Płód to stadium rozwojowe zarodka, rozpoczynające się w okolicy 11. tygodnia ciąży i trwające do chwili porodu. U płodu można już rozpoznać cechy morfologiczne dla danego gatunku. Ponadto rozwinęły się najważniejsze układy, a w miarę upływu czasu płód zaczyna coraz bardziej przypominać dziecko.
Rozwój płodu
Rozwój płodu dzieli się na miesiące lub trymestry. Najdokładniej jednak jest wyszczególnić najważniejsze cechy płodu dla poszczególnych miesięcy ciąży:
- 3 miesiąc – wykształcają się palce, powieki i paznokcie. Głowa wciąż pozostaje nieproporcjonalnie duża w stosunku do reszty tułowia. Choć nos nie jest wykształcony, formują się oczy wraz z ustami. To na tym etapie powoli zaczyna działać układ nerwowy;
- 4 miesiąc – płód osiąga długość do 16 cm i zaczyna wykonywać pierwsze ruchy (wciąż nieodczuwalne dla mamy). Pojawia się zmysł smaku i słuchu oraz linie papilarne. Płód może wykonywać bardzo prymitywne ruchy, takie jak wydymanie policzków czy ssanie kciuka;
- 5 miesiąc – ruchy płodu są odczuwalne przez matkę. Jego długość osiąga 30 cm, a skóra pokrywa się ochronnym meszkiem;
- 6 miesiąc – pojawiają się bardzo delikatne rzęsy i brwi. Na tym etapie płód staje się wizualnie podobny do noworodka. Dopiero teraz zaczyna odkładać się tkanka tłuszczowa;
- 7 miesiąc – stanowi początek III trymestru. Płód obraca się głową w kierunku ujścia macicy, przygotowując się do nadchodzącego porodu. Bardzo intensywnie rozwija się mózg i różnicuje osobowość. Wcześniak urodzony po 28. tygodniu ciąży ma szansę na przeżycie;
- 8 miesiąc – zanika meszek płodowy, pojawia się barwa oczu, tkanka tłuszczowa osiąga swoją docelową grubość;
- 9 miesiąc – płód powinien ważyć około 3,5 kg oraz mierzyć 55 cm długości. Skóra staje się różowa, dziecko znajduje się w ustawieniu główkowym. Mocno odczuwa się kopnięcia i ruchy, świadczące o zbliżającym się porodzie.
W momencie urodzenia płód zgodnie z terminologią staje się dzieckiem. Dla większości mam normą jest jednak, że płód jest dzieckiem już od momentu poczęcia.
Czy płód czuje ból?
Rozwój układu nerwowego i narządów zmysłów pozwala domniemywać, kiedy płód może nabywać zdolności do odczuwania bólu. Pierwsze nocyceptory pojawiają się w skórze w okolicy ust już w 7. tygodniu życia płodowego. Łączą się one z nagimi zakończeniami nerwowymi włókien C. Unerwienie czuciowe skóry kończyn rozwija się od 11. tygodnia, tułowia od 15., a do 20. tygodnia nocyceptory są już zlokalizowane w całej skórze i mięśniach, ale dojrzałość osiągają dopiero około 24-28 tygodnia.
Czy płód jest człowiekiem?
Polskie prawo wciąż zawiera wiele sprzeczności i niezgodności w zakresie praw płodu. Głośne są tematy aborcji i zapłodnień in vitro, co często dzieli społeczeństwo i wywołuje ostre konfrontacje. Z naukowego punktu widzenia płód staje się dzieckiem, a więc i człowiekiem, w momencie narodzin. Pozostaje kwestia etyczna. Mimo wielu dyskusji społeczeństwo w Polsce wciąż nie doszło do porozumienia.
Ciekawostki
- od około 24. tygodnia życia płodowego płód ma szansę przeżyć poza macicą;
- wzrok w życiu płodowym jest bardzo słabo rozwinięty, dziecko rozpoznaje jedynie natężenie światła;
- nienarodzone jeszcze dziecko zapamiętuje muzykę, a słuchanie przyjemnej klasycznej muzyki wpływa na jego rozwój;
- dziecko reaguje na dźwięki od 4. miesiąca życia;
- wady wrodzone dotyczą do 5% płodów. Część z nich zależy od stylu życia rodziców.
Polecane produkty:
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... | |
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szewczyk K., Czy płód jest pacjentem? Medyczne modele relacji kobieta brzemienna – dziecko nienarodzone, Diametros, 32/2012.
- Kosińska-Kaczyńska K., Wielgoś M., Czy płód może odczuwać ból?, Ginekologia Polska, 82/2011.
- Huras H., Radoń-Pokracka M., Wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrastania płodu – schemat diagnostyczny i postępowanie, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna, 3/2016.