Rak jajnika to jeden z najczęściej występujących, złośliwych nowotworów u kobiet. Może mieć postać łagodną, jednak ma to miejsce bardzo rzadko. Szczególnie narażone są pacjentki po 50. roku życia, co wiąże się m.in. ze zmianami hormonalnymi w okresie menopauzy. Leczeniem z wyboru jest operacja połączona z chemioterapią. Rokowania zależą od stadium, w którym wykryto nowotwór.
Rak jajnika – przyczyny
Przyczyny raka jajnika nie są znane. Pod uwagę bierze się:
- uwarunkowania rodzinne;
- inne nowotwory w wywiadzie;
- wiek powyżej 55. roku życia;
- nikotynizm;
- otyłość;
- endometriozę;
- niepłodność;
- brak ciąży i porodów w wywiadzie;
- stosowanie leków hormonalnych w okresie menopauzy.
Są to jednak czynniki ryzyka – większość kobiet z tej grupy nigdy nie zachoruje na raka jajnika, jednak większość pacjentek z tym nowotworem wykazuje powyższe czynniki. Kobiety, których bliskie osoby (matki, córki lub siostry) chorowały na raka jajnika, są zdecydowanie bardziej narażone na zachorowanie. Dotyczy to również sytuacji, gdy w bliskiej rodzinie pojawiały się nowotwory piersi czy macicy.
Rak jajnika – objawy
Rak jajnika może naciekać, rozsiewać się w jamie brzusznej lub dawać przerzuty do innych narządów. Naciekanie najczęściej dotyczy jajowodów i macicy, natomiast przy rozsiewaniu komórki nowotworowe odrywają się od guza pierwotnego, przez co tworzą się nowe guzy na powierzchni narządów jamy brzusznej. Mowa o macicy, jelitach, pęcherzu moczowym, a nawet wątrobie czy śledzionie. Komórki rakowe rozprzestrzeniają się przez układ limfatyczny do węzłów chłonnych miednicy, jamy brzusznej i klatki piersiowej. W efekcie obraz kliniczny raka jajnika może być niezwykle różnorodny.
Wczesna postać choroby zazwyczaj nie daje żadnych objawów, dlatego wykrywa się ją nieco później, gdy przyjmuje średniozaawansowane stadium. Wraz z upływem czasu pojawiają się następujące objawy:
- powiększenie obwodu brzucha;
- niestrawność;
- mdłości;
- wzdęcia;
- zaparcia lub biegunki;
- ból w okolicy brzucha lub uczucie ucisku w brzuchu;
- ciągłe, silne zmęczenie.
Nieco rzadziej pojawia się ciągłe parcie na mocz czy nietypowe krwawienia z pochwy.
Diagnostyka
Diagnostykę stawia się na podstawie badania histopatologicznego pobranych podczas zabiegu pierwotnego tkanek. Jeśli nie jest możliwy operacyjny dostęp do jajników wykorzystuje się biopsję płynu z jamy otrzewnej bądź opłucnej. Przydatnym badaniem jest również USG jamy brzusznej i USG przezpochwowe.
Rak jajnika – leczenie
W zaawansowanym raku jajnika postępowaniem z wyboru jest maksymalne możliwe usunięcie masy guza pierwotnego i ognisk przerzutowych oraz późniejsza chemioterapia uzupełniająca. Standardem w chemioterapii pierwszego rzutu są współcześnie pochodne platyny i taksoidów. Prowadzi się też próby stosowania chemioterapii dootrzewnowej, na razie jednak metoda wiąże się z wieloma wadami. Niestety, u około 70% pacjentek z rakiem jajnika, po pewnym czasie od zakończenia leczenia dochodzi do wznowy procesu nowotworowego.
Hormonoterapia wykorzystuje obecność receptorów androgenowych i progesteronowych w guzach nowotworowych jajnika. Inną często stosowaną metodą jest radioterapia, która przez wiele lat została wyparta przez chemioterapię. Obecnie chemioterapia skojarzona z radioterapią zaczyna powtórnie odgrywać istotną rolę w leczeniu raka jajnika w II, III i IV stopniu.
Bez względu na to, czy zastosuje się chemioterapię, radioterapię czy hormonoterapię, koniecznym elementem jest leczenie chirurgiczne. W zależności od stopnia zaawansowania, przerzutów i naciekania może ono obejmować usunięcie jajników, macicy, pęcherzyka żółciowego, esicy, a nawet narządów dalej oddalonych, np. śledziony. Przy niemożności uzyskania optymalnej redukcji należy u części chorych rozważyć przeprowadzenie tzw. operacji odroczonej, mającej miejsce po 3 kursach chemioterapii. Po zabiegu kontynuuje się chemię.
Rak jajnika – rokowania
5-letnie przeżycie pacjentek z rakiem jajnika, w zależności od stopnia nowotworu, prezentuje się następująco:
- I stopień: 93%;
- II stopień – 70%;
- III stopień – 37%;
- IV stopień – 25%.
Z tego względu wczesne rozpoznanie zwiększa szansę na przeżycie i powrót do zdrowia.
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kujawa K., Lisowska K., Rak jajnika – od biologii do kliniki, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 69/2015.
- Urban A., Miszczyk L., Rak jajnika – diagnostyczny i terapeutyczny problem ginekologii onkologicznej, Współczesna Onkologia, 4/2003.
- Rak jajnika, Fundacja Tam i Z Powrotem, Wydawnictwo PRIMOPRO, Warszawa 2017.
