Serotonina

Spis treści

Koenzym Q10 promocja

Koenzym Q10 promocja

Serotonina (hormon szczęścia) to związek produkowany głównie w układzie pokarmowym, ale także przez neurony pnia mózgu, których aktywność wiąże się m.in. z procesami snu i czuwania oraz z regulacją samopoczucia. Udowodniono, że zmniejszone wydzielanie serotoniny powoduje depresję. Co ciekawe, zdolność do syntezy serotoniny wykazuje jeszcze kilka innych struktur organizmu człowieka.

Serotonina

Serotonina – produkcja

Serotonina może być produkowana w ośrodkowym układzie nerwowym przez neurony, jak również przez płytki krwi (trombocyty) w układzie krwionośnym. W największych ilościach znajduje się właśnie w płytkach krwi oraz w strukturach przewodu pokarmowego, gdzie lokalizuje się w komórkach chromafinowych jelit oraz w splotach nerwowych warstwy mięśniowej jelit. Nieco mniejsze ilości tego związku znajdziemy nawet w siatkówce oka.

Hormon ten produkowany jest w obecności tryptofanu, wskutek hydroksylacji i dekarboksylacji tego aminokwasu. Po uwolnieniu z neuronów serotoninergicznych spora część związku ulega wychwytowi zwrotnemu przez mechanizm wychwytu aktywnego. Później zaś podlega unieczynnieniu przez MAO (monoaminooksydaza), czego efektem jest utworzenie kwasu 5-hydroksyindolooctowego. To główny metabolit serotoniny obecny w moczu każdego człowieka. Badając jego stężenie można ocenić tempo metabolizmu serotoniny w organizmie.

Ciekawostką są wyniki najnowszych badań naukowych. Udowodniono w nich, że hydroksylaza tryptofanu w ośrodkowym układzie nerwowym człowieka różni się od hydroksylazy tryptofanu w tkankach obwodowych. Jest kodowana przez zupełnie inny gen. Może mieć to wpływ na wiele chorób związanych z obniżonym poziomem serotoniny w organizmie.

Serotonina – funkcje

Do głównych funkcji serotoniny należy udział w regulacji czynności motorycznej i wydzielniczej przewodu pokarmowego. Jej prekursorem jest egzogenny aminokwas o nazwie L-tryptofan. Niedobór lub nadmiar któregokolwiek z tych związków, jak również zaburzenia ich metabolizmu, wpływają na błędne funkcjonowanie jelit. Znacznie wzrasta ryzyko zaburzeń trawienia, a także przewlekłych chorób, w tym zespołu jelita drażliwego.

W układzie krwionośnym serotonina wywiera wpływ naczynioskurczowy, natomiast w szyszynce ulega przekształceniu do melatoniny – hormonu odpowiadającego za kontrolę rytmu snu i czuwania. Serotonina wpływa również na libido, zachowania seksualne oraz dobry nastrój. Nie bez powodu zwana jest również hormonem szczęścia. Jest aminą biogenną pełniącą funkcję neuroprzekaźnika w ośrodkowym układzie nerwowym.

Sklep Spirulina
Sklep Spirulina

Niedobór serotoniny

Niski poziom serotoniny w organizmie powoduje agresywność i nadmierne zmęczenie. Spada libido i znacznie wzrasta wrażliwość na ból. Pojawiają się także zaburzenia depresyjne. Udowodniono, że przy niedoborach serotoniny i mutacji w genie kodującym receptor serotoninowy 2A aż 2-krotnie wzrasta ryzyko popełnienia samobójstwa. Innymi objawami niedoboru serotoniny są:

  • zaburzenia trawienia;
  • odczuwanie smutku;
  • skrajne objadanie się, zaburzenia odżywiania;
  • bezsenność;
  • wzrost ryzyka schizofrenii i stanów lękowych.

Uważa się, że niedobór serotoniny może mieć związek z nagłą śmiercią łóżeczkową w przypadku niemowląt. Do niedoborów najczęściej dochodzi wskutek nieodpowiedniej diety, ubogiej w tryptofan.

Zobacz również: Niskie libido.

Serotonina – źródła

Serotonina nie znajduje się w produktach spożywczych, znaleźć w nich jednak można tryptofan będący prekursorem tego hormonu. Jego odpowiednia podaż wraz z dietą jest niezbędna, aby w tkankach zaszła produkcja serotoniny. Dobrymi źródłami tryptofanu są:

  • ryby – zwłaszcza tuńczyk i dorsz;
  • produkty sojowe;
  • pestki dyni;
  • ser mozzarella i inne sery;
  • chude mięso;
  • jajka;
  • nabiał;
  • wszelkiego rodzaju orzechy;
  • niektóre owoce – banany, wiśnie, awokado;
  • niektóre warzywa – soczewica, fasola, ciecierzyca.

Tryptofan znajdziemy w niemal wszystkich produktach bogatych w witaminy z grupy B oraz w kwasy omega-3 (także w olejach roślinnych, zwłaszcza oleju lnianym).

Nadmiar serotoniny

Nadmiar serotoniny obserwuje się znacznie rzadziej niż jej niedobór. Objawami takiego stanu są:

  • bóle głowy;
  • nudności;
  • biegunki;
  • tachykardia;
  • rozszerzenie źrenic.

W niektórych przypadkach mogą pojawić się drgawki i dreszcze. Do nadmiaru serotoniny dochodzi zwykle wskutek przyjmowania leków wpływających na jej poziom w ustroju. Także nowotworowe guzy (tzw. rakowiaki) mogą produkować zbyt duże ilości serotoniny. Rakowiaki najczęściej lokalizują się w obrębie jelita cienkiego, oskrzeli i okrężnicy.



Polecane produkty:

Bibliografia

  1. Górski J., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.
  2. Stępień A., Walecka-Kapica E., Błońska A., Klupińska G., Rola tryptofanu i serotoniny w patogenezie i leczeniu zespołu jelita nadwrażliwego, Folia Medica Lodziensia, 2/2014.
  3. Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.

Zapisz się do newslettera!

Kategorie wpisów

Najpopularniejsze w Zdrowie

Zostań z nami

Polecane artykuły

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *