Laktacja to proces zapoczątkowany jeszcze podczas trwania ciąży. Odnosi się do zmian strukturalnych i tkankowych, przygotowujących kobiece piersi do rozpoczęcia karmienia, a także zjawiska produkcji mleka i jego wydzielania. W mleku znajdują się wszystkie składniki niezbędne do prawidłowego wzrostu i rozwoju, m.in. witaminy, zdrowe tłuszcze, minerały, białko czy przeciwciała. Żadne sztuczne mleko nie będzie tak kompleksowo wspierało zdrowia dziecka.
Jak długo trwa laktacja?
Produkcja i wydzielanie mleka nie ma ściśle określonych ram czasowych. Na laktację wpływa bowiem wiele czynników, w tym ssanie brodawki sutkowej przez dziecko czy poczucie bliskości. Wszystko to ma podłoże hormonalne. Zaleca się, aby karmić piersią przynajmniej do 6. miesiąca życia (wymagane minimum dla prawidłowego rozwoju młodego organizmu), zaś w okolicach 2. roku życia zacząć oduczać dziecko ssania piersi. Sam fakt o zaprzestaniu laktacji zależy od kobiety. Jeśli zdecyduje ona o odstawieniu dziecka od piersi, wystarczy, że konsekwentnie będzie się tego trzymać. Po kilkunastu godzinach bez przystawiania dziecka produkcja i wydzielanie mleka zaczną stopniowo maleć, aż ostatecznie zostaną zahamowane.
Trudności laktacyjne po porodzie
Do najczęściej pojawiających się trudności związanych z laktacją w okresie poporodowym zaliczamy bolesność i uszkodzenie brodawek sutkowych, co zwykle wiąże się z wpływem hormonów oraz uszkodzeniem mechanicznym brodawki z powodu nieprawidłowej techniki ssania przez dziecko. Innym problemem jest pozorny niedobór pokarmu, wynikający z niedostatecznej wiedzy matek na temat fizjologii laktacji. Często prowadzi to do podjęcia nieprzemyślanej decyzji o rozpoczęciu dokarmiania dziecka, a nawet rezygnacji z karmienia naturalnego. Oprócz wyżej wymienionych problemów w karmieniu naturalnym istnieją też inne bariery: poród poprzez cięcie cesarskie, ograniczony kontakt „skóra do skóry” lub brak tego kontaktu.
Karmienie piersią – zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia (WHO)
Światowa Organizacja Zdrowia zaleca:
- przez pierwsze 6 miesięcy życia niemowlęcia karmienie wyłącznie piersią, bez dokarmiania;
- stopniowe rozszerzanie diety niemowlęcia po ukończeniu 6. miesiąca życia;
- kontynuowanie karmienia piersią do ukończenia 2. roku życia.
Dodatkowo zaleca się przystawienie dziecka do piersi już w ciągu pierwszej godziny po porodzie, karmienie na żądanie (zawsze, gdy dziecko wyrazi taką chęć) oraz unikanie karmienia z wykorzystaniem smoczka lub butelki. Warto pamiętać, że naturalne mleko kobiece jest pełnowartościowym pokarmem, który całkowicie przyswaja się w układzie pokarmowym malucha. Jego skład zmienia się zgodnie z aktualnymi potrzebami dziecka i nigdy nie traci swoich dobroczynnych walorów.
Zobacz również: Karmienie piersią – co warto wiedzieć?
Jak ułatwić laktację?
Laktacja dla wielu kobiet nie jest szczególnie przyjemna, ponieważ często zauważa się obrzęk i bolesność piersi. Zła technika karmienia lub ząbkujące niemowlę mogą także doprowadzić do mechanicznych podrażnień i uszkodzeń delikatnej brodawki sutkowej. Z tego względu, rozpoczynając karmienie piersią, warto zaopatrzyć się we wkładki laktacyjne oraz kompresy żelowe. Wkładki laktacyjne ochronią ubranie przed niekontrolowanym wyciekiem mleka. Są szczególnie przydatne w pierwszych miesiącach, gdy produkcja pokarmu jest rozregulowana. Z kolei kompresy żelowe umieszcza się na piersiach po karmieniu, aby zmniejszyć stany zapalne, obrzęki czy siniaki spowodowane karmieniem.
Kolejnym ciekawym i pomocnym urządzeniem jest laktator, umożliwiający kobiecie odciągnięcie pokarmu. Można go następnie umieścić w butelce i podawać dziecku, np. w miejscu publicznym, gdzie karmienie piersią nie jest mile widziane, jednak z różnych powodów jesteśmy zmuszeni przebywać z nim przez pewien czas. Butelkę z odciągniętym mlekiem można zostawić również ojcu dziecka podczas dłuższego wyjścia z domu. Laktator pozwala poradzić sobie z problemem bolesności piersi lub nawału pokarmu. Wyróżniamy laktatory ręczne i elektryczne, wybór odpowiedniego zależy już od naszych preferencji.
Co to jest kryzys laktacyjny?
Kryzys laktacyjny spowodowany jest następującymi czynnikami:
- nadmierny stres w życiu codziennym;
- nieprawidłowe chwytanie brodawki sutkowej przez dziecko (do czego może doprowadzić np. zbyt wczesne podawanie dziecku smoczka);
- brak regularności w karmieniu piersią;
- zaburzenia lub zmiany hormonalne w organizmie kobiety.
Kryzys laktacyjny odnosi się do sytuacji, gdy kobieta nie jest w stanie naturalnie karmić swojego dziecka z powodu niewystarczającej ilości pokarmu. Należy przy tym pamiętać, że początkowe problemy z laktacją są całkowicie naturalne, zwłaszcza w przypadku pierwszej ciąży. Wówczas wystarczy regularnie przystawiać dziecko do piersi, spożywać substancje mlekopędne (np. słód jęczmienny) oraz wykonywać odpowiedni masaż piersi. W razie dalszych problemów warto skonsultować się z położną.
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kołacz-Kordzińska Z., Początki karmienia piersią. Jak dobrze zacząć?, Samorząd Województwa Pomorskiego, 2018.
- Szajewska H., Horvath A., Rybak A., Socha P., Karmienie piersią. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, Pediatria, 13/2016.
- Gebuza G., Jaworska K., Kaźmierczak M., Mieczkowska E., Gierszewska M., Najczęściej występujące problemy laktacyjne w okresie poporodowym, Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu, 2/2016.
