Świnka (łac. Mumps rubulavirus),wirus RNA to choroba wirusowa wieku dziecięcego, przebiegająca z bolesnym powiększeniem i obrzękiem ślinianek oraz węzłów chłonnych okolicy szyi. Infekcja przenosi się drogą kropelkową lub przez kontakt z przedmiotami skażonymi wydzieliną z gardła chorej osoby. Objawy pojawiają się po 10-18 dniach od infekcji. Diagnostyką i leczeniem świnki zajmuje się lekarz pediatra.
Świnka – przyczyny
Przyczyną świnki jest zakażenie wirusem świnki, należącym do rodziny paramyksowirusów. Do takiej infekcji dochodzi drogą kropelkową oraz przez kontakt z przedmiotami i produktami zanieczyszczonymi śliną nosiciela wirusa. Wirus świnki wykazuje wrażliwość na działanie mydła, eteru, temperatury, promieniowania UV oraz na wysychanie, dlatego w okresie wzmożonego zachorowania tak istotna jest wysoka higiena osobista i częste mycie rąk. Najczęściej chorują dzieci w wieku 5-15 lat.
Świnka – objawy
U większości pacjentów obserwuje się łagodny przebieg świnki. Typowe objawy pojawiające się w przebiegu świnki to:
- brak apetytu;
- gorączka;
- trudności w przełykaniu śliny i kęsów pokarmowych;
- ból gardła;
- nadmierna suchość w jamie ustnej;
- ogóle złe samopoczucie;
- bóle głowy;
- bóle kostno-mięśniowe.
Pierwsze objawy, tzw. zwiastujące (np. osłabienie, złe samopoczucie – wskazują na rozwój infekcji, jednak nie na jej konkretny rodzaj) pojawiają się po tygodniu od momentu zakażenia. W późniejszym czasie dołączają pozostałe objawy, a także najbardziej charakterystyczny dla świnki, powiększenie przyusznych i podżuchwowych węzłów chłonnych wraz z obrzękiem ślinianek. Okres inkubacji szacuje się na 2-4 tygodnie. Warto wiedzieć, że obrzęk ślinianek i powiększenie węzłów chłonnych nie zawsze występują symetrycznie. Mogą dotyczyć tylko jednej strony ciała. Skóra nad gruczołami ślinowymi jest napięta, ale niezaczerwieniona. Powoduje ból nawet podczas lekkiego dotykania. Objawami niepokojącymi są:
- uporczywe wymioty;
- drgawki;
- omdlenia;
- bardzo silne bóle brzucha i głowy;
- utrata lub pogorszenie słuchu;
- powiększenie jąder u chłopców.
Jeśli takie wystąpią, należy jak najszybciej skonsultować się z pediatrą.
Powikłania świnki
U około 30% chłopców po osiągnięciu dojrzałości płciowej występuje zapalny obrzęk jąder. Jest to powikłanie świnki, które może doprowadzić do niepłodności. Do pozostałych możliwych powikłań, zdarzających się w każdym wieku, należą: głuchota (jeśli zostanie uszkodzony nerw słuchowy), zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie mózgu, stawów, trzustki, serca oraz zaburzenia ze strony układu krwiotwórczego. Powikłania zdarzają się jednak bardzo rzadko.
Świnka – leczenie
Podstawą leczenia świnki jest wypoczynek. Pacjent powinien jak najwięcej spać i leżeć, nie może się przemęczać. Organizm musi mieć czas i warunki do regeneracji oraz walki z wirusem. Niskiej i krótkotrwałej gorączki nie należy zbijać. Pacjent powinien być odizolowany od innych, w tym czasie nie posyłamy dziecka do szkoły ani nie wypuszczamy go na zewnątrz. Wyjątkiem są wizyty u lekarza. Nie ma leków eliminujących wirusa świnki, świnkę należy przechorować.
Uzupełniająco można stosować leki objawowe, np. łagodzące kaszel i ból gardła. Ważne jest wysokie nawodnienie organizmu, przynajmniej 1,5 l płynów dziennie, a także lekkostrawna dieta w formie płynnej i półpłynnej, aby łatwo można było przełknąć kęsy pokarmowe. Niektórym przynosi ulgę przykładanie ciepłych termoforów lub nagrzanych ręczników do obrzękniętych miejsc. Należy unikać soku pomarańczowego i innych kwaśnych pokarmów stymulujących produkcję śliny i mogących nasilać dolegliwości bólowe.
Szczepienia przeciwko śwince
Szczepienia przeciwko śwince są obowiązkowe w Polsce. Pierwszą dawkę podaje się dziecku między 13.-15. miesiącem życia, natomiast drugą, uzupełniającą, w 6. roku życia. Szczepionkę skojarzoną podaje się podskórnie, jednocześnie szczepi się dzieci przeciw śwince, odrze i różyczce. Po szczepieniu może pojawić się miejscowy obrzęk i zaczerwienienie w miejscu wkłucia oraz chwilowe gorsze samopoczucie, co nie powinno wzbudzać w rodzinach niepokoju.
Polecane produkty:
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej... | |
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Classen M., Sommerburg O., Pediatria. Poradnik kliniczny, Wydawnictwo Forum, Poznań 2021.
- Strobel S., Marks S., Smith P., Habbal M., Spitz L., Choroby wieku dziecięcego, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.