Antyoksydanty i ich rola w organizmie

Antyoksydanty to naturalny system obronny organizmu. Celem tych aktywnych cząsteczek jest unieszkodliwienie wolnych rodników tlenowych. Ponadto dostarczane wraz z dietą hamują rozwój chorób nowotworowych, chronią wrażliwą tkankę nerwową, zmniejszają objawy stresu oraz wzmacniają system odpornościowy.

Antyoksydanty

Antyoksydanty (nazywane również przeciwutleniaczami) to naturalnie występujące związki chemiczne, których głównym zadaniem jest hamowanie szkodliwego działania wolnych rodników.

Związki te chronią nienasycone kwasy tłuszczowe przed procesem utleniania, co zapobiega rozwojowi miażdżycy. Przeciwutleniacze odgrywają również znaczącą rolę w ochronie organizmu przed wystąpieniem powikłań cukrzycy, ponieważ ograniczają działanie wysokiego poziomu cukru we krwi u osoby chorej. Dieta bogata w antyoksydanty dodatkowo wpływa pozytywnie na wygląd zewnętrzny (stan skóry). Wytwarzają bowiem wewnętrzną barierę ochronną, przez co zapobiegają uszkodzeniom skóry wywołanym przez promieniowanie UV.

Należy zaznaczyć, że antyoksydanty oprócz tego, że hamują, mogą nawet naprawić uszkodzenia skóry, które pojawiają się wraz z upływem czasu. Efektem tego jest gładka, miękka i promienna cera.

Przeciwutleniacze chronią organizm przed uszkodzeniem wywołanym działaniem wolnych rodników w wyniku dostarczania im pary elektronów. Kiedy przeciwutleniacz wiąże się z wolnym rodnikiem, cząsteczka ta nie próbuje pobierać innych elektronów od pozostałych komórek organizmu. Podsumowując antyoksydanty sprawiają, że wolne rodniki stają się cząsteczkami nieszkodliwymi.

Antyoksydanty i ich rola w organizmie

Mamy do czynienia z wieloma rodzajami antyoksydantów. Należą do nich:

• witaminy;
• antyoksydanty pochodzenia roślinnego;
• antyoksydanty występujące w ciele człowieka.

1. Witaminy.

Wśród witamin najważniejszą rolę przypisuje się witaminie C, E oraz beta-karotenowi (prekursor witaminy A). Duża dawka witamin w codziennej diecie zapobiega rozwojowi wielu chorób w tym m.in. chorób serca. Witamina C w połączeniu z witaminą E neutralizuje zjawisko stresu oksydacyjnego, który powstaje na skutek działania promieni UV, stresu, palenia papierosów czy zanieczyszczeń środowiska.

Dużą zaletą jest fakt, że witamina C i E posiadają zdolność przenikania przez barierę skórną, jednak tylko przez kilka godzin. Jest to oczywiście dobra opcja w miejscowym spowalnianiu starzenia się skóry. Jednak należy pamiętać o tym, że witamina C jest cząsteczką niestabilną. Dlatego też na powierzchni skóry łatwo się utlenia i traci swoje właściwości antyoksydacyjne. W związku z tym rzadko wykorzystuje się ją w kosmetykach pod postacią kremów czy balsamów. Po przedostaniu się jednak do głębszych warstw skóry staje się cząsteczką stabilną.

Witamina E z kolei spowalnia działanie enzymu cyklooksygenazy (COX), co z kolei ułatwia produkcję prostaglandyny PGE2. To nic innego jak działanie przeciwzapalne, które chroni skórę przed rozwojem raka. Witamina E stanowi tzw. fotoochronę, bowiem przyczynia się do zmiany metabolizmu kwasu arachidonowego należącego do jednych pierwszych związków produkowanych przez enzymy prozapalne. Enzymy te biorą udział w procesie powstawania rumienia, a także stanowią rolę prekursora guzków w tkankach uszkodzonych przez promieniowanie UV.

Ponadto witamina E spowalnia działanie protokinazy C, która wykazuje duży wpływ na proces degeneracyjny kolagenu. Zahamowanie jej działania może być głównym czynnikiem wpływającym na naprawę skóry starzejącej się lub takiej, w której obecny jest stan zapalny.

2. Antyoksydanty pochodzenia roślinnego.

• flawonoidy – przyczyniają się do zwalczania alergii oraz infekcji pochodzenia wirusowego. Ich źródłem są np. pomarańcze, liście miłorzębu czy liście herbaty;
• karotenoidy – tzw. barwniki roślinne, do których zalicza się zeaksantyna, luteina, likopen czy astaksantyna. Luteina i zeaksantyna wykazują działanie bardzo zbliżone do okularów przeciwsłonecznych chroniąc siatkówkę oka, od której również zależy proces widzenia. Z kolei astaksantyna charakteryzuje się najsilniejszym działaniem antyoksydacyjnym spośród wszystkich karotenoidów. Jej głównym źródłem są algi oraz owoce morza. Podobnie do luteiny, wykazuje działanie ochronne na wzrok, a także przyspiesza regeneracje po wysiłku fizycznym;
• resweratrol – występuje m.in. w czerwonym winie. Obniża poziom cholesterolu oraz wykazuje silne działanie przeciwnowotworowe.

3. Antyoksydanty występujące w ciele człowieka.

Do grupy tej należą koenzymy i enzymy czyli związki, które ułatwiają wzajemnie oddziaływanie dwóch lub więcej substancji chemicznych. Do grupy tej zalicza się m.in glutation, katalaza i dyzmutaza nadtlenkowa (SOD).

O czym należy pamiętać?

• korzystanie z suplementów o działaniu antyoksydacyjnym zaleca się stosować przez okres 3 miesięcy;
• z preparatów o działaniu antyoksydacyjnym warto korzystać, tylko wtedy gdy jesteśmy narażeni na silny stres, palimy papierosy lub uprawiamy sport. Dostarczanie takich produktów w dużych ilościach może spowodować zachwianie homeostazy organizmu;
• kobiety w ciąży lub matki karmiące przed rozpoczęciem suplementacji antyoksydantami powinny początkowo skonsultować to z lekarzem prowadzącym.

Bibliografia

1. Jaroszewska B., Korabiewska I., Kosmetologia Współczesna, Wydawnictwo Atena, Warszawa 2010.

	Kolagen naturalny - skóra i stawy Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej...
	Kwas hialuronowy tabletki Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej...