Hirsutyzm to zaburzenie objawiające się nadmiernym owłosieniem na ciele u kobiet zmagających się z różnymi zaburzeniami hormonalnymi. Problem przeważnie ma swój początek w okresie dojrzewania, choć może pojawić się w każdym wieku. Diagnostyką i leczeniem hirsutyzmu zajmuje się endokrynolog.
Hirsutyzm – przyczyny
Bezpośrednią przyczyną hirsutyzmu jest nadmierna produkcja androgenów lub wzmożona wrażliwość mieszków włosowych na androgeny bez ich nadmiernej sekrecji. Hirsutyzmu nie należy mylić z hipertrychozą. Hipertrychoza to schorzenie, w przebiegu którego dochodzi do przekształcenia jasnych włosów mieszkowych w ciemne, grube włosy terminalne, niezależnie od okolicy ciała. Przyczyny hirsutyzmu mogą być następujące:
- zespół policystycznych jajników;
- choroby nadnerczy – wrodzony przerost nadnerczy, zespół Cushinga, czynne hormonalnie gruczolaki i nowotwory nadnerczy;
- rak jajnika;
- przyjmowanie niektórych leków, np. glikokortykoidów, testosteronu;
- niedoczynność tarczycy;
- otyłość;
- akromegalia;
- jadłowstręt psychiczny;
- zmiany ośrodkowego układu nerwowego;
- mieszana dysgenezja gonad.
W przypadku kobiet najczęstszą przyczyną jest jednak zespół policystycznych jajników – nadmierne owłosienie ciała pojawia się u aż do 80% kobiet z tą chorobą.
Zobacz również: Hirsutyzm w zespole policystycznych jajników.
Hirsutyzm – objawy
Hirsutyzm to nadmierne owłosienie typu męskiego, pochodzenia androgennego, występujące u kobiet i dzieci. Włosy w okolicach androgenozależnych (takich jak: skóra twarzy, skóra tułowia, skóra pośladków oraz skóra kończyn) stają się grube, szorstkie i mocno pigmentowe. Nierzadko nadmiernemu owłosieniu towarzyszą inne objawy charakterystyczne dla nadmiaru androgenów:
- skóra łojotokowa, przetłuszczająca się;
- trądzik;
- przerost łechtaczki;
- obniżenie barwy głosu;
- nadmierne wypadanie włosów, zwłaszcza na skroniach;
- zaburzenia miesiączkowania;
- zmiana sylwetki, zwłaszcza poszerzenie barków, zwężenie bioder czy większa ilość tkanki mięśniowej.
Nadmierne owłosienie samo w sobie nie daje żadnych niepokojących objawów somatycznych, jednakże może mieć negatywny wpływ na samopoczucie pacjentek, obniżać ich jakość życia, powodować zaburzenia lękowe i depresję, czy prowadzić do wycofania społecznego. Dość specyficzną odmianą jest hirsutyzm idiopatyczny. W jego przypadku przyczyny nadmiernego owłosienia nie są do końca znane, a cykl miesiączkowy kobiet zostaje zachowany w prawidłowym przebiegu.
Diagnostyka hirsutyzmu
Stopień nasilenia hirsutyzmu bada się wg skali Ferrimana-Gallweya. Przyznaje się 0-4 punkty każdemu z ocenianych obszarów na ciele (0 = brak owłosienia, 4 = nasilone owłosienie). Hirsutyzm rozpoznaje się wówczas, gdy badana osoba zbierze przynajmniej 8 punktów. Pod ocenę poddaje się następujące okolice ciała: twarz (górna warga, bokobrody, podbródek, broda), szyja, klatka piersiowa, plecy (górna i dolna część), brzuch (górna i dolna część oraz kresa biała), wewnętrzna powierzchnia ud, okolice krocza, okolica nadpośladkowa.
W diagnostyce zawsze obowiązkowo wykonuje się badania krwi, w tym badania hormonalne. Niekiedy pojawia się konieczność oceny nadnerczy lub przysadki mózgowej, wówczas z pomocą przychodzą badania obrazowe, np. USG lub tomografia komputerowa.
Hirsutyzm – leczenie
Hirsutyzm powinno się leczyć przyczynowo, a więc w pierwszej kolejności należy znaleźć przyczynę zaburzeń hormonalnych. Leczy się ją przeważnie farmakologicznie lub chirurgicznie (np. usuwając guzy z narządów dokrewnych). W przypadku zespołu policystycznych jajników konieczne staje się przyjmowanie leków antyandrogenowych oraz dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych. Terapia ma charakter przewlekły.
Z hirsutyzmem można jednak walczyć także objawowo, a więc na bieżąco pozbywając się zbędnego owłosienia. Istnieje wiele metod depilacji – depilacja woskiem, golenie maszynką jednorazową, depilacja pastą cukrową, czy laserowe usuwanie włosów. Warto skonsultować metodę depilacji z doświadczonym kosmetologiem oraz endokrynologiem prowadzącym leczenie hirsutyzmu.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kostecka M., Zespół policystycznych jajników – rola diety i suplementacji we wspomaganiu leczenia, Problemy Nauk Biologicznych, 4/2018.
- Wikiera B., Barg E., Wąsikowska R., Podstawowe i stymulowane stężenie insuliny u dziewcząt z hirsutyzmem, Endokrynologia Pediatryczna, 1/2004.
- Otlewska A., Hackemer P., Menzel F., Hirsutyzm, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 14/2018.
