Mięśnie wyrazowe (łac. musculi faciales, inaczej: mięśnie mimiczne) lokalizują się w obrębie głowy i twarzy. Odpowiadają za nadawanie jej charakterystycznej mimiki, np. podczas rozmowy czy wyrażania emocji. Są kluczowe dla niewerbalnej mowy ciała. Ich wykorzystanie na przestrzeni wielu lat sprawia, że na ich przebiegu mogą pojawiać się tzw. zmarszczki mimiczne.
Mięśnie wyrazowe – lista
Mięśnie wyrazowe dzieli się na następujące grupy:
- mięśnie sklepienia czaszki – mięsień potyliczno-czołowy (łac. musculus occipitofrontalis), mięsień skroniowo-ciemieniowy (łac. musculus temporoparietalis);
- mięśnie otoczenia szpary powiek – mięsień okrężny oka (łac. musculus orbicularis oculi), mięsień marszczący brwi (łac. musculus corrugator supercilii), mięsień podłużny (łac. musculus procerus);
- mięśnie małżowiny usznej – mięsień uszny tylny (łac. musculus auricularis posterior), mięsień uszny przedni (łac. musculus auricularis anterior), mięsień uszny górny (łac. musculus auricularis superior);
- mięśnie otoczenia nozdrzy – mięsień nosowy (łac. musculus nasalis), mięsień obniżacz przegrody nosa (łac. musculus depressor septi nasi);
- mięśnie otoczenia szpary ust – mięsień dźwigacz wargi górnej (łac. musculus levator labii superioris), mięsień dźwigacz wargi górnej i skrzydła nosa (łac. musculus levator labii superioris alaeque nasi), mięsień dźwigacz kąta ust (łac. musculus levator anguli oris), mięsień jarzmowy mniejszy (łac. musculus zygomaticus minor) i mięsień jarzmowy większy (łac. musculus zygomaticus major), mięsień śmiechowy (łac. musculus risorius), mięsień policzkowy (łac. musculus buccinator), mięsień bródkowy (łac. musculus mentalis), mięsień obniżacz kąta ust (łac. musculus levator anguli oris), mięsień obniżacz wargi dolnej (łac. musculus depressor labii inferioris), mięsień okrężny ust (łac. musculus orbicularis oris), mięsień szeroki szyi (łac. platysma).
Mięśnie wyrazowe nie przytwierdzają się do kości lub przytwierdzają się do niej wyłącznie na jednym końcu, co odróżnia je np. od mięśni poprzecznie prążkowanych szkieletowych odpowiadających za ruch kończyn. Najczęściej ich przyczepy umiejscawiają się w obrębie skóry lub błony śluzowej, w związku z czym nie posiadają one swoich własnych powięzi.
Mięśnie wyrazowe – charakterystyka
Poszczególne mięśnie wyrazowe mogą być silniej lub słabiej rozwinięte u poszczególnych osób, dlatego też mimika ludzi może być tak różna (bardziej lub mniej ekspresyjna). To kwestia indywidualna, zależna w dużej mierze od budowy anatomicznej, predyspozycji i wykorzystania danych mięśni na co dzień. Tworzą najbardziej powierzchowną warstwę mięśni w obrębie twarzoczaszki. Ich przyczepy początkowe lokalizują się bezpośrednio na okostnej, ewentualnie na sąsiadujących mięśniach. Z kolei przyczepy końcowe znaleźć można albo na innych mięśniach wyrazowych, z którymi się wiążą, albo w tkance łącznej skóry.
Mięśnie wyrazowe – funkcje
Mięśnie wyrazowe tak naprawdę spełniają niezwykle wiele funkcji. Przede wszystkim:
- uczestniczą w mówieniu, jedzeniu, oddychaniu, mrużeniu oczu, chroniąc je przed nadmiernym promieniowaniem słonecznym;
- są unerwione czuciowo, umożliwiając szczegółowy odbiór bodźców tego typu;
- mogą poruszać skórą twarzy, nadając jej odpowiedni wyraz związany z ekspresją emocji, co stanowi ważny aspekt komunikacji międzyludzkiej.
Mięśnie wyrazowe kurczą się i tym samym napinają skórę w okolicach twarzy, zmieniając jej kształt oraz wygląd. Właśnie dzięki nim z łatwością można rozpoznać, czy dana osoba jest smutna, szczęśliwa, zła czy przestraszona. W momencie rozkurczu mięśni skóra pod wpływem swej sprężystości powraca do pierwotnego stanu.
Mięśnie wyrazowe w kosmetologii
Mięśnie wyrazowe są ważne dla jak najdłuższego zachowania młodego, jędrnego wyglądu skóry oraz opóźniania powstawania zmarszczek mimicznych. W tym celu wykonuje się m.in. masaże twarzy (np. masaż Kobido, masaż kamieniem gua sha, masaż rollerem jadeitowym lub klasyczny masaż kosmetyczny twarzy), taping twarzy czy ćwiczenia mięśni twarzy. Ostatnimi czasy rosnącą popularnością cieszy się też tzw. joga twarzy. Podstawowe ćwiczenia oddziałujące na omawiane mięśnie to:
- zamykanie na zmianę lewej i prawej powieki;
- unoszenie kącików ust, a następnie unoszenie wyłącznie jednego;
- wykonywanie okręgów czubkiem języka po wewnętrznej ścianie policzka;
- liczenie czubkiem języka zębów;
- składanie ust w „dziubek”;
- marszczenie brwi, unoszenie brwi.
Jest ich oczywiście znacznie więcej, a każdy mięsień wyrazowy można uaktywnić, wykonując nim odpowiednią pracę. Podczas ćwiczeń można wykonywać masaże, co dodatkowo je zaktywizuje. Warto wspomnieć, że mięśnie wyrazowe ćwiczy się też przy niektórych problemach zdrowotnych, np. porażeniu nerwu twarzowego.
Zobacz również: Fizjoterapia w porażeniu nerwu twarzowego.
Unerwienie mięśni wyrazowych
Za unerwienie mięśni wyrazowych odpowiada w największym stopniu nerw twarzowy (VII nerw czaszkowy). To właśnie jego porażenie manifestuje się jednostronnym opadaniem i niewydolnością twarzy po stronie porażenia. Uzupełnieniem unerwienia podstawowego jest to prowadzone przez gałązki nerwu trójdzielnego (nerw czaszkowy V).
Unaczynienie mięśni wyrazowych
Za unaczynienie mięśni wyrazowych odpowiadają zwłaszcza tętnice skroniowe głębokie, gałęzie tętnicy szczękowej, tętnica skroniowa środkowa, tętnica żwaczowa.
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |
|
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Wydro M., Starzenie się twarzy i szyi, Medycyna Estetyczna, 9/2010.
