieni UV.
W salonie kosmetologicznym popularnością cieszą się profesjonalne zabiegi rozjaśniające przebarwienia, takie jak mikrodermabrazja, mezoterapia bezigłowa, oksydermabrazja, terapia laserem frakcyjnym czy różnego rodzaju peelingi chemiczne. Lekarz może ponadto zalecić leczenie farmakologiczne, jednak wyłącznie w określonych przypadkach i pod nadzorem. Wówczas stosuje się m.in. hydrochinon lub terapie łączone, rzadziej zawierające sterydy.
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |
|
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bolognia J., Schaffer J., Dermatologia, Wydawnictwo Medipage, Warszawa 2025.
- Malara B., Malara P., Charakterystyka przebarwień skóry i metod ich redukcji, Zeszyty Naukowe Akademii Górnośląskiej Nr 8/2023, s. 46 – 55.
