Tętno

Tętno (puls) to stosunkowo łatwo mierzalny parametr życiowy. Dzięki niemu jesteśmy w stanie wywnioskować wiele informacji na temat samopoczucia oraz zdrowia organizmu. Czym dokładnie jest tętno oraz jak prawidłowo je badać?

Czym jest tętno?

Tętno to zjawisko rytmicznego rozciągania ścian naczyń krwionośnych, które spowodowane jest nagłą zmianą ciśnienia tętniczego krwi na skutek skurczów komór serca. Należy podkreślić, że krew tętni zarówno w naczyniach tętniczych jak i żylnych. W żyłach jest ono nieco słabsze, co przekłada się na rzadsze wykorzystywanie tego pomiaru w diagnostyce stanu zdrowia pacjenta.

Tętno tętnicze (zgodne z kierunkiem przepływu krwi) przewodzi akcje serca w postaci pulsu wzdłuż ścian naczyń od serca na obwód. Z kolei w naczyniach żylnych tętno zachodzi w sposób odwrotny (przeciwnie do kierunku przepływu krwi).

Wskazówka

Zwykle tętno badane jest na tętnicy promieniowej lub szyjnej.

Badanie tętna

Do pomiaru tętna wykorzystuje się metodę palpacyjną. Polega ona na przyłożeniu dwóch/trzech środkowych palców dłoni na tętnicy, która przebiega powierzchownie w okolicy wewnętrznej strony nadgarstka oraz liczeniu ilości fal tętna, które wystąpią w przeciągu jednej minuty. W spoczynku tętno u dorosłego człowieka wynosi 70/min.

Gdzie mierzyć tętno?

Należy podkreślić, że w organizmie występuje wiele miejsc, w których można łatwo wyczuć tętno. Należy do nich:

• kończyna górna – tętnica promieniowa (wewnętrzna strona nadgarstka) oraz tętnica ramienna (w dole łokciowym);
• kończyna dolna – tętnica udowa powierzchowna (poniżej więzadła pachwinowego), tętnica podkolanowa (w dole podkolanowym), tętnica grzbietowa stopy (na grzbietowej powierzchni stopy) oraz tętnica piszczelowa tylna;
• szyja – tętnica szyjna wspólna;
• pacha – tętnica pachowa (w dole pachowym);
• głowa – tętnica skroniowa powierzchowna (na powierzchni kości skroniowej).

Mierzenie tętna jest stosunkowo proste i warto to robić regularnie, ponieważ może to dostarczyć istotnych informacji na temat kondycji fizycznej i zdrowia serca.

Tętno – normy

Wartość tętna uwarunkowana jest wiekiem i w każdym etapie życia jest inna:

• płód 110-150/ min;
• niemowlęta 130/min;
• dzieci 100/min;
• młodzież 85/min;
• dorośli 70/min;
• osoby starsze 80/min.

Wyróżnia się trzy odczyny tętna:

• normotoniczny – gdzie tętno waha się w granicach 60-80/min, co równoznaczne jest z równowagą pomiędzy układem współczulnym i przywspółczulnym w procesie regulacji czynności serca;
• bradykardyczny (bradykardia) – wartość tętna wynosi poniżej 60/min, co oznacza, że układ przywspółczulny przeważa w procesie regulacji czynności serca;
• tachykardyczny (tachykardia) – wartość tętna wynosi powyżej 80/min, to wynik przewagi układu współczulnego w regulacji czynności serca.

Normy tętna mogą się różnić w zależności od wieku, płci i poziomu aktywności fizycznej. Regularne monitorowanie tętna może pomóc w utrzymaniu zdrowego stylu życia oraz wczesnym wykryciu ewentualnych problemów zdrowotnych.

Wysokie tętno – przyczyny

Do najważniejszych czynników zwiększających tętno należy:

• stres;
• wysiłek fizyczny;
• gorączka;
• anemia;
• nadczynność tarczycy;
• odwodnienie;
• hipoglikemia;
• choroby serca;
• kofeina;
• alkohol;
• narkotyki.

Wysokie tętno może być spowodowane różnymi czynnikami. Monitorowanie tętna oraz konsultacja z lekarzem pomogą w ustaleniu i wyeliminowaniu tych przyczyn.

Niskie tętno – przyczyny

Do głównych przyczyn powodujących spadek tętna należy:

• niedoczynność tarczycy;
• hipotermia;
• zaburzenia elektrolitowe;
• arytmia.

Niskie tętno może być spowodowane różnymi czynnikami. W niektórych przypadkach może być również oznaką zdrowego stylu życia i wysokiej sprawności fizycznej. Jednakże, jeśli niskie tętno wiąże się z objawami takimi jak zawroty głowy, osłabienie czy omdlenia, należy skonsultować się z lekarzem.

	Olej z czarnego kminku Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej...
	Czarnuszka siewna Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Zawadzki M., Szafraniec R., Murawska-Ciałowicz E., Fizjologia Człowieka, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2006.