Tryptofan jest organicznym związkiem chemicznym zaliczanym do grona aminokwasów białkowych. Pełni w organizmie człowieka wiele istotnych funkcji, m.in. wpływa na jakość snu oraz dobre samopoczucie. Nie jest produkowany przez organizm, dlatego należy dostarczać go wraz z dietą. Produkty bogate w tryptofan są łatwe do kupienia w każdym sklepie spożywczym.
Tryptofan – co to jest?
Tryptofan (kwas 2-amino-3-indolopropanowy) jest aminokwasem aromatycznym, egzogennym. Nie może być syntetyzowany w organizmie człowieka, niezbędne jest więc dostarczanie go z pożywieniem. Bez problemu wchłania się z przewodu pokarmowego. W dużym stopniu wiąże się z albuminami surowicy krwi, po czym ulega wydaleniu wraz z moczem. Absorpcja tego związku następuje w szczytowej części enterocytów, w czym pośredniczy nabłonkowy system transportujący aminokwasy. Dzienne zapotrzebowanie na tryptofan jest trudne do określenia, zależy od wielu czynników. Szacuje się, że w przypadku dorosłego konsumenta powinno wynosić około 5 mg/kg masy ciała.
Niedobory tryptofanu obserwuje się m.in. u pacjentów z zapalnymi chorobami przewodu pokarmowego oraz z uszkodzeniem wątroby. Niezdrowe nawyki żywieniowe oraz nadmiar stresu w codziennym życiu również mogą skutkować niedoborami tego aminokwasu, co przekłada się na pogorszenie stanu zdrowia i samopoczucia.
Produkty bogate w tryptofan
Duże ilości tryptofanu znajdują się w wielu produktach spożywczych zarówno pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego. Do najbogatszych w ten związek produktów zalicza się:
- pestki dyni, pestki słonecznika;
- nasiona sezamu;
- siemię lniane;
- orzechy;
- płatki owsiane;
- kakao;
- brokuły.
W produktach zwierzęcych najwięcej tryptofanu znajduje się natomiast w rybach i mięsie drobiowym. Pewne ilości można znaleźć jednak i w żółtym serze czy jajkach gotowanych. Istnieją również suplementy diety zawierające wyizolowany tryptofan. Rekomenduje się je szczególnie osobom mającym problemy ze snem, zmagającym się z zaburzeniami trawiennymi oraz z depresją i brakiem chęci do życia.
Zobacz również: Domowe sposoby na stres.
Tryptofan – działanie
Tryptofan jest aminokwasem niezbędnym do produkcji serotoniny w mózgu. Serotonina natomiast:
- wpływa na dobre samopoczucie i uznawana jest za jeden z hormonów szczęścia;
- wpływa na spokojny sen;
- zwiększa libido i apetyt;
- reguluje temperaturę ciała;
- odpowiada za odczuwanie bólu – wyższy poziom serotoniny podwyższa próg czucia bólu;
- reguluje trawienie i ciśnienie tętnicze krwi;
- wpływa na procesy krzepnięcia krwi;
- reguluje czynność całego ośrodkowego układu nerwowego.
Można zatem powiedzieć, że bez tryptofanu niemożliwe byłoby spełnianie przez serotoninę wszystkich wyżej wymienionych funkcji. Tryptofan jest niezbędny do dobrego samopoczucia – przy jego wysokim poziomie w organizmie czujemy się pełni energii, optymistyczni, gotowi na nowe wyzwania. Niedobory natomiast skutkują depresją, stanami lękowymi i wahaniami nastroju. Dodatkowo tryptofan jest prekursorem melatoniny, czyli hormonu snu produkowanego w szyszynce. Melatonina odpowiada za regulację rytmu snu i czuwania.
Tryptofan – niedobór
Niedostateczny poziom tryptofanu w organizmie człowieka może mieć poważne konsekwencje, które w pierwszej kolejności obserwowane są jako zaburzenia nastroju, stany depresyjne i stany lękowe, wypalenie zawodowe czy brak chęci do życia. Spada libido i płodność, a wzrasta ryzyko nadwagi, otyłości i bezsenności. Udowodniono, że niedobory tryptofanu skutkują zaburzeniami pracy układu trawiennego – pojawiają się zaparcia, biegunki, niestrawność czy silne wzdęcia.
Polecane produkty:
|
Probiotyki naturalne bioalgi
Probiotyki naturalne w swoim składzie zawierają 150 milionów wyselekcjonowanych żywych szczepów bakterii. Są szczególnie zalecane w celu utrzymania prawidłowej flory bakteryjnej, a także przy problemach żołądkowych i jelitowych. Wspomagają … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Glibowski P., Misztal A., Wpływ diety na samopoczucie psychiczne, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 1/2016.
- Stępień A., Walecka-Kapica E., Błońska A., Klupińska G., Rola tryptofanu i serotoniny w patogenezie i leczeniu zespołu jelita nadwrażliwego, Folia Medica Lodziensia, 41/2014.
