Hormony płciowe to niezwykle ważne związki zarówno w organizmie kobiety, jak i mężczyzny. Produkowane są w największych ilościach przez gonady, a ich podstawową rolą jest warunkowanie rozwoju cech płciowych, całego dojrzewania i utrzymywania ciąży (w przypadku kobiet). Wszelkie zaburzenia w obrębie hormonów płciowych rzutują negatywnie na cały organizm.
Hormony płciowe męskie
Najważniejszymi męskimi hormonami płciowymi są:
- testosteron – produkowany przez jądra, warunkuje popęd seksualny, wpływa na odporność organizmu, reakcje anaboliczne (np. przyrost mięśni), skłonność do rywalizacji, owłosienie ciała, budowę ciała, barwę głosu, sprawność stawów i gęstość kości;
- estradiol – charakterystyczny dla kobiet, jednak w pewnych ilościach produkowany również przez jądra i korę nadnerczy u mężczyzn. Warunkuje ruchliwość plemników i płodność;
- prolaktyna – stymuluje produkcję testosteronu, odpowiada za jakość nasienia, erekcję i ejakulację;
- androstendion – jest prekursorem biosyntezy androgenów i estrogenów u obu płci;
- DHEA – nadzoruje produkcję testosteronu i estrogenów. Nazywany jest hormonem młodości, ponieważ jego stężenie zależy od wieku.
Męskie hormony płciowe odpowiadają za wykształcanie się I-, II- i III-rzędowych cech płciowych męskich. Ich poziom można określić na podstawie hormonalnego badania krwi.
Normy hormonów płciowych męskich
Normy dla poszczególnych hormonów płciowych w organizmie mężczyzny przedstawiają się następująco:
- testosteron – 300-1000 ng/dl;
- estradiol – poniżej 20 pg/ml;
- prolaktyna – poniżej 15 ng/ml;
- androstendion – 85-275 ng/dl;
- DHEA – 3-12 μmol/l.
Diagnostyką i leczeniem zaburzeń hormonalnych u mężczyzn zajmuje się androlog oraz endokrynolog.
Hormony płciowe żeńskie
Najważniejszymi żeńskimi hormonami płciowymi są:
- estrogeny – produkowane głównie przez jajniki i łożysko. Odpowiadają za płodność i cykl miesiączkowy, nawilżenie pochwy, krzepliwość krwi i odkładanie wapnia w kościach, przyspieszają metabolizm, regulują temperaturę ciała, wpływają na emocje i zachowania oraz wysokie libido;
- progesteron – kontroluje cykl miesiączkowy i inicjuje wystąpienie owulacji, pozwala na utrzymanie ciąży przez cały okres jej trwania. Dodatkowo przygotowuje endometrium macicy do implantacji zarodka, a wspólnie z estradiolem pobudza gruczoły mlekowe do laktacji;
- prolaktyna – pobudza wzrost gruczołów sutkowych i wywołuje laktację, blokuje owulację i menstruację u kobiet karmiących piersią (nie jest to jednak skuteczna metoda antykoncepcji);
- androgeny – choć występują w śladowych ilościach, poprawiają na libido, regulują nastrój i zachowanie, kontrolują procesy dojrzewania u dziewcząt.
Niekiedy do żeńskich i męskich hormonów płciowych zalicza się gonadotropiny (FSH, LH) produkowane przez przedni płat przysadki mózgowej. Wprawdzie nie tworzą się bezpośrednio w gonadach, jednak mają ogromny wpływ na cechy płciowe.
Normy hormonów płciowych żeńskich
Normy dla poszczególnych hormonów płciowych w organizmie kobiety przedstawiają się następująco.
Estrogeny:
- faza folikularna: od 0 do 587 pmol/l;
- owulacja: od 124 do 1468 pmol/l;
- faza lutealna: od 101 do 110 pmol/l.
Progesteron:
- faza folikularna: 0,6 – 3,6 nmol/l,
- owulacja: 1,5 – 5,5 nmol/l,
- faza lutealna: 3,0 – 68,0 nmol/l.
Poziom testosteronu u kobiet wynosi 7,6-34 nmol/l, natomiast prolaktyny: 20 ng/ml. Diagnostyką i leczeniem zaburzeń hormonalnych u kobiet zajmuje się ginekolog oraz endokrynolog.
Polecane produkty:
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... | |
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Gomuła A., Wpływ hormonów płciowych i neurotransmiterów na funkcje i zachowania seksualne, Seksuologia Polska, 4/2006.
- Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009.
- Górski J., Fizjologia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.