Wstrząs anafilaktyczny (anafilaksja) to reakcja nadwrażliwości organizmu na czynniki środowiskowe, która zagrażają życiu. W momencie jego występowania dochodzi do wyraźnego obniżenia ciśnienia tętniczego krwi.
Wstrząs anafilaktyczny
Wstrząs anafilaktyczny to szybko i ciężko rozwijająca się ogólnoustrojowa reakcja w przebiegu, której dochodzi do znacznego spadku ciśnienia tętniczego przyczyniającego się do zagrożenia życia. Jego występowanie znacznie częściej dotyczy kobiet oraz dzieci niż mężczyzn.
Przyczyny
Przyczyną wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego jest kontakt organizmu z antygenem m.in. w postaci pokarmu czy użądlenia owada. Wystąpienie antygenu w organizmie aktywuje limfocyty B oraz produkcję przeciwciał IgE. Te z kolei wiążą się z odpowiednimi receptorami, które znajdują się na powierzchni komórek tucznych oraz bazofili.
Przyczynia się to do wyrzutu histaminy oraz zwiększenia przepuszczalności komórek śródbłonka naczyń wraz ze zjawiskiem rozszerzenia naczyń krwionośnych. Efektem tego jest utrata płynów z naczyń do przestrzeni zewnątrznaczyniowej oraz wyraźnego spadku ciśnienia krwi.
Do najczęstszych przyczyn wywołujących wstrząs anafilaktyczny u dzieci i nastolatków należy pokarm i jad owadów, u niemowląt czynnikiem ryzyka jest nadwrażliwość na mleko krowie, jajka oraz orzeszki ziemne, natomiast u dorosłych – jad owadów, lekki stres, wysiłek fizyczny, reakcja na zimno lub ciepło oraz przetaczanie krwi.
Czynnikiem ryzyka ciężkiej anafilaksji jest astma oraz choroby sercowo-naczyniowe. W grupie zwiększonego ryzyka znajdują się osoby z alergią na orzechy, a także osoby z wrażliwością na lateks oraz alergeny wziewne.
Objawy wstrząsu anafilaktycznego
Do wstrząsu anafilaktycznego dochodzi w momencie gdy:
- symptomy występują nagle czyli po upływie od kilku minut do kilku godzin od chwili zadziałania czynnika wyzwalającego – pokarm, jad owada, leki;
- objawy dotyczą nagłych zmian na skórze oraz błonach śluzowych (rumień, świąd, pokrzywka, obrzęk), układu oddechowego (kaszel, skrócenie oddechu), spadek ciśnienia tętniczego, utrata świadomości, dolegliwości żołądkowo-jelitowe (wymioty, bóle brzucha, biegunka).
Wśród objawów wyróżnia się również:
- kołatanie serca;
- wodnisty katar;
- bladość skóry;
- obrzęk warg oraz języka.
Leczenie
Leczenie wstrząsu anafilaktycznego obejmuje podanie adrenaliny domięśniowo. Związek ten powoduje rozluźnienie naczyń krwionośnych przyczyniając się do zmniejszenia obrzęku błon śluzowych. Zwykle podaje się ją w boczną powierzchnię uda. W niektórych przypadkach konieczne jest powtórzenie iniekcji po upływie 5 minut.
Oprócz tego choremu podaje się histaminę, której zadaniem jest łagodzenie oraz zatrzymywanie narastających objawów. U osób, które wykazują trudności z oddychaniem zaleca się stosowanie leków rozszerzających oskrzela. Z kolei, aby nie wywołać niedotlenienia organizmu choremu zaleca się podanie tlenu.
W momencie wystąpienia obrzęku tkanek gardła konieczne jest wykonanie intubacji, która umożliwi choremu proces oddychania. W celu uniknięcia spadku ciśnienia tętniczego wykonuje się żylne przetoczenie płynów.
Jak uniknąć wstrząsu anafilaktycznego?
Profilaktyka wstrząsu anafilaktycznego obejmuje określenie czynnika, który wywołuje reakcję, a w kolejnym etapie unikanie go. Ponadto osoby znajdujące się w grupie ryzyka powinny być zawsze wyposażone w zestaw do pierwszej pomocy Ann-KIt, w którym znajdują się strzykawka oraz igła z podwójną dawką adrenaliny, preparatem przeciwhistaminowym, a także opaska uciskowa i gaziki nasączone środkiem na bazie alkoholu. Drugi zestaw to Epi-Pen, w którym znajdują się strzykawki oraz sprężynkowy wstrzykiwacz.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |