Łożysko – budowa i funkcje

Łożysko jest wspólnym organem matki oraz jeszcze nienarodzonego dziecka. Stanowi tzw. narząd przejściowy, co oznacza, że ciało kobiety wytwarza je tylko i wyłączanie w okresie ciąży po zapłodnieniu.

Łożysko

Łożysko (placenta) określane jest mianem narządu przejściowego, które zbudowane jest z endometrium (błona śluzowa macicy) oraz kosmówki – zewnętrzna błona płodowa (błona znajdująca się między owodnią, a błoną śluzową macicy). Jego powstawanie można podzielić na 3 etapy. W czwartym dniu po zapłodnieniu rozpoczyna się jego proces tworzenia. Dochodzi wówczas do różnicowania się zewnętrznej warstwy komórek zarodka, które znajduje się we wczesnej fazie swojego rozwoju. Z biegiem czasu przekształcają się one w kosmówkę, zaś pomiędzy 16 a 18 tygodniem ciąży przekształca się w łożysko. Z końcem 3 miesiąca ciąży naczynia krwionośne zewnętrznej błony płodowej zarodka łączą się z naczyniami krwionośnymi zarodka, w wyniku czego następuje odżywianie dziecka drogą krwionośną.

Należy podkreślić, że łożysko rozwija się do 36 tygodnia ciąży, gdzie następnie stopniowo ulega procesowi zanikania. W trzecim etapie porodu wydalane jest z organizmu matki.

Łożysko posiada owalny kształt oraz jest wyraźnie spłaszczone. Jego największe rozmiary wynoszą 20-25 cm, zaś grubość 2-3 cm, z kolei waga nie przekracza 0,5 kilograma. W jego budowie można wyróżnić dwie powierzchnie:

• matczyną – łączy się z macicą, cechuje się pobruzdowaną powierzchnią, która oddziela poszczególne jednostki morfologiczne;
• płodową – zwrócona w stronę płodu, posiada gładką i lśniącą powierzchnię.

Łożysko jest narządem, które nie zawiera naczyń limfatycznym oraz nie jest unerwione.

W budowie łożyska wyróżnia się:

• powierzchnię matczyną;
• płytę podstawną;
• zrazy łożyska i przegrody;
• powierzchnia płodowa;
• płytka kosmkowa;
• kosmki końcowe.

Funkcje łożyska

Łożysko pełni wiele ważnych funkcji podczas ciąży. Do najważniejszej należy zaliczyć wymianę gazową między matką a płodem, dostarczanie mu substancji odżywczych i budulcowych, a także wielu hormonów, między innymi progesteronu, którego celem jest podtrzymanie oraz dalszy rozwój ciąży. Ponadto dzięki łożysku transportowane są również:

• estrogeny;
• kortykotropina łożyskowa;
• tyreotropina łożyskowa;
• laktogen łożyskowy;
• gonadotropina kosmówkowa.

Należy pamiętać, że funkcja transportowa łożyska staje się niekiedy niebezpieczna, ponieważ niektóre związki przedostające się do płodu mogą zaszkodzić dziecku. Dlatego będąc w ciąży tak ważne jest unikanie leków, alkoholu, palenia papierosów oraz narkotyków. Ryzyko przedostawania się szkodliwych czynników dotyczy także działania drobnoustrojów na organizm matki np. wirusów.

Ciekawostka

Pod koniec ciąży łożysko przenosi na dziecko przeciwciała, które zawiera matka, zapewniając mu w ten sposób odporność po urodzeniu przez okres 3 miesięcy.

Co wpływa na stan łożyska?

Prawidłowy rozwój łożyska, a w efekcie jego zdrowie jest bardzo ważne dla przebiegu całej ciąży. Niestety zdarza się, że niektóre czynniki wykazują negatywny wpływ na jego budowę oraz funkcje. Należy do nich:

• wiek matki – dotyczy kobiet po 40 roku życia, szczególnie jeśli jest to pierwsza ciąża;
• zaburzenie krzepnięcia krwi – sytuacja, która zmniejsza zdolność krzepliwości krwi lub zwiększa prawdopodobieństwo jej krzepnięcia zwiększa również ryzyko problemów z łożyskiem;
• wysokie ciśnienie tętnicze – może spowodować odklejenie się łożyska;
• ciąża mnoga – w przypadku ciąży mnogiej może wystąpić łożysko przodujące lub dojść do odklejenia się łożyska;
• operacja macicy – jeżeli przed porodem miała miejsce operacja lub kilka operacji w obrębie macicy w przyszłości może pojawić się dysfunkcja łożyska;
• wcześniejsze problemy z łożyskiem – jeżeli w poprzednich ciążach występował problem z łożyskiem wzrasta bowiem ryzyko wystąpienia podobnych problemów w kolejnej ciąży;
• uraz brzucha – upadek lub uderzenie brzucha może przyczynić się do oddzielenia się lub pęknięcia łożyska.

Objawy problemów z łożyskiem

Jeżeli kobieta w czasie ciąży zauważy krwawienie z pochwy, odczuwać będzie ból brzucha, pleców czy skurcze macicy wówczas powinna jak najszybciej skonsultować się z lekarzem prowadzącym, ponieważ może to świadczyć o zagrożeniu ciąży, w tym również łożyska.

Bibliografia

1. Bręborowicz G., Położnictwo i Ginekologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.

	Spirulina bioalgi - kompletne wzmacnianie i oczyszczanie organizmu Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo..Zobacz więcej...
	Spirulina w proszku 100% Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu..Zobacz więcej...