Adrenalina

Adrenalina to hormon produkowany przez rdzeń nadnerczy z noradrenaliny. Powoduje stosunkowo niewielkie wzrosty ciśnienia skurczowego, obniża ciśnienie rozkurczowe oraz pobudza organizm do działania. Wszystko to za sprawą rozszerzającego wpływu na naczynia mięśni szkieletowych i wątroby za pośrednictwem receptorów adrenergicznych.

Za co odpowiada adrenalina?

Adrenalinę zwie się również hormonem strachu, ponieważ jej wyrzut następuje właśnie w sytuacjach strachu i lęku. Towarzyszy nam każdego dnia, a jej produkcja umożliwia wykonywanie wielu czynności, uprawianie sportu czy po prostu codzienne działanie. Jak wygląda to w praktyce? Gdy znajdujemy się w sytuacji stresowej, boimy się lub czujemy zagrożeni, mózg natychmiast przesyła informację do rdzenia nadnerczy, gdzie następuje produkcja i wyrzut adrenaliny do krwi. W efekcie w organizmie zachodzą następujące zmiany:

• rozszerzenie źrenic;
• przyspieszenie bicia serca;
• zwiększenie światła dróg oddechowych i lepsza wentylacja płuc;
• zahamowanie perystaltyki jelit;
• wzrost produkcji reniny w nerkach;
• zwężenie naczyń układu pokarmowego;
• lepsze ukrwienie mięśni.

Wszystko to ma na celu sprawną ucieczkę, a więc przeżycie. Takie reakcje miały największe znaczenie w czasach prehistorycznych, jednak nie bez znaczenia pozostają również i dzisiaj. Adrenalina działa we współczulnym układzie nerwowym. Co ciekawe, można odnaleźć potwierdzone źródła o nagłej, nadzwyczajnej sile czy wytrzymałości w skrajnej sytuacji. Wynikają one właśnie z nagłego wyrzutu dużej ilości adrenaliny, która między innymi obniża próg czucia bólu i zmęczenia.

Adrenalina – działanie na organizm

Równie interesującym zjawiskiem są różnice w reakcji na adrenalinę w przypadku kobiet i mężczyzn. W momencie zagrożenia panowie stają się zazwyczaj agresywni i skorzy do działania, ponieważ wpływ adrenaliny miesza się z działaniem testosteronu. U kobiet działanie adrenaliny jest nieco hamowane przez estrogeny i oksytocynę, są więc bardziej nastawione na ucieczkę i przeżycie, niż na walkę.

Bez względu na płeć, od adrenaliny można się uzależnić. Jej wyrzut ma miejsce np. podczas uprawiania sportów ekstremalnych, niebezpiecznych wycieczek górskich czy innych aktywności. Właśnie dlatego tak chętnie odwiedzamy domy strachów, jeździmy kolejkami górskimi czy skaczemy z bungee. Wzrost adrenaliny powoduje pojawienie się wewnętrznego niepokoju, po którym następuje euforia i błogi spokój. Organizm daje znać, że cel został osiągnięty, a my jesteśmy już bezpieczni.

Badanie poziomu adrenaliny

Poziom adrenaliny w organizmie ocenia się na podstawie pobranej próbki krwi. Badanie to ma duże znaczenie w diagnostyce nowotworów wydzielających katecholaminy oraz w diagnostyce nadciśnienia tętniczego, zwłaszcza niejasnego pochodzenia. Ponieważ stężenie katecholamin, głównie adrenaliny, zmienia się dosłownie z minuty na minutę, w danym momencie analiza stężenia tego hormonu we krwi wydaje się być nieprzydatna do ustalenia rozpoznania. Już samo pobranie krwi do badania u osoby zdrowej może być przyczyną zdenerwowania, a więc wzrostu poziomu adrenaliny. Właśnie dlatego nierzadko preferuje się zbiórkę dobową moczu i ocenę ilości nagromadzonych w niej katecholamin. Badanie z krwi jest wskazane w określonych przypadkach. Na badanie poziomu adrenaliny warto zdecydować się przy występowaniu następujących objawów:

• skoki ciśnienia tętniczego;
• przyspieszone bicie serca;
• ogólna mobilizacja psychiczna, trwałe pozostawanie w stanie gotowości;
• podwyższenie progu bólu.

Zwłaszcza, jeśli pojawiają się bez określonej przyczyny, np. podczas spokojnego siedzenia czy odpoczynku. Jednocześnie warto dokonać oceny poziomu noradrenaliny i kortyzolu (zwanego hormonem stresu). Nie ma szczególnych wytycznych co do przygotowania się do badania. Najlepiej w danym dniu unikać kawy, czekolady, alkoholu, orzechów, bananów i herbaty, czyli produktów mogących wpływać na wynik. Wiele ośrodków zaleca przybycie do punktu poboru krwi na czczo, co jest znacznym ułatwieniem. Warto być 10-15 minut wcześniej, aby chwilę odpocząć i nie poddawać się badaniu „z biegu”, jako że aktywność fizyczna wpływa na wzrost poziomu wielu hormonów.

Adrenalina w medycynie

Adrenalina, zwana również epinefryną, bywa wykorzystywana w medycynie jaki substancja lecznicza. Zastrzyk z adrenaliny aplikuje się w stanach nagłych, zagrażających życiu. Są to głównie:

• zatrzymanie akcji serca;
• atak dychawicy oskrzelowej;
• wstrząs anafilaktyczny, np. po ukąszeniu węża czy użądleniu owada;
• ciężka bradykardia;
• gwałtowny spadek ciśnienia tętniczego krwi.

Bywa również stosowana w stomatologii i laryngologii celem obkurczenia naczyń krwionośnych.

	Spirulina w proszku 100% naturalna Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej...
	Spirulina w tabletkach 100% naturalna Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Górski J., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.
2. Silverthorn D., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.
3. Maciejczyk A., Kruk M., Bezpieczeństwo farmakoterapii, Wydawnictwo Medipage, Warszawa 2017.