Nasienie (inaczej: sperma) to płynna, gęsta wydzielina o białawym lub mętnym zabarwieniu. Produkowana jest w jądrach przy udziale pęcherzyków nasiennych, gruczołu krokowego oraz gruczołów opuszkowo-cewkowych, a cały proces kontrolują hormony płciowe, głównie testosteron. W spermie zawieszone są plemniki niezbędne do zapłodnienia komórki jajowej i poczęcia potomstwa.
Skład nasienia
Nasienie człowieka posiada bardzo bogaty skład, czego podstawowym celem jest odżywianie plemników. Poza plemnikami znaleźć w nim można między innymi:
- witaminę C;
- fruktozę i glukozę;
- enzymy;
- hormony steroidowe;
- witaminy z grupy B, zwłaszcza witaminę B12;
- prostaglandyny;
- lipidy;
- aminokwasy;
- cholesterol;
- mocznik;
- minerały – głównie cynk, potas, magnez, wapń i selen;
- sperminę;
- spermidynę;
- kadawerdynę.
Ostatnie 3 wymienione składniki odpowiadają przede wszystkim za charakterystyczny smak i zapach spermy. Jednak to właśnie plemniki są zdecydowanie najważniejszą składową. Szacuje się, że podczas jednego wytrysku w spermie znajduje się ich aż około 100 milionów.
Produkcja nasienia
Produkcję nasienia u mężczyzny zwie się fachowo spermatogenezą. Pierwszym jej etapem jest podział mitotyczny spermatogonii w spermatocyty I rzędu – oba rodzaje komórek mają charakter diploidalny, czyli zawierają podwójną liczbę chromosomów. Następnie miejsce ma podział redukcyjny spermatocytów I rzędu, co prowadzi do powstania spermatocytów II rzędu (z 1 spermatocytu I rzędu powstają 2 spermatocyty II rzędu). Spermatocyty II rzędu posiadają już jednak dwukrotnie mniejszą liczbę chromosomów, czyli po 23. Kolejnym etapem spermatogenezy jest mejoza, w trakcie której tworzą się spermatydy.
Spermatydy przekształcają się w dojrzałe, pełnowartościowe plemniki, zdolne do zapłodnienia komórki jajowej.
Nasienie a zapłodnienie
Plemniki są w stanie przeżyć w ciele kobiety około 3 dni. Podczas owulacji komórka jajowa pod wpływem działania hormonów zostaje uwolniona z pęcherzyka Graafa. Wypustki jajowodu wyłapują ją i przesuwają w kierunku światła jajowodu. W tym czasie dokoła komórki jajowej tworzy się tzw. wieniec promienisty. Tak przygotowana komórka jajowa ma dobę na to, aby ulec zapłodnieniu. Zapłodnienie ma miejsce wówczas, gdy najszybszy i najlepszy plemnik dotrze do niej aby się z nią połączyć. Podczas zapłodnienia dochodzi do aktywacji enzymów w główce plemnika, które stopniowo tworzą dziurę w zewnętrznej otoczce komórki jajowej, dzięki czemu jest możliwe przedostanie się plemnika do wewnątrz. Zjawisko to jest znane pod nazwą reakcji akrosomalnej.
Zapłodnienie nie jest jednak tożsame z ciążą. O ciąży mówimy dopiero wtedy, gdy zapłodniona komórka jajowa dotrze do jamy macicy i zagnieździ się w jej ścianie.
Jak poprawić jakość nasienia?
Od jakości nasienia zależy zdolność plemników do dokonania zapłodnienia. Na to jednak mamy wpływ, głównie poprzez zdrowy i świadomy styl życia. Aby zadbać o wysoką jakość nasienia, ruchliwość plemników oraz ich odpowiednią ilość warto przestrzegać poniższych wskazówek:
- wysypianie się;
- unikanie stresu i sytuacji, w których odczuwa się złość;
- dieta bogata w cynk, witaminy z grupy B, NNKT, selen, likopen, kwas foliowy i witaminę C;
- suplementacja koenzymu Q10 (to także preparat II rzutu w leczeniu męskiej niepłodności);
- picie 2,5 l wody dziennie;
- unikanie palenia papierosów i spożycia alkoholu czy kofeiny;
- regularne badania kontrolne oceniające ogólny stan zdrowia;
- unikanie noszenia obcisłej bielizny czy bardzo wąskich spodni, które uciskają na jądra.
W przypadku chorób ogólnoustrojowych o charakterze przewlekłym należy dążyć do ich ustabilizowania lub uzyskania remisji. Zdrowy styl życia w ogromnym stopniu wpływa na jakość nasienia.
Polecane produkty:
|
Koenzym Q10 bioalgi
Koenzym Q10 bioalgi to naturalny suplement o wysokiej jakości, zawiera związki które chronią organizm przed wolnymi rodnikami. Dodatkowo koenzym Q10 uczestniczy w każdym procesie fizjologicznym komórek organizmu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Zdrojewicz Z., Wiśniewska A., Rola cynku w seksualności mężczyzn, Adv Clin Exp Med, 14/2005.
- Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
- Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
