Prolaktyna

Prolaktyna to hormon produkowany przez przedni płat przysadki mózgowej, odpowiedzialny głównie za stymulację rozwoju gruczołów piersiowych oraz podtrzymywanie laktogenezy. W związku z tym największe stężenie odnotowuje się w organizmie kobiet w III trymestrze ciąży oraz po porodzie, gdy karmią one piersią. Co ciekawe, niewielkie ilości tego hormonu znajdują się również w organizmach mężczyzn.

Synteza i wydzielanie prolaktyny

Prolaktyna produkowana i wydzielana jest przez przedni płat przysadki mózgowej, a dokładniej przez jego komórki laktotropowe stanowiące do 25% wszystkich komórek tego płata. Wytwarzana jest jako prehormon, jednak wskutek proteolizy przekształca się w finalny polipeptyd. Czynnikami regulującymi wydzielanie prolaktyny są:

• estrogeny;
• tyreoliberyna;
• oksytocyna;
• wazoaktywny peptyd jelitowy;
• histydyna;
• angiotensyna II;
• wazopresyna;
• gonadoliberyna;
• serotonina;
• czynnik wzrostu.

Wszystkie powyższe związki pobudzają syntezę i wydzielanie prolaktyny. Natomiast czynnikami hamującymi jej syntezę i wydzielanie są:

• dopamina oraz jej agoniści;
• noradrenalina;
• acetylocholina;
• endotelina-1.

Co ciekawe, w mniejszym stopniu od przysadki mózgowej możliwość syntezy niewielkich ilości prolaktyny mają również niektóre neurony, komórki śródbłonkowe skóry czy limfocyty T.

Prolaktyna – funkcje

Podstawową funkcją omawianego hormonu jest pobudzanie wzrostu i rozwoju gruczołów mlekowych, a także synteza i wydzielanie mleka. Dodatkowo wpływa on na sam skład mleka kobiecego, stymulując produkcję kwasów tłuszczowych w nim zawartych. To właśnie prolaktyna odpowiada za zahamowanie owulacji i ustanie cyklów miesiączkowych, przez co kobieta regularnie karmiąca piersią ma znacznie mniejsze szanse na zajście w ciążę. Ponadto prolaktyna wpływa na zachowania, pobudzając instynkt macierzyński.

W przypadku mężczyzn prolaktyna wpływa na morfologię i czynność jąder, najądrzy, pęcherzyków nasiennych oraz stercza. Jednak jej zbyt duża ilość prowadzi do hiperprolaktynemii, czego głównym objawem jest impotencja i ginekomastia u mężczyzn oraz zaburzenia miesiączkowania u kobiet.

Prolaktyna jest jednym z hormonów biorących udział w reakcji organizmu na stres. Ponadto wpływa na regulację gospodarki wodnoelektrolitowej, ponieważ zwiększa reabsorpcję sodu i ogranicza utratę chlorku wraz z potem. W ostatnim czasie udowodniono, że hormon ten wpływa także na odpowiedź immunologiczną organizmu, biorąc udział w patogenezie chorób autoimmunologicznych, takich jak np. toczeń rumieniowaty układowy.

Prolaktyna – normy

Prawidłowy poziom prolaktyny u kobiet powinien wynosić mniej niż 23 ug/l w fazie folikularnej oraz mniej niż 40 ug/l w fazie luteinowej. Natomiast u mężczyzn mniej niż 20 ug/l. W sytuacjach silnego stresu lub po spożytym posiłku norma może wzrosnąć, jednak nigdy nie powinna przekraczać 30 ug/l. U kobiet w III trymestrze ciąży poziom prolaktyny może sięgać nawet 400 ug/l i jest to sytuacja fizjologiczna.

Podwyższony poziom prolaktyny

Podwyższony poziom prolaktyny u kobiet nieciężarnych objawia się:

• zaburzeniami miesiączkowania (miesiączki stają się nieregularne lub ulegają całkowitemu zahamowaniu);
• mlekotokiem, nawet przy braku dziecka;
• niepłodnością;
• napadami gorąca, suchością pochwy, zwiększonym ryzykiem osteoporozy – objawy przypominające menopauzę.

Z kolei u mężczyzn stan podwyższonego poziomu prolaktyny objawia się:

• spadkiem popędu płciowego;
• problemami z erekcją;
• niepłodnością;
• ginekomastią;
• zmniejszeniem masy mięśniowej;
• zwiększeniem ryzyka osteoporozy.

Najczęstszymi przyczynami hiperprolaktynemii są: niedoczynność tarczycy, guzy przysadki mózgowej, przyjmowanie niektórych leków (głównie tych oddziałujących na aktywność dopaminy) oraz niewydolność nerek lub wątroby. Podczas badania krwi można skontrolować poziom prolaktyny w organizmie.

	Spirulina w proszku 100% naturalna Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej...
	Spirulina w tabletkach 100% naturalna Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Kunicki M., Hiperprolaktynemia, Ginekologia po Dyplomie, 1/2016.
2. Kokot I., Płaczkowska S., Pawlik-Sobecka L., Znaczenie różnicowania form prolaktyny u pacjentów z hiperprolaktynemią, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 71/2017.
3. Zdrojewicz Z., Dubiński A., Dubińska K., Stokłosa B., Prolaktyna a aktywność seksualna u mężczyzn, Seksuologia Polska, 2/2004.
4. Silverthorn D., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.