Hirsutyzm

Hirsutyzm to zaburzenie objawiające się nadmiernym owłosieniem na ciele u kobiet zmagających się z różnymi zaburzeniami hormonalnymi. Problem przeważnie ma swój początek w okresie dojrzewania, choć może pojawić się w każdym wieku. Diagnostyką i leczeniem hirsutyzmu zajmuje się endokrynolog.

Hirsutyzm – przyczyny

Bezpośrednią przyczyną hirsutyzmu jest nadmierna produkcja androgenów lub wzmożona wrażliwość mieszków włosowych na androgeny bez ich nadmiernej sekrecji. Hirsutyzmu nie należy mylić z hipertrychozą. Hipertrychoza to schorzenie, w przebiegu którego dochodzi do przekształcenia jasnych włosów mieszkowych w ciemne, grube włosy terminalne, niezależnie od okolicy ciała. Przyczyny hirsutyzmu mogą być następujące:

• zespół policystycznych jajników;
• choroby nadnerczy – wrodzony przerost nadnerczy, zespół Cushinga, czynne hormonalnie gruczolaki i nowotwory nadnerczy;
• rak jajnika;
• przyjmowanie niektórych leków, np. glikokortykoidów, testosteronu;
• niedoczynność tarczycy;
• otyłość;
• akromegalia;
• jadłowstręt psychiczny;
• zmiany ośrodkowego układu nerwowego;
• mieszana dysgenezja gonad.

W przypadku kobiet najczęstszą przyczyną jest jednak zespół policystycznych jajników – nadmierne owłosienie ciała pojawia się u aż do 80% kobiet z tą chorobą.

Zobacz również: Hirsutyzm w zespole policystycznych jajników.

Hirsutyzm – objawy

Hirsutyzm to nadmierne owłosienie typu męskiego, pochodzenia androgennego, występujące u kobiet i dzieci. Włosy w okolicach androgenozależnych (takich jak: skóra twarzy, skóra tułowia, skóra pośladków oraz skóra kończyn) stają się grube, szorstkie i mocno pigmentowe. Nierzadko nadmiernemu owłosieniu towarzyszą inne objawy charakterystyczne dla nadmiaru androgenów:

• skóra łojotokowa, przetłuszczająca się;
• trądzik;
• przerost łechtaczki;
• obniżenie barwy głosu;
• nadmierne wypadanie włosów, zwłaszcza na skroniach;
• zaburzenia miesiączkowania;
• zmiana sylwetki, zwłaszcza poszerzenie barków, zwężenie bioder czy większa ilość tkanki mięśniowej.

Nadmierne owłosienie samo w sobie nie daje żadnych niepokojących objawów somatycznych, jednakże może mieć negatywny wpływ na samopoczucie pacjentek, obniżać ich jakość życia, powodować zaburzenia lękowe i depresję, czy prowadzić do wycofania społecznego. Dość specyficzną odmianą jest hirsutyzm idiopatyczny. W jego przypadku przyczyny nadmiernego owłosienia nie są do końca znane, a cykl miesiączkowy kobiet zostaje zachowany w prawidłowym przebiegu.

Diagnostyka hirsutyzmu

Stopień nasilenia hirsutyzmu bada się wg skali Ferrimana-Gallweya. Przyznaje się 0-4 punkty każdemu z ocenianych obszarów na ciele (0 = brak owłosienia, 4 = nasilone owłosienie). Hirsutyzm rozpoznaje się wówczas, gdy badana osoba zbierze przynajmniej 8 punktów. Pod ocenę poddaje się następujące okolice ciała: twarz (górna warga, bokobrody, podbródek, broda), szyja, klatka piersiowa, plecy (górna i dolna część), brzuch (górna i dolna część oraz kresa biała), wewnętrzna powierzchnia ud, okolice krocza, okolica nadpośladkowa.

W diagnostyce zawsze obowiązkowo wykonuje się badania krwi, w tym badania hormonalne. Niekiedy pojawia się konieczność oceny nadnerczy lub przysadki mózgowej, wówczas z pomocą przychodzą badania obrazowe, np. USG lub tomografia komputerowa.

Hirsutyzm – leczenie

Hirsutyzm powinno się leczyć przyczynowo, a więc w pierwszej kolejności należy znaleźć przyczynę zaburzeń hormonalnych. Leczy się ją przeważnie farmakologicznie lub chirurgicznie (np. usuwając guzy z narządów dokrewnych). W przypadku zespołu policystycznych jajników konieczne staje się przyjmowanie leków antyandrogenowych oraz dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych. Terapia ma charakter przewlekły.

Z hirsutyzmem można jednak walczyć także objawowo, a więc na bieżąco pozbywając się zbędnego owłosienia. Istnieje wiele metod depilacji – depilacja woskiem, golenie maszynką jednorazową, depilacja pastą cukrową, czy laserowe usuwanie włosów. Warto skonsultować metodę depilacji z doświadczonym kosmetologiem oraz endokrynologiem prowadzącym leczenie hirsutyzmu.

	Kolagen naturalny - skóra i stawy Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej...
	Kwas hialuronowy tabletki Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Kostecka M., Zespół policystycznych jajników – rola diety i suplementacji we wspomaganiu leczenia, Problemy Nauk Biologicznych, 4/2018.
2. Wikiera B., Barg E., Wąsikowska R., Podstawowe i stymulowane stężenie insuliny u dziewcząt z hirsutyzmem, Endokrynologia Pediatryczna, 1/2004.
3. Otlewska A., Hackemer P., Menzel F., Hirsutyzm, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 14/2018.