Olej kokosowy stosowany jest od tysięcy lat w celach medycznych, kosmetycznych oraz spożywczych. Pozyskuje się go z owoców palmy kokosowej – z orzechów kokosowych. Dobrej jakości olej ma konsystencję stałą (krzepnie równomiernie w temperaturze poniżej 24°C) oraz łagodny, kokosowy zapach. Produkt znajduje szerokie zastosowanie również w dzisiejszych czasach.
Olej kokosowy w kosmetyce
Nierafinowany olej kokosowy ma szczególne znaczenie w pielęgnacji włosów niskoporowatych oraz cery suchej i cery dojrzałej. Niestety jest on silnie komedogenny, w efekcie czego może zatykać pory skóry, sprzyjając tworzeniu się zaskórników. Nie rekomenduje się go więc do pielęgnacji cery tłustej, cery trądzikowej lub cery mieszanej. Olej kokosowy jest silnym emolientem. Właściwości nawilżające produktu są porównywalne z nawilżeniem uzyskanym dzięki olejom mineralnym, co udowodniono u pacjentów z nadmiernym rogowaceniem skóry. Produkt wspiera barierę hydrolipidową naskórka, ma także właściwości przeciwzapalne. Można stosować go również przy atopowym zapaleniu skóry (AZS).
W kontekście pielęgnacji włosów nadaje się do ich olejowania. Jego hydrofobowe właściwości wspierają ochronę włosów przed niszczeniem, zwłaszcza przed wysuszającym działaniem niskocząsteczkowych surfaktantów. Olej kokosowy obniża absorpcję wody przez włosy, czego efektem jest ich mniejsze puszenie się. Jednocześnie pozwala na wnikanie surfaktantów do mieszków włosowych, co znacząco może zmniejszyć ich wypadanie.
Zobacz również: Olejowanie włosów – jak robić to właściwie?
Olej kokosowy w kuchni
Nierafinowany olej kokosowy ma niski próg topnienia (24°C) i pali się w temperaturze 180°C, co przekłada się na odpowiednią stabilność nawet w stosunkowo wysokich temperaturach. Nie wytwarza wolnych rodników tak jak tłuszcze wielonienasycone. W postaci rafinowanej idealnie nadaje się więc do obróbki cieplnej. Jest popularnym składnikiem zwłaszcza potraw azjatyckich – makaronów, ryb, krewetek i owoców morza, sałatek i surówek. Można dodawać go do jajecznicy, naleśników, wypieków. Postać rafinowana jest pozbawiona smaku i zapachu, przez co uznaje się ją za produkt całkowicie neutralny (nie zmienia walorów podstawowych potrawy).
Olej kokosowy – właściwości
Olej kokosowy może stanowić źródło wysokoenergetycznego pokarmu. Jedna łyżka stołowa tego produktu dostarcza około 117 kcal. Blisko 2/3 zawartości stanowią średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe. Oprócz nich olej zawiera witaminę E i witaminę K oraz żelazo i związki fenolowe. Spożycie nierafinowanego oleju kokosowego:
- działa antyoksydacyjnie, zmniejsza ryzyko rozwoju chorób cywilizacyjnych;
- dostarcza składników uczestniczących w procesach metabolicznych i neurologicznych, a ich niedobór może prowadzić m.in. do procesów degeneracyjnych w mózgu;
- wpływa pozytywnie na procesy krzepnięcia krwi;
- chroni przed osteoporozą oraz wzmacnia kości, jednocześnie dostarczając związków przyspieszających gojenie się tkanek po urazach i operacjach;
- ma działanie przeciwdrobnoustrojowe i przeciwnowotworowe;
- zwiększa odporność organizmu humoralną oraz komórkową.
Związki fenolowe znajdujące się w oleju kokosowym wykazują właściwości przeciwutleniające. Hamują procesy starzenia komórek i obniżają znacząco ryzyko uszkodzenia DNA wywoływanego przez wolne rodniki tlenowe.
Olej kokosowy – ciekawostka
Nanobiotechnologia jest kolejną gałęzią nauki wykorzystującą olej kokosowy, o której jednak wciąż nie mówi się zbyt dużo. Na jego podstawie tworzone są m.in. nanoemulsje, które intensywnie nawilżają skórę. Nanocząsteczki lipidów oleju kokosowego uznaje się współcześnie za obiecujący kosmeceutyk docierający w głąb warstw skóry. Może być przyszłością pielęgnacji skóry z problemami dermatologicznymi, także tymi zaawansowanymi. Niezbędne są jednak dalsze badania w tym kierunku.
Kiedy nie stosować oleju kokosowego
Spożycie oleju kokosowego nie jest polecane w dużych ilościach osobom z wyraźnie podwyższonym poziomem cholesterolu we krwi, ponieważ zawiera znaczną ilość nasyconych kwasów tłuszczowych. Ostrożne stosowanie zalecane jest pacjentom z chorobami sercowo-naczyniowymi. W celach kosmetycznych produktu nie powinny stosować osoby z włosami wysokoporowatymi oraz osoby z cerą trądzikową i tłustą, ze względu na jego działanie komedogenne.
Polecane produkty:
![]() |
BIO Olej kokosowy - naturalny, nierafinowany
Olej kokosowy posiada bardzo przyjemny zapach. Można stosować go bezpośrednio na skórę co wpływa na jej odpowiednie nawilżenie. Idealnie nadaje się również do jedzenia dostarczając niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Piotrowska A., Totko-Borkusiewicz N., Klucznik A., Olej kokosowy – możliwości zastosowań kosmetycznych, Post Fitoter 2019; 20(2): 136-144.
- Kowalski R., Kowalska G., Modny olej kokosowy, Zdrowie i Uroda.
- Fife B., Olej kokosowy, Wydawnictwo Vital, Białystok 2020.