Neutrofile to inaczej granulocyty obojętnochłonne, będące ważnym elementem grona krwinek białych. Ich najważniejszą funkcją jest wspieranie układu immunologicznego w zwalczaniu rozmaitych infekcji i chorób. Posiadają zdolność fagocytozy, dlatego określa się je również mianem fagocytów. Poziom tych komórek określa się na podstawie standardowej morfologii krwi.
Neutrofile – co to są?
Neutrofile to podtyp krwinek białych, nazywanych również leukocytami. Krew ludzka w warunkach prawidłowych zawiera 4000-11000 leukocytów na mikrolitr. W zależności od ziarnistości w cytoplazmie wyróżniamy agranulocyty oraz granulocyty. Agranulocytami nazywamy limfocyty i monocyty, natomiast wśród granulocytów (posiadających ziarnistości) wyróżnia się:
- neutrofile – granulocyty obojętnochłonne, stanowiące nawet do 70% całej puli leukocytów;
- bazofile – granulocyty zasadochłonne, stanowiące poniżej 1% puli leukocytów;
- eozynofile – granulocyty kwasochłonne, stanowiące do 4% wszystkich leukocytów.
Najliczniejsze są więc właśnie neutrofile. To okrągłe krwinki, większe nawet od erytrocytów. Pobudzone potrafią zmieniać kształt i formować wypustki zwane filopodiami. Młode neutrofile są wyposażone w owalne jądro komórkowe, które wraz z wiekiem dzieli się na luźno połączone segmenty (zwykle 2-5). Neutrofile mają zdolność szybkiego gromadzenia się w miejscach uszkodzenia tkanek. Ich czas przeżycia w krwiobiegu jest jednak bardzo krótki (połowa komórek ginie już po około 6 godzinach). Normy dla poszczególnych granulocytów prezentują się następująco:
- neutrofile (granulocyty obojętnochłonne) – 3000-6000 ki/ul;
- eozynofile (granulocyty kwasochłonne) – 150-300 ki/ul;
- bazofile (granulocyty zasadochłonne) – 0-100 ki/ul.
Poziom neutrofilów można stwierdzić na podstawie zwykłego, podstawowego badania krwi.
Neutrofile – funkcje
Neutrofile stanowią odpowiedź organizmu na toczący się w nim proces zapalny, zwłaszcza wywołany bakteriami. Produkty bakteryjne przyciągają neutrofile w miejsce ich lokalizacji, w efekcie czego komórki te wiążą je ze swoimi receptorami. Następuje egzocytoza i tzw. wybuch tlenowy. Podwyższony poziom neutrofili zauważymy m.in. w przebiegu chorób autoimmunologicznych, nowotworach czy grypie i zapaleniu płuc. Mogą również wydzielać czynniki biorące udział w zwalczaniu stanów zapalnych, np. różnego rodzaju leukotrieny.
Neutrofile poniżej normy
Poziom neutrofilów poniżej normy nazywa się neutropenią. Do najczęstszych przyczyn tego stanu zaliczamy:
- infekcje wirusowe, infekcje bakteryjne i infekcje grzybicze np. świnka, różyczka, ospa wietrzna, bruceloza;
- przyjmowanie niektórych leków przez dłuższy okres czasu, zwłaszcza glikokortykoidów;
- chemioterapia;
- choroby autoimmunologiczne, np. RZS lub toczeń rumieniowaty układowy;
- anemia;
- choroby nowotworowe, zwłaszcza ostra białaczka.
Neutropenia wiąże się głównie ze znacznym spadkiem odporności. Pacjent często zapada na różnego rodzaju choroby i infekcje, a czas ich leczenia jest znacznie dłuższy niż ma to miejsce w przypadku osób z prawidłowym poziomem neutrofilów. Do objawów klinicznych neutropenii mogą należeć owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej lub zapalenie błon śluzowych dziąseł. Mogą również występować: zapalenie ucha środkowego, zakażenie skóry (w tym zapalenie tkanki łącznej i wypryski), zapalenie węzłów chłonnych, zapalenie płuc i posocznica bakteryjna. Obniżone neutrofile u dziecka mają takie samo podłoże i obraz kliniczny. Leczeniem zajmuje się natomiast pediatra.
Neutrofile podwyższone
Podwyższony poziom neutrofilów można określić mianem leukocytozy, ponieważ stanowią one największą frakcję leukocytów. Możliwe przyczyny:
- III trymestr ciąży i połóg;
- wzmożony wysiłek fizyczny;
- palenie papierosów;
- przewlekły ból lub stres;
- krwotoki;
- infekcje;
- zatrucie lekami;
- niedotlenienie;
- urazy i oparzenia;
- przebyte operacje;
- choroby autoimmunologiczne;
- nowotwory;
- choroby pasożytnicze.
I wiele więcej. Możliwa etiologia jest tak rozbudowana, że samo stwierdzenie podwyższonych neutrofilów niewiele mówi lekarzowi. Należy ocenić pozostałe elementy morfotyczne, a nierzadko wykonać dodatkowe badania obrazowe czy badania hormonalne. W większości przypadków wysokie neutrofile nie są powodem do wielkiego niepokoju. Dolegliwość może przebiegać bezobjawowo. Jeśli natomiast obserwuje się objawy, są to zwykle różnego rodzaju zmiany skórne i stany zapalne.
Polecane produkty:
|
BIO Acerola - naturalna witamina C
Bio Acerola to 100% naturalna witamina C, pozyskiwana z owoców wiśni Acerola. Rosną one na ekologicznej uprawie, gdzie zachowane są najwyższe standardy jakościowe. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Wołowiec D., Interpretacja wyników hematologicznych badań laboratoryjnych w praktyce lekarza rodzinnego, Lekarz POZ, 1/2018.
- Silverthorn D., Fizjologia człowieka – zintegrowane podejście, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
- Gołąb J., Lasek W., Jakóbisiak M., Stokłosa T., Immunologia, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2017.
- Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
