Melanina to pigment występujący w ludzkiej skórze, włosach oraz tęczówce oka. Jej głównym zadaniem jest ochrona skóry przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych. Melaninę produkuje enzym tyrozynaza, który stymulowany jest działaniem promieni UV. Związek ten nasila lub zmniejsza syntezę melaniny w skórze.
Rodzaje melaniny
W organizmie człowieka występują trzy rodzaje melaniny. Należy do nich:
- eumelanina – występuje w największej ilości i posiada czarnobrązową barwę;
- feomelanina – posiada kolor żółto-czerwony;
- neuromelanina – występuje w obrębie układu nerwowego, wytwarzana jest przez komórki nerwowe.
Barwnik ten można również podzielić na:
- ziarnisty – zapewnia włosom ciemny kolor;
- rozproszony – nadaje włosom jasny kolor.
W przypadku gdy we włosach występuje więcej melaniny ziarnistej tym są one ciemniejsze. W przypadku gdy więcej jest melaniny rozproszonej włosy są jaśniejsze.
Mechanizm powstawania melaniny
Za syntezę melaniny odpowiedzialne są melanocyty czyli wyspecjalizowane komórki znajdujące się w skórze, komórkach narządu wzroku, w uchu wewnętrznym oraz w oponach mózgowo-rdzeniowych. Wyprodukowany przez melanocyty barwnik, organizm kumuluje w pęcherzykach nazywanych melanosomami. Struktury te wypychane są do wyżej zlokalizowanych warstw skóry i tam są rozmieszczane.
Z kolei za samą produkcję melaniny odpowiedzialny jest enzym – tyrozynaza, który przekształca aminokwas tyrozyny w melaninę. Natomiast proces powstawania melaniny nosi nazwę melanogenezy.
Na produkcję melaniny wpływa:
- promieniowanie UV;
- witamina A oraz B;
- związki mineralne, szczególnie wapń oraz żelazo;
- interleukiny;
- hormon alfa-melanotropowy;
- adrenokortykotropina.
Podstawowe funkcje melaniny
Najważniejszym zadaniem melaniny w organizmie jest ochrona skóry. Dzięki jej obecności szkodliwe związki promieniowania UV mają zablokowane przejście do jej głębszych warstw.
W wyniku działania promieni UV na skórę zwiększa się produkcja melaniny, a w efekcie skóra przybiera ciemniejszy kolor. Przyczynia się do tego skład promieniowania słonecznego, do którego wchodzą związki UV pobudzające tyrozynazę do uwalniania melaniny.
Melanina warunkuje również kolor włosów. Im jest jej więcej, tym włosy stają się ciemniejsze. Ponadto melanina odpowiedzialna jest za barwę naszych oczu. U noworodków oczy zazwyczaj są niebieskie, dopiero z czasem zmieniają się na ciemniejsze, ponieważ melanina w tęczówce wytwarza się wolniej.
Zaburzenia produkcji melaniny
Zdarza się, że w organizmie może wystąpić nieprawidłowa synteza melaniny. Gdy występuje jej zbyt mała ilość mamy wówczas do czynienia z bielactwem czyli tzw. albinizmem (choroba genetyczna). Osoby chore posiadają charakterystyczny wygląd. Skóra jest bardzo jasna, włosy posiadają kolor biały lub jasny blond. Tęczówka oka natomiast jest jasno niebieska. Chorzy na albinizm z racji bardzo niskiej ochrony skóry przed promieniowaniem UV w dużym stopniu narażeni są na poparzenia słoneczne nawet przy delikatnej dawce świetlnej.
Z kolei nadmiar melaniny w organizmie człowieka nazywamy melanizmem, którego objawem są piegi, pieprzyki oraz inne znamiona powstałe na skórze w wyniku działania promieniowania słonecznego. W sposób pośredni z zaburzonym procesem wydzielania melaniny związane są również nowotwory skóry np. czerniak, który powstaje w wyniku mutacji komórek produkujących melaninę (melanocytów).
Polecane produkty:
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |