Ocet jabłkowy jest naturalnym produktem spożywczym powstającym wskutek fermentacji octowej soków lub cydrów jabłkowych. Zgodnie z definicją, ocet jabłkowy to odmiana octu, czyli roztworu wodnego kwasu octowego (zwykle 6% lub 10%), uzyskiwanego w procesie fermentacji jabłek. Ma wiele zastosowań kulinarnych i nie tylko. Cieszy się w Polsce ogromną popularnością.
Co to jest ocet jabłkowy?
Ocet jest jednym z najstarszych produktów fermentacyjnych, znanym od tysięcy lat. Istnieje wiele udokumentowanych informacji, że był ulubioną przyprawą, środkiem konserwującym oraz orzeźwiającym napojem w starożytnej Babilonii. Octy owocowe należą do produktów otrzymywanych na drodze beztlenowej fermentacji alkoholowej owoców przy użyciu drożdży, a następnie biosyntezy kwasu octowego, którą przeprowadzają tlenowe bakterie kwasu octowego. W składzie octu jabłkowego znaleźć można wiele wartościowych składników odżywczych, przede wszystkim takich jak:
- beta karoten będący silnym przeciwutleniaczem;
- składniki mineralne – w tym bor, wapń, sód, potas, fosfor;
- kwasy octowy, kwas mlekowy, kwas cytrynowy;
- polifenole;
- pektyny;
- witaminy z grupy B, witamina C, witamina E.
Jak dokładnie powstaje ocet jabłkowy? To produkt otrzymywany na drodze beztlenowej fermentacji alkoholowej jabłek przy użyciu drożdży, a następnie biosyntezy kwasu octowego, którą przeprowadzają tlenowe bakterie kwasu octowego. To nieprzetrwalnikujące, katalazo-dodatnie i oksydazo-ujemne pałeczki występujące pojedynczo lub tworzące łańcuszki. Głównym metabolitem produkowanym przez te bakterie jest kwas octowy. Biosynteza tego związku następuje wskutek utleniania alkoholu etylowego, a proces ten jest katalizowany przez dwa enzymy znajdujące się w błonie cytoplazmatycznej bakterii octowych. Pierwszym etapem biosyntezy kwasu octowego jest oksydacja etanolu do aldehydu octowego z udziałem enzymu dehydrogenazy alkoholowej, po czym aldehyd ulega utlenieniu przez dehydrogenazę aldehydową do produktu końcowego. Optymalne warunki syntezy kwasu octowego przez bakterie to pH o zakresie 3-4 i temperatura około 30 stopni C.
Ocet jabłkowy – na co?
Ocet jabłkowy ma potwierdzone właściwości przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze oraz przeciwwirusowe. Liczne badania udowadniają, że produkt ten wyróżnia się wysoką aktywnością przeciwdrobnoustrojową, zwłaszcza gdy był stosowany (np. na skórę) przy stężeniu 25%. Potwierdzono także, że może wykazywać silny efekt cytotoksyczny względem komórek rakowych, nawet gdy jest stosowany w bardzo niskich stężeniach (np. 0,7%).
Udowodniono, że systematyczne spożywanie octu jabłkowego może chronić przed chorobami neurologicznymi, takimi jak choroba Alzheimera, m.in. poprzez hamowanie stresu oksydacyjnego. Ocet jabłkowy może być wykorzystany jako składnik diety wspomagający leczenie cukrzycy zarówno insulinozależnej, jak i insulinoniezależnej oraz w zapobieganiu otyłości. Na koniec warto wspomnieć, że spożywanie octu jabłkowego może być efektywne w przeciwdziałaniu toksycznemu oddziaływaniu ksenobiotyków, które mogą przenikać do ustroju człowieka np. z wdychanym powietrzem, pokarmem, wodą lub w postaci przyjmowanych leków.
Ocet jabłkowy – przeciwwskazania
Choć ocet jabłkowy jest uznawany za bardzo zdrowy, korzystny produkt spożywczy, nie każdy może po niego sięgać. Podstawowe przeciwwskazania obejmują:
- chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy;
- chorobę refluksową przełyku;
- bardzo niski poziom potasu w organizmie.
Przy chorobach przewlekłych o zaawansowanym przebiegu warto obserwować swój organizm (jak reaguje na spożycie octu), ewentualnie warto skonsultować się z lekarzem.
Ocet jabłkowy – zastosowanie
Ocet jabłkowy najczęściej stosuje się w kuchni. Można polać nim galaretki drobiowo-warzywne, dodać do marynat, używać do sporządzenia domowego sosu winegret, majonezu czy podczas gotowania jajek w koszulce. Może być również skutecznym, naturalnym środkiem czyszczącym w domu, wykorzystywanym zwłaszcza do usuwania kamienia, bakterii i pleśni. Nadaje się do czyszczenia kuchni, łazienki, pralki, a nawet do zmiękczania tkanin.
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |
|
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Uzdrawiająca moc octu. Sekrety octu jabłkowego, balsamicznego oraz wszystkich innych, Wydawnictwo Vital, Białystok 2013.
- Gajewska M., Bartodziejska B., Szosland-Faltyn A., Wykorzystanie procesów fermentacyjnych do opracowania innowacyjnej metody otrzymywania octu jabłkowego o właściwościach prozdrowotnych, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 3/2020.
