Napar z kawy to określenie stosowane do opisywania kawy, czyli jednego z ulubionych napojów ludzi na całym świecie. Naparem nazywamy wszelkie płyny przyrządzone poprzez zalanie surowca roślinnego (ziaren kawy, liści herbaty, ziół świeżych bądź suszonych) wrzątkiem i odczekanie kilku minut, do momentu tzw. zaparzenia. Takie napoje można pić zarówno na ciepło, jak i na zimno, po wcześniejszym ostudzeniu.
Co to jest napar z kawy?
Napary z kawy to po prostu inna nazwa kawy, czyli słynnego napoju pobudzającego, dodającego energii i wzmagającego koncentrację. Wiele osób sięga po kawę nie tylko po to, aby się rozbudzić, lecz ze względu na przyjemny i charakterystyczny smak oraz zapach. W dzisiejszych czasach jest to napój tak popularny, że stworzono wiele jego rodzajów. Podstawowe, najbardziej lubiane formy naparu z kawy to:
- espresso – bardzo mocny koncentrat naparu z kawy, dlatego pije się go w niewielkich ilościach. Tradycyjnie przyrządza się go poprzez przepuszczenie 25-35 ml gorącej (90,5-96 °C) wody pod ciśnieniem 8,5-9,5 bara przez bardzo drobno zmielone i ubite ziarna kawowca. Wyróżnia się kilka rodzajów espresso, np. espresso doppio (podwójne), espresso ristretto (mocno skoncentrowane) czy espresso americano (wzbogacone dodatkową gorącą wodą, jest więc nieco słabsze);
- cappucino – jedno z najbardziej lubianych naparów kawowych. Przygotowuje się je poprzez połączenie espresso z około 150-180 ml spienionego mleka. Ma łagodny, przyjemny, mleczny smak, choć dzięki zawartości espresso również działa pobudzająco;
- latte – włoski napój kawowy powstający wskutek wlania spienionego ciepłego mleka do kawy espresso, jednak w ilości znacznie większej niż w przypadku cappucino. Charakterystycznym elementem latte jest gruba na około 1 cm warstwa pianki;
- flat white – podobna do latte, lecz na podwójnym espresso, przez co smak jest intensywniejszy. Różnica wynika również z mocniej spienionego mleka, przez co tworzy się bardziej delikatna, kremowa pianka;
- macchiato – espresso z niewielką ilością mleka, przez co jest napojem łagodniejszym w smaku niż czyste espresso, lecz wciąż intensywnym i pobudzającym.
Napar z kawy może być również podawany na gorąco bądź na zimno. W drugim przypadku mamy do czynienia z kawą mrożoną. Napar z kawy jest na tyle uniwersalny, że można podawać go z wieloma dodatkami, a kreatywność baristów nie ma ograniczeń. Do kawy dodawać można bowiem naturalny miód, masło orzechowe, czekoladę, syropy smakowe, skórkę pomarańczy, bitą śmietanę, kostki lodu, pulpy owocowe, konfitury, przyprawy (zwłaszcza cynamon, goździki, anyż), kakao i wiele, wiele innych dodatków.
Czy napar z kawy jest zdrowy?
Napar z kawy w przypadku osób zdrowych (bez przeciwwskazań zdrowotnych do jego spożycia) nie szkodzi zdrowiu, chyba że jest spożywany w znacznym nadmiarze i zastępuje w dziennym podaniu czystą wodę, która jednak jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Kawa może być uzupełnieniem diety i dodatkiem, jednak nigdy zamiennikiem wody. Przeciwwskazania do spożywania kawy to między innymi:
- zaawansowane choroby serca – zaburzenia rytmu serca, nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca, zawał serca;
- refluks żołądkowo-przełykowy i nadkwasowość żołądka;
- czynne wrzody żołądka i dwunastnicy;
- zaburzenia lękowe, zaburzenia nerwicowe, choroby psychiczne przebiegające z nadaktywnością układu nerwowego (kofeina może dodatkowo pobudzać ten układ, nasilając odczuwane dolegliwości);
- bezsenność;
- osteoporoza, ponieważ kofeina może zmniejszać wchłanianie wapnia;
- niektóre choroby przewlekłe w fazie zaostrzenia;
- alergia na laktozę, caliakia – w przypadku sięgania po wersje naparów z kawy z dodatkiem mleka.
Warto też zaznaczyć, że ograniczenie spożycia kawy wskazane jest w przypadku kobiet ciężarnych. Rekomenduje się im picie maksymalnie jednej filiżanki dziennie. Czysty napar z kawy u osób bez przeciwwskazań zdrowotnych może wręcz wspierać zdrowie. Jednak jeśli dodamy do niego cukier, słodycze, bitą śmietanę i inne dodatki, może stać się bombą kaloryczną. To zaś negatywnie wpłynie na zdrowie osób z nadwagą, otyłością, zaburzeniami lipidowymi i wieloma innymi problemami.
Napar z kawy – właściwości zdrowotne
Kawa (w zależności od gatunku, miejsca uprawy, sposobów jej przetwarzania oraz jakości) zawiera w swoim składzie kilkaset związków chemicznych w postaci węglowodanów, białek, lipidów, witamin z grupy B, makro- i mikroelementów takich jak: fosfor, wapń, magnez, potas, sód, nikiel, cynk, żelazo, kobalt, miedź i jod. W kawie znajdują się ponadto istotne alkaloidy, w tym polifenole, kwas kawowy i jego estry z kwasem chinowym oraz hormon serotonina. Najpopularniejszym składnikiem kawy jest oczywiście kofeina, która ma właściwości pobudzające. Przyspiesza czynność serca i może chwilowo podnosić ciśnienie tętnicze krwi.
Spożywanie kawy w umiarkowanych ilościach daje pozytywne efekty w odniesieniu do zachorowalności na cukrzycę. Wykazano, że istnieje zależność między ilością wypitej kawy, a częstotliwością wystąpienia cukrzycy. Kofeina posiada bowiem zdolność do zwiększenia wydzielania insuliny oraz wzmocnienia wrażliwości tkanek na jej działanie. Udowodniono również, że kofeina może wpływać korzystnie na osoby aktywne fizycznie i sportowców, dając lepszą adaptację do wysiłku i regulację gospodarki kwasowo-zasadowej. Kawa może przyspieszać odchudzanie, ponieważ wyróżnia się działaniem termogennym, co wpływa na szybszą przemianę materii i spalanie większej ilości kalorii.
Zobacz również: Jak kawa wpływa na skórę?
Napar z kawy w ciąży
Zawarta w kawie kofeina ma wpływ na kobiety w ciąży i karmiące piersią. Wykazano, że czas, w którym dochodzi do połowicznego rozpadu kofeiny u kobiet ciężarnych, jest niemal 3-krotnie dłuższy. To może mieć związek z zupełnie innym poziomem hormonów, niż ma to miejsce u innych ludzi. Stwierdzono też, że kofeina dość łatwo przedostaje się przez łożysko do płodu, a we krwi płodu może osiągać poziom stężenia podobny jak u matki. Zgodnie z sugestiami Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności, kobiety ciężarne powinny ograniczyć spożycie kofeiny do 200 mg dziennie. Taka ilość nie zwiększa ryzyka nieprawidłowego przebiegu ciąży i nie pogarsza stanu zdrowia noworodka.
Zobacz również: Kawa w ciąży – czy można ją pić?
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |
|
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Baran J., Kubit P., Kawa i jej prozdrowotne właściwości, Herbalism, 7/2023.
- Stecko J., Szymańska N., Zajączkowska K., Fułek M., Kawa – zagrożenie czy część zdrowego trybu życia?, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, 2021.
