Wypryski to różnego rodzaju zmiany skórne, manifestujące się najczęściej pod postacią pęcherzyków i grudek, w których może gromadzić się płyn lub ropa. Pojawiają się bez względu na płeć czy wiek, niekiedy stanowią spore wyzwanie dla współczesnej medycyny. Udowodniono, że na ich występowanie duży wpływ ma współczesny tryb życia. Diagnostyką i leczeniem wyprysków zajmuje się lekarz dermatolog oraz kosmetolog.
Wypryski – przyczyny i objawy
Istnieje wiele przyczyn rozwoju wyprysków. Najczęściej są to:
- wyprysk kontaktowy – bazuje na reakcji alergicznej organizmu i powstaje w momencie, gdy skóra ma kontakt z alergenami, np. niklem w biżuterii czy lateksem w rękawiczkach jednorazowych. Mogą również rozwijać się po zastosowaniu drażniących, sztucznych kosmetyków do pielęgnacji skóry. Wypryski kontaktowe objawiają się silnym świądem, zaczerwienieniem i mają postać pęcherzyków;
- atopowe zapalenie skóry (AZS) – przewlekła choroba z autoagresji, której przyczyny nie są znane. Objawia się nadmierną suchością skóry, świądem i nawracającym okresowo stanem zapalnym. Chorzy mają tendencję do rozmaitych alergii;
- trądzik – bazuje przede wszystkim na zmianach hormonalnych, dlatego najczęściej rozwija się w okresie dojrzewania. Czynnikiem ryzyka jest też niezdrowa dieta i cera przetłuszczająca się. Zmiany trądzikowe mogą mieć różną postać: zaskórników otwartych lub zamkniętych, torbieli ropnych, pęcherzyków z treścią surowiczą. Typowy jest też łojotok.
Czynnikami ryzyka powstawania wyprysków są:
- nadmierny stres;
- dieta bogata w cukry proste;
- niewłaściwa pielęgnacja skóry, zwłaszcza stosowanie błędnie dobranych, chemicznych kosmetyków;
- palenie papierosów;
- tendencja do nadaktywności gruczołów łojowych.
Wypryski mogą mieć rozmaitą postać. Wyróżnia się między innymi strupy, bąble, krosty, pęcherze i pęcherzyki, guzki, grudki i wiele innych. Każda z tych zmian prezentuje się nieco inaczej.
Zobacz również: Pielęgnacja skóry – najczęściej popełniane błędy
Leczenie wyprysków
Leczenie wyprysków warto skonsultować z dermatologiem. Zwłaszcza, jeśli pojawiają się w przebiegu chorób przewlekłych. W przypadku atopowego zapalenia skóry leczenie opiera się bowiem na indywidualnie dobranych dermokosmetykach oraz farmakoterapii przeciwzapalnej w okresach zaostrzenia. Dodatkowo rekomenduje się fototerapię, czyli leczenie światłem o odpowiedniej długości fal. Z kolei przy trądziku stosuje się maści i kremy zwalczające wypryski i regulujące produkcję sebum, a całość postępowania uzupełnia się dietoterapią i świadomą, domową pielęgnacją.
W przypadku wyprysków warto rozważyć profesjonalne zabiegi kosmetologiczne, zawsze jednak muszą być dobrane do potrzeb pacjenta. Może się okazać, że w przebiegu wyprysków trądzikowych będą skuteczne, jednak przy chorobach dermatologicznych z autoagresji mogą zaszkodzić. Należy więc dokładnie poinformować kosmetologa o swoim problemie, a on dobierze optymalne zabiegi. Do najczęściej polecanych zalicza się:
- peelingi kwasowe, np. z kwasem azelainowym lub kwasem glikolowym;
- peelingi kawitacyjne;
- mikrodermabrazję diamentową;
- fototerapię.
I inne. Nie należy zapominać o znaczeniu domowego postępowania.
Domowe sposoby na wypryski
Przy wypryskach bardzo ważna jest dieta. Powinna być uboga w słodycze, żywność wysokoprzetworzoną i zmodyfikowaną oraz fast-foody. Warto stawiać na świeże owoce i warzywa oraz źródła NNKT (ryby, jajka, orzechy, algi, oleje roślinne, np. olej z czarnuszki). Unikajmy ostrych przypraw na rzecz ziół. Nawodnienie organizmu powinno znajdować się na poziomie przynajmniej 1,5 l wody dziennie (nie wliczamy w to kawy czy herbaty).
Należy pamiętać, aby nie rozdrapywać wyprysków ani ich nie usuwać samodzielnie. Pielęgnacja powinna obejmować codzienne oczyszczanie skóry za pomocą żelu lub pianki, tonizowanie skóry oraz stosowanie kremu nawilżającego, a dwa razy w tygodniu warto wykonać peeling kwasowy oraz nałożyć regenerującą maskę lub serum. Bez względu na lokalizację wyprysków, pielęgnacja ma tak samo duże znaczenie. Dodatkowo należy unikać palenia papierosów i spożywania alkoholu, które zaostrzają objawy chorób przebiegających z wypryskami.
Polecane produkty:
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej... | |
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Rudnicka L., Olszewska M., Rakowska A., Sar-Pomian M., Współczesna dermatologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.
- Biegaj M., Trądzik pospolity i jego leczenie, Kosmetologia Estetyczna, 2/2017.
- Wilusz-Ludwiczak K., Kuchciak-Brancewicz M., Czyż A., Lesiak A., Trądzik chorobą zapalną, a nie bakteryjną, Forum Dermatologicum, 3/2019.
- Kamm A., Barańska-Rybak W., Wpływ żywienia jako czynnika środowiskowego na poprawę kondycji skóry wśród dorosłych kobiet z trądzikiem pospolitym, Żywienie a Środowisko, Gdańsk 2016.