Zarodek (inaczej embrion) to zlepek komórek, z którego w przyszłości rozwinie się płód, a później wykształci dziecko. O ludzkim zarodku mówimy między 4. a 8. tygodniem od momentu zapłodnienia, czyli zagnieżdżenia się zygoty w jamie macicy. Okres zarodkowy jest bardzo ważny dla przyszłego rozwoju malucha, ponieważ to właśnie w tym czasie kształtują się narządy wewnętrzne. Zarodek jest wówczas także najbardziej podatny na uszkodzenia i obumarcie.
Zarodek – fizjologia i rozwój
Zygota w momencie pierwszego podziału komórkowego przekształca się w zarodek, rozpoczynając ważny okres zarodkowy. Będąc jeszcze w jajowodzie przechodzi stadium moruli (pierwsze 3 dni od momentu zapłodnienia), po czym przechodzi jako blastula do macicy. Pozostaje tu przez kolejne 3 dni, po czym (po zaniku osłonki przejrzystej) zmienia się w trofoblast. Zarodek uzyskuje pełen kontakt ze śluzówką macicy zwykle 10-12 dni od momentu zapłodnienia, wżerając się w jej miąższ. W dalszym ciągu stopniowo pokrywa się kosmkami, a macica tworzy tzw. doczesną podstawową. Gdy w to miejsce po stronie zarodka dołączą komórki mezodermy, w około 1. miesiącu ciąży zacznie się rozwijać łożysko. Rozwój zarodka można przedstawić w skrócie:
- 4-5 tydzień – ma 4 mm długości, łączy się z łożyskiem pępowiną. Miejsce ma stopniowy rozwój szkieletu i układu mięśniowego oraz układu nerwowego. Ponadto pojawiają się zawiązki nerek, płuc, wątroby, tchawicy czy oczu i uszu;
- 6-7 tydzień – w 6 tygodniu zarodek ma 6 mm długości, zaś w 7 tygodniu już 12 mm. Dobrze widać, w którym miejscu powstanie głowa, pojawiają się zaczątki bardzo prostego w budowie serca;
- 8-9 tydzień – ma 3 cm długości, z części mózgowej wychodzi 12 par nerwów czaszkowych, układ nerwowy rozwija się intensywnie. Ponadto przestaje rosnąć ogon i zostaje on przykryty częścią pośladkową. Rozpoczyna się kostnienie.
W 9. tygodniu ciąży zarodek przechodzi już w płód, rozpoczyna się więc faza płodowa. Okres płodowy trwa aż do rozwiązania ciąży, czyli do 9. miesiąca ciąży. Dzieli się na 3 trymestry.
Zarodek in vitro
Zarodek jest efektem połączenia komórki jajowej i plemnika – zarówno w warunkach fizjologicznych, jak i w laboratorium. W tym drugim przypadku najpierw pobiera się komórki jajowe z jajników u kobiet oraz plemniki z męskiego nasienia. Umieszczone w sterylnych warunkach komórki oczekują na połączenie ze sobą. Metoda zależy od jakości plemników. Jeśli jest niska, stosuje się technikę ICSI lub IMSI, czyli mechaniczne wprowadzenie plemnika do cytoplazmy komórki jajowej za pomocą igły. Po połączeniu plemnika z komórką jajową otrzymuje się zygotę.
Zygota trafia do specjalnego inkubatora, gdzie ma zapewnione optymalne warunki do rozwoju. To właśnie tam rozwija się więc zarodek. Po 3-5 dniach (gdy zygota dokona pierwszego podziału komórkowego), zarodek umieszcza się w jamie macicy. Będzie mógł się w niej zagnieździć i dać początek ciąży.
W celu zwiększenia szansy na zapłodnienie i zagnieżdżenie się zarodka, pobiera się kilka komórek jajowych, aby tym samym uzyskać kilka zarodków. Jeśli zarodek nie zagnieździ się w organizmie kobiety, wykorzystuje się kolejne próby bez konieczności pobierania nowych komórek od kobiety i mężczyzny. Przechowywanie zarodków do późniejszego zapłodnienia in vitro nazywa się krioprezerwacją, ponieważ zarodki mrozi się w niskich, ujemnych temperaturach przy użyciu ciekłego azotu.
Polecane produkty:
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Max A., Zapłodnienie in vitro z biologicznego punktu widzenia, Życie Weterynaryjne, 2/2016.
- Pietryga M., Toboła K., Ultrasonograficzna ocena płodu w 5.-10. tygodniu ciąży, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna, 5/2017.
