Kwas glukonowy to organiczny związek chemiczny będący pochodną glukozy. Ma wzór sumaryczny C6H12O7 i masę molową 196,16 g/mol. Wykorzystywany jest powszechnie w lecznictwie (np. jako substancja przeciwalergiczna) oraz w kosmetologii (np. jako środek złuszczający w peelingach). Uważa się, że kwas ten jest łagodny i dobrze tolerowany przez organizm człowieka.
Kwas glukonowy – charakterystyka
Kwas glukonowy należy do grona polihydroksykwasów (PHA). Kwasy PHA pod względem chemicznym mają grupę karboksylową i wiele grup hydroksylowych, w tym jedną, która decyduje o właściwościach złuszczających, w pozycji alfa. Kwas glukonowy powstaje wskutek przemian metabolicznych glukozy na poziomie komórkowym (jej łagodnego utleniania).
Na skalę masową związek ten otrzymuje się metodą elektrochemiczną, a także podczas utleniania enzymatycznego. Dobrze rozpuszcza się w wodzie, w której tworzy laktony. Najczęściej spotkać można D-glukonolakton-1,5 o smaku słodkim (w odróżnieniu od kwasu).
Kwas glukonowy w medycynie
We współczesnej medycynie kwas glukonowy znalazł zastosowanie jako środek do leczenia alergii. Natomiast sole kwasu glukonowego – glukoniany wapnia, żelaza, potasu, znalazły zastosowanie w lecznictwie w przypadkach niedoboru w organizmie odpowiednich metali.
Kwas glukonowy w kosmetologii
Kwas glukonowy działa łagodniej i wolniej niż kwasy AHA, dlatego jego zastosowanie jest znacznie szersze. Nie powoduje szczypania skóry, pieczenia skóry, zaczerwienienia skóry i podrażnienia skóry w trakcie i po zabiegu. Można więc stosować go również do pielęgnacji m.in.:
Wykazuje silne właściwości antyoksydacyjne, co wiąże się z chelatowaniem jonów żelaza, hamowaniem i neutralizacją powstałych wolnych rodników.
Kwas glukonowy poprawia nawilżenie skóry, redukuje jej wiotkość, wygładza, rozjaśnia ją. Ma właściwości przeciwzapalne, a także ogranicza syntezę melaniny. Działa złuszczająco, nie zwiększając wrażliwości skóry na promieniowanie słoneczne, co jest jego ogromną zaletą. Dodatkowo wpływa korzystnie na barierę naskórkową, wzmacnia mechanizmy naprawcze, chroni przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Badania wykazały, że zewnętrzne stosowanie preparatów zawierających glukonolakton (formę pierścieniową kwasu glukonowego) daje kliniczną i subiektywną poprawę zmian posłonecznego starzenia się skóry, włączając w to hiperpigmentację, szorstkość skóry, rozszerzone pory, zmarszczki.
Kwas glukonowy w gastronomii
W przemyśle spożywczym bardzo często wykorzystuje się D-glukozę jako substrat w produkcji kwasu D-glukonowego oraz witaminy C. Kwas D-glukonowy jest jednym z najistotniejszych produktów w grupie kwasów organicznych otrzymywanych na drodze biotechnologicznej. Wykorzystuje się go przeważnie jako przyprawę do zakwaszania produktów oraz jako środek konserwujący. Jest niekiedy dodatkiem do sztucznego miodu oraz stosuje się go przy wyrobie niektórych kiełbas i serów.
Czy kwas glukonowy jest bezpieczny?
Kwas glukonowy był tematem licznych badań i obserwacji. Wykazano, że jest on jednym z najbezpieczniejszych kwasów możliwych do stosowania przez człowieka. Nie zalicza się go do grona substancji potencjalnie alergennych, nie powoduje podrażnień czy uszkodzeń skóry, nawet tej wrażliwej i alergicznej. Glukonolakton (ester kwasu glukonowego) może być stosowany przez kobiety w okresie ciąży. Co ciekawe, związek ten nie wykazuje szczególnej interakcji ze słońcem, jak to bywa w przypadku innych kwasów.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Majewska E., Białecka-Florjańczyk E., Zielona chemia w przemyśle spożywczym, Chemia, Dydaktyka, Ekologia, Metrologia, 1/2010.
- Solomons T., Fryhle C., Snyder S., Chemia organiczna, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2022.
- Canete-Rodriguez A., Santos-Duenas I., Jimenez-Hornero J., Ehrenreich A., Liebl W., Garcia-Garcia I., Gluconic acid: Properties, production methods and applications-An excellent opportunity for agro-industrial by-products and waste bio-valorization, Process Biochemistry, 12/2016.