Grypa

Grypa to choroba wywołana wirusem grypy, charakteryzująca się wysoką zakażalnością. Wirus grypy atakuje osoby w każdym wieku i chociaż zakażenie zazwyczaj przebiega na ogół łagodnie, to w określonych grupach pacjentów może być przyczyną poważnych powikłań. Zazwyczaj diagnostyką i leczeniem grypy zajmuje się lekarz podstawowej opieki zdrowotnej.

Grypa – przyczyny

Wirus grypy należy do RNA wirusów i kwalifikuje się go do rodziny Orthomyxoviridae. Zwykle posiada kulisty kształt, a jego średnica wynosi około 80-120 nm. W praktyce wyróżnia się 3 typy wirusów powodujących grypę:

• A – dzieli się na podtypy w zależności od właściwości antygenowych białek powierzchniowych: hemaglutyniny i neuraminidazy. Odpowiada za występowanie powtarzających się zakażeń przybierających formy epidemii lub pandemii;
• B – stanowi źródło zakażenia wyłącznie dla człowieka. Grypa spowodowana tym typem wirusa zazwyczaj przebiega łagodnie;
• C – wywołuje grypę przede wszystkim u dzieci. Zakażenia są częste, jednak zwykle mają łagodny przebieg.

Połowa zachorowań na grypę dotyczy dzieci, jednak równie dobrze infekcja może rozwinąć się u każdej osoby, bez względu na wiek. Szczyt zachorowań przypada na luty i marzec, a więc okres wyróżniający się spadkiem odporności organizmu. Do czynników ryzyka infekcji wirusem grypy zaliczamy następujące:

• choroby przewlekłe, np. miażdżyca, cukrzyca, schorzenia autoimmunologiczne przebiegające z obniżeniem odporności;
• chemioterapia, radioterapia lub inne formy długotrwałego leczenia związane ze spadkiem odporności;
• młody lub podeszły wiek;
• nieodpowiednia dieta, uboga w witaminy, minerały i antyoksydanty;
• przewlekły stres, niewysypianie się i brak aktywności fizycznej;
• przebywanie w miejscach o wzmożonej częstotliwości zachorowań.

Grypa może wystąpić jednak także u osoby dorosłej względnie zdrowej, nieprzyjmującej żadnych leków. Zakażenie szerzy się drogą kropelkową.

Zobacz również: Wpływ aktywności fizycznej na zdrowie.

Objawy grypy

Objawy w przebiegu grypy rozwijają się bardzo szybko, już 1-2 dni od momentu wniknięcia wirusa do organizmu. Najczęściej są to:

• kaszel;
• gorączka powyżej 38 stopni Celsjusza;
• nieżyt nosa;
• ból mięśni i kości;
• dreszcze;
• złe samopoczucie, osłabienie i zmęczenie;
• uczucie ogólnego rozbicia;
• brak apetytu;
• bóle głowy;
• ból gardła;
• przekrwienie spojówek;
• nudności i wymioty;
• biegunka.

Obraz kliniczny może różnic się nieco w zależności od danej osoby. Przykładowo, w przebiegu grypy u seniorów często nie rozwija się gorączka. Zawsze należy różnicować grypę z przeziębieniem. W przebiegu przeziębienia pojawia się chrypka, czego zwykle nie obserwuje się u pacjentów z grypą. Z kolei przy przeziębieniu nie obserwuje się suchego kaszlu, spadku apetytu oraz bólu głowy. Największe ryzyko powikłań występuje u kobiet w ciąży, dzieci do 5. roku życia, pacjentów przewlekle chorych i z obniżoną odpornością. Te grupy pacjentów powinny zawsze konsultować się z lekarzem.

Grypa – leczenie

W większości przypadków stosuje się leczenie objawowe, obejmujące wypoczynek w domu, unikanie przebywania w miejscach publicznych (aby nie roznosić zarazków), obfite nawodnienie organizmu (przynajmniej 2 l płynów dziennie) oraz zdrową dietę. Potrawy powinny być lekkostrawne, o niewielkich porcjach ze względu na częsty brak apetytu. Rekomenduje się suplementację witaminy D, witaminy C oraz włączenie do diety naturalnych antybiotyków. Mimo, że grypa nie jest infekcją bakteryjną, produkty takie jak czosnek, imbir, cebula czy miód w dużym stopniu mogą łagodzić przykre dolegliwości związane również z infekcjami wirusowymi.

Leczenie przyczynowe (leki przeciwwirusowe aktywne wobec wirusów grypy typu A i B) wskazane jest w sytuacjach szczególnych. Zwykle leki podaje się pacjentom z wyżej wymienionych grup ryzyka. Z kolei leki działające objawowo (np. przeciwgorączkowe, na kaszel, przeciwbólowe) można stosować każdorazowo. Dzieciom i młodzieży do ukończenia 18. roku życia nie należy podawać salicylanów ze względu na ryzyko wystąpienia zespołu Reye’a.

Domowe sposoby na grypę obejmują ziołolecznictwo (np. napary z szałwii, mięty czy rumianku), aromaterapię (np. olejki eteryczne łagodzące bóle głowy), inhalacje z soli fizjologicznej i ziół lub nawilżanie pomieszczeń. Początkowo gorączki nie należy zbijać, ponieważ w ten sposób organizm walczy z wirusem. Jeśli jednak utrzymuje się ona dłuższy czas lub jest bardzo wysoka, można zbijać ją krótką kąpielą w wodzie o temperaturze 1 stopień Celsjusza niższej niż temperatura ciała pacjenta.

	Olej z czarnego kminku Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej...
	Czarnuszka siewna Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Kałucka S., Grypa – etiologia, epidemiologia, prewencja i leczenie w 2020 roku, Geriatria, 14/2020.
2. Brydak L., Grypa groźna dla każdego, Przewodnik Lekarza, 8/2003.
3. Zapobieganie, rozpoznawanie i leczenie grypy, Wytyczne Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce (2019), Kraków 2019.