Hipoglikemia to stan, w którym stężenie glukozy we krwi spada poniżej 70 mg/dl, niezależnie od występowania objawów klinicznych. To zaburzenie stale towarzyszące cukrzycy, ale nie tylko. Śmiertelność z powodu hipoglikemii u chorych na cukrzycę leczonych insuliną szacuje się na 2–4%. Każdy pacjent powinien mieć świadomość swojego stanu zdrowia i zawsze nosić przy sobie źródło cukrów prostych.
Przyczyny hipoglikemii
Najczęstszą przyczyną hipoglikemii jest cukrzyca. U osób zdrowych postępujący spadek stężenia glukozy we krwi aktywuje liczne reakcje, mających na celu przywrócenie jej właściwego stężenia. Głównym mechanizmem zabezpieczającym przed hipoglikemią i pojawiającym się już jako odpowiedź na glikemię w przedziale 80-85 mg/dl jest zahamowanie uwalniania endogennej insuliny. Efektem jest wzrost produkcji glukozy i zmniejszenie jej zużycia przez insulinozależne tkanki. W konsekwencji tego dopływ glukozy do mózgu jest utrzymywany na bezpiecznym poziomie. W przypadku diabetyków mechanizmy regulacji są upośledzone, podobnie jak uwalnianie glukagonu. Najczęstszą przyczyną hipoglikemii u diabetyków jest przedawkowanie insuliny (aż 90%). Do hipoglikemii może dojść również wskutek:
- spożycia dużej ilości alkoholu;
- przyjmowania różnych używek;
- wzmożonego wysiłku fizycznego;
- złej diety stosowanej po resekcji żołądka;
- guzów trzustki;
- niewydolności wątroby;
- niedoczynności tarczycy;
- niedoczynności kory nadnerczy.
Hipoglikemia bardzo często pojawia się u kobiet ciężarnych. Jest zagrożeniem zarówno dla matki, jak i dla dziecka. Do czynników ryzyka należą tutaj przede wszystkim: starszy wiek matki, nadwaga, otyłość, szybki i nadmierny przyrost masy ciała w ciąży, cukrzyca obecna w rodzinie lub w trakcie poprzedniej ciąży.
Zobacz również: Otyłość w ciąży.
Hipoglikemia u noworodków
Do czynników ryzyka wystąpienia ciężkiej hipoglikemii u noworodków w 1 lub 2 dobie życia należą między innymi:
- wcześniactwo (poniżej 37 tygodnia ciąży);
- infekcje okołoporodowe;
- niedotlenienie okołoporodowe;
- hipotrofia i hipertrofia wewnątrzmaciczna.
Wcześniaki oraz noworodki z niską masą urodzeniową mają małe zapasy węglowodanów i tłuszczów. Wpływa to na ograniczenie możliwości pobierania i przyswajania energii oraz na upośledzenie termoregulacji, co zwiększa zużycie tlenu i glukozy, prowadząc do hipoglikemii. W przypadku utrzymującej się bądź nawracającej hipoglikemii należy rozważyć wrodzone lub genetyczne podłoże zaburzeń.
Zobacz również: Wcześniak – przyczyny i objawy.
Hipoglikemia – objawy
Objawy hipoglikemii można podzielić na 2 grupy: adrenergiczne oraz neuroglikopenię. Obie grupy są uwarunkowane spadkiem stężenia glukozy w ośrodkowym układzie nerwowym. Do objawów adrenergicznych zaliczamy między innymi:
- nadmierną potliwość ciała;
- kołatanie serca;
- napady głodu;
- tachykardię;
- drżenie mięśni;
- niepokój.
Neuroglikopenię wywołuje znacznie większy spadek glukozy, co skutkuje:
- całkowitym brakiem zdolności do koncentracji;
- splątaniem;
- niespójnością wypowiedzi;
- drgawkami;
- otępieniem.
W skrajnych przypadkach tego typu hipoglikemia może wywołać śpiączkę. Hipoglikemia u kobiet w ciąży może spowodować u płodu rozwój wad wrodzonych, np. małogłowia, a także przyczynić się do przedwczesnego porodu. Ponadto wiąże się z ryzykiem porodu poprzez cięcie cesarskie.
Hipoglikemia – leczenie
Leczenie hipoglikemii zależy od stopnia nasilenia choroby. Jeśli jest on lekki lub umiarkowany, postępowaniem z wyboru staje się szybkie podanie doustnych źródeł cukru, np. słodkiego napoju czy cukierków. Gdy stan pacjenta się poprawi można podać węglowodany złożone, np. jabłka, banany, pełnoziarnistą kanapkę. Zwykle pacjent w krótkim czasie wraca do stanu prawidłowego. Nieco inaczej sytuacja wygląda przy ciężkiej i wysokiej hipoglikemii. Wówczas należy jak najszybciej wezwać karetkę pogotowia, aby ratownicy mogli podać choremu dożylnie glukagon. Następnie w warunkach szpitalnych podaje się dożylnie glukozę.
W większości przypadków wystąpienia niedocukrzenia rokowania są dobre, choć w dużej mierze zależą od wczesnej interwencji. Bagatelizowanie stanu zdrowia może doprowadzić do śmierci.
Polecane produkty:
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... | |
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kuczerowski B., Hipoglikemia polekowa u chorych na cukrzycę typu 2, Diabetologia Praktyczna, 6/2008.
- Kania L., Hipoglikemia w cukrzycy typu 1, Postępy Nauk Medycznych, 2/2017.
- Kulik-Rechberger B., Joniec M., Hipoglikemia u noworodków – przyczyny i konsekwencje, Endokrynologia Praktyczna, 15/2016.
- Zatońska K., Bolanowski M., Hipoglikemia jako problem diagnostyczny, Adv. Clin. Exp. Med., 12/2003.