Menstruacja (inaczej: miesiączka) to etap cyklu miesiączkowego, podczas którego dochodzi do złuszczania endometrium (błony śluzowej) macicy i wydalania jej przez pochwę wraz z krwią. Pierwsza miesiączka występuje u dziewcząt przeważnie między 10. a 14. rokiem życia. Pojedyncze epizody trwają od 2 do 5 dni.
Menstruacja – fizjologia
Menstruacja jest pierwszym dniem cyklu miesiączkowego, trwającego przeciętnie 28 dni. W tym czasie dochodzi do złuszczania się nabłonka macicy, co jest warunkowane działaniem poszczególnych hormonów – zwłaszcza estrogenów i progesteronu. Nabłonek ten wraz z krwią opuszcza macicę przez pochwę. Menstruacja jest odpowiedzią organizmu na brak zapłodnienia – jeśli podczas owulacji nie dojdzie do połączenia się żeńskiej komórki jajowej z męskim plemnikiem, przygotowane do zagnieżdżenia się zarodka endometrium nie jest już potrzebne. W efekcie zaczyna się złuszczać, aby wraz z kolejną fazą cyklu móc na nowo zacząć się budować, przygotowując na ewentualne zagnieżdżenie zarodka.
Menstruacji zazwyczaj towarzyszą bolesne skurcze w podbrzuszu, które są wywołane skurczami mięśniówki gładkiej macicy. Mogą pojawić się już na kilka dni przed miesiączką. Innymi dolegliwościami odczuwanymi przez kobiety w tym czasie są: bóle kręgosłupa, nudności, uczucie ogólnego osłabienia, problemy skórne. Przyczyną większości tych dolegliwości są nagłe zmiany hormonalne, choć należy wiedzieć, że bóle menstruacyjne można z powodzeniem leczyć drogą fizjoterapii uroginekologicznej. Ból u większości kobiet wynika bowiem z problemów mięśni dna miednicy.
W trakcie miesiączki zmianom ulega także pH pochwy, co wiąże się z większym prawdopodobieństwem infekcji grzybiczych, dlatego warto szczególnie w tym okresie zadbać o swoją higienę intymną. Zmiany hormonalne mogą wpłynąć na wypróżnianie, często pojawiają się biegunki. Z kolei kobiety zmagające się z problemami neurologicznymi mogą skarżyć się podczas okresu na migrenę, co wiąże się z obniżeniem poziomu estrogenu.
Ile trwa menstruacja?
Długość comiesięcznego krwawienia wynosi 2-5 dni, choć u niektórych kobiet może przedłużać się nawet do tygodnia. Wynika to z indywidualnych uwarunkowań genetycznych. Należy mieć na uwadze, że miesiączka (zgodnie z założeniami i obserwacjami) powinna pojawiać się co 28 dni, jednak u zdecydowanej większości kobiet cykle są nieregularne. Mogą trwać od 21 do 35 dni i w każdym z przypadków mówi się o cyklu fizjologicznym.
Bolesne menstruacje
Istnieje wiele czynników ryzyka predysponujących do występowania bolesnego miesiączkowania. Podstawowymi są:
- wczesne wystąpienie pierwszej menstruacji;
- nadwaga i otyłość;
- siedzący tryb życia, niski poziom aktywności fizycznej;
- nieodpowiednia dieta, zwłaszcza uboga w NNKT;
- wysoki poziom stresu;
- nadużywanie alkoholu.
Bolesne miesiączki mogą mieć charakter kurczowy oraz zastoinowy. W pierwszym przypadku przeważnie przyczyną jest nadmierny stres, życie w biegu i wzmożone napięcie lub skrócenie mięśni dna miednicy. Taka krew miesiączkowa zwykle ma żywo czerwone zabarwienie. Z kolei przy miesiączkach zastoinowych przyczyną jest przeważnie siedzący tryb życia, niski poziom aktywności i osłabienie mięśni dna miednicy. Krew zwykle jest bordowa, ciemniejsza, mogą w niej znajdować się grudki i skrzepy. Określenie rodzaju bolesnego miesiączkowania warunkuje ustalenie dalszego postępowania.
Zaburzenia miesiączkowania
Poza bolesnym miesiączkowaniem, innymi często obserwowanymi zaburzeniami związanymi z menstruacją są:
- zbyt obfite lub zbyt skąpe miesiączki;
- krwawienia występujące częściej niż powinno to mieć miejsce fizjologicznie;
- brak miesiączek przynajmniej 6 miesięcy u kobiet niebędących w ciąży;
- krwawienia pomiędzy kolejnymi miesiączkami.
Wszelkie zaburzenia miesiączkowania powinny być konsultowane z lekarzem ginekologiem. Każda kobieta powinna uczęszczać na badania kontrolne raz w roku. Pierwsza taka wizyta przypada na 12.-15. rok życia, czyli moment po pierwszej miesiączce. Dziewictwo nie jest przeciwwskazaniem do badań.
Polecane produkty:
|
Omega 3 - czysty olej z Pachnotki zwyczajnej
Olej omega 3 to 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Uzupełnia codzienną dietę m.in. w mikroelementy, witaminę E, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Drosdzol A., Skrzypulec V., Bolesne miesiączkowanie w ginekologii dziecięcej i dziewczęcej, Ginekologia Polska, 79/2008.
- Barcikowska Z., Skuteczność terapii manualnej oraz ocena stanu zapalnego w zespole bolesnego miesiączkowania u młodych kobiet, Gdańsk 2022.
- Bręborowicz G., Położnictwo i ginekologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2020.
