Przyspieszone tętno (inaczej: tachykardia) odnosi się do zbyt szybkiej pracy mięśnia sercowego, co może mieć zarówno przyczyny fizjologiczne, jak i patologiczne. Jeśli przyspieszonemu tętnu towarzyszą inne, niepokojące objawy lub gdy ma tendencję do występowania samoistnie bez określonej, fizjologicznej przyczyny, należy zgłosić się do kardiologa.
Co to jest tętno?
Tętno (inaczej: puls) to rytmiczne rozciąganie się ścian naczyń tętniczych, które są wypełnione krwią tłoczoną z serca w czasie skurczu komór. Fala powstającego w ten sposób zwiększonego ciśnienia krwi w tętnicach rozchodzi się ku obwodowi. Dlatego tętno można zbadać również na dystalnych odcinkach ciała, np. na tętnicy promieniowej. Znacznie łatwiejszym sposobem na pomiar tętna jest skorzystanie z automatycznych ciśnieniomierzy. W warunkach prawidłowych i w spoczynku tętno powinno wynosić około 60-100 uderzeń na minutę.
Przyspieszone tętno – przyczyny
Tętno zmienia się w sytuacjach stresowych i emocjonalnych (podniecenie, strach, gniew, radość) lub podczas intensywnych ćwiczeń fizycznych. Także wtedy, gdy przebywa się w pomieszczeniu o wyższej temperaturze lub w momencie silnego stresu. Do przyczyn patologicznych tachykardii zalicza się:
- nadczynność tarczycy;
- wysokie ciśnienie tętnicze krwi;
- chorobę wieńcową;
- niewydolność układu krążenia;
- przebyty zawał serca;
- wstrząs anafilaktyczny;
- gorączkę i różnego rodzaju infekcje wirusowe lub infekcje bakteryjne;
- odwodnienie;
- tamponadę serca;
- hipoglikemię;
- zaburzenia rytmu serca;
- nadwagę i otyłość;
- udar cieplny, np. udar słoneczny.
O przyspieszonym tętnie można mówić w sytuacjach następujących:
- niemowlę (dziecko poniżej 1. roku życia) – tętno powyżej 180 uderzeń na minutę;
- dzieci powyżej 1. roku życia – tętno powyżej 160 uderzeń na minutę;
- osoby dorosłe – tętno powyżej 100 uderzeń na minutę.
Wiele o możliwych przyczynach mówią obserwowane objawy.
Przyspieszone tętno – objawy
Przyspieszone bicie serca opisywane jest przez pacjentów jako bardzo mocne uderzenia serca o ścianę klatki piersiowej. Inna nazwa brzmi kołatanie serca. Mogą temu towarzyszyć następujące objawy:
- osłabienie;
- mroczki przed oczami;
- zawroty głowy;
- kaszel przeponowy;
- duszności;
- bóle w klatce piersiowej.
Zwłaszcza gdy w przebiegu tachykardii pojawią się omdlenia, bóle w klatce piersiowej czy zawroty głowy, zależy skonsultować się ze specjalistą. Jeśli samopoczucie jest bardzo złe, należy wręcz zadzwonić po karetkę pogotowia.
Diagnostyka przyspieszonego tętna
Diagnostyka tachykardii jest stosunkowo prosta. Wystarczy zmierzyć puls za pomocą zwykłego ciśnieniomierza. Ważnym elementem diagnostyki jest jednak określenie przyczyn tego stanu. W tym celu wykonuje się szereg badań laboratoryjnych (morfologia krwi, badanie hormonów, panel nerkowy, panel wątrobowy, czynniki krzepnięcia) i badań obrazowych (RTG klatki piersiowej) w zależności od podejrzeń lekarza. Przy podejrzeniach, że przyspieszone tętno wiąże się z wadami lub chorobami mięśnia sercowego, lekarz zleci ECHO serca i/lub EKG Holter.
Przyspieszone tętno – leczenie
Jeśli to możliwe, tachykardię leczy się przyczynowo. Należy zatem zadbać o prawidłową masę ciała, nawodnić organizm i uzupełnić elektrolity, wyleczyć infekcję bakteryjną za pomocą antybiotyków lub sięgnąć po inne metody – w zależności od przyczyny tachykardii. Nieco inaczej sytuacja wygląda przy przyspieszonym biciu serca wskutek problemów przewlekłych, zwłaszcza związanych z mięśniem sercowym. Podstawą leczenia jest wówczas farmakoterapia, a dokładniej przyjmowanie beta-blokerów, blokerów kanału wapniowego oraz leków antyarytmicznych.
W przypadku tachykardii komorowej oraz u pacjentów, którzy przebyli migotanie komór, konieczne może się okazać wszczepienie defibrylatora. Inną metodą terapeutyczną może być ablacja termiczna, której celem jest zniszczenie źródeł impulsów przyspieszających pracę serca.
Domowe sposoby na przyspieszone bicie serca znajdują zastosowanie w przypadkach tachykardii fizjologicznej. Warto wówczas skupić się na oddechu (medytacja, głęboki wdech I przedłużony, świadomy wydech), wypić napar z melisy lub rumianku bądź powoli rozmasować sobie skronie. Jeśli dana osoba jednocześnie zmaga się z napadem hiperwentylacji, może przez chwilę oddychać do papierowej torebki.
Polecane produkty:
|
Koenzym Q10 bioalgi
Koenzym Q10 bioalgi to naturalny suplement o wysokiej jakości, zawiera związki które chronią organizm przed wolnymi rodnikami. Dodatkowo koenzym Q10 uczestniczy w każdym procesie fizjologicznym komórek organizmu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.
- Rasmus P., Kozłowska E., Ruchała J., Ptaszyński P., Kaczmarek K., Sobów T., Nieadekwatna tachykardia zatokowa – obraz kliniczny i możliwe podłoże psychogenne, Psychiatria i Psychologia Kliniczna, 14/2014.
