Zaparcia

Zaparcia (inaczej zatwardzenie) stanowią mniejszą niż typową dla danej populacji częstość wypróżnień. Aktowi defekacji często towarzyszy dyskomfort, konieczny staje się odruch parcia. Zjawisko znacznie częściej występuje u osób starszych (aż 5-krotnie). Skutkuje to poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi, m.in. hemoroidami, obniżeniem narządu rodnego w przypadku kobiet czy nietrzymaniem moczu.

Prawidłowe wypróżnianie się

Dzienna i tygodniowa ilość wypróżnień jest kwestią wysoce indywidualną. Zależy od stylu życia, aktywności fizycznej, rodzaju wykonywanej pracy, przyzwyczajeń, wieku, diety czy wysypiania się. Na ogół waha się między 3 wypróżnieniami dziennie do 3 wypróżnień na tydzień. Jeśli ilość defekacji jest mniejsza niż 3 tygodniowo, można podejrzewać zaparcia.

Zaparcie – jak wygląda?

Zaparcia to nie tylko sporadyczne wypróżnianie się, ponieważ mogą im towarzyszyć następujące dolegliwości i objawy:

• twarda konsystencja stolca;
• nieproduktywne parcie;
• wydłużony czas defekacji;
• trudność w wydaleniu stolca;
• uczucie przeszkody w odbycie;
• uczucie niepełnego wypróżnienia;
• konieczność ręcznych manewrów dla ułatwienia defekacji.

Istnieje wiele skal i kryteriów pomagających zdiagnozować schorzenie. Jedną z nich są kryteria ACG/AGA, które dla zaparć zdefiniowano następująco:

• parcia;
• uczucia trudnego wydalenia stolca;
• uczucia niepełnego wypróżnienia;
• twardy lub zbity stolec;
• przedłużony czas wypróżnienia lub wydalenia stolca;
• konieczność ręcznych manewrów dla ewakuacji stolca.

Przewlekłe zaparcia diagnozuje się przy stwierdzeniu przynajmniej 3 objawów z powyższych.

Przyczyny zaparć

Bardzo często zaparcia są objawem przewlekłych chorób ogólnoustrojowych lub układu pokarmowego. To charakterystyczna dolegliwość przy zespole jelita drażliwego, chorobie Leśniowskiego-Crohna czy wszelkich alergiach pokarmowych. Przy przewlekłych zaparciach warto najpierw udać się do lekarza i ocenić stan zdrowia. Być może konieczne będzie badanie kolonoskopowe.

Zobacz również: Jak przygotować się do kolonoskopii?

Ponadto czynnikami ryzyka sprzyjającymi zaparciom są między innymi:

• dieta uboga w błonnik;
• niedostateczna kaloryczność diety;
• niedostateczna podaż płynów;
• brak aktywności fizycznej;
• słaba siła mięśni brzucha;
• nadmierne napięcie mięśni dna miednicy;
• upośledzenie funkcji poznawczych.

Najczęściej obserwuje się niewystarczającą podaż płynów i nieodpowiednią dietę, ponieważ często sięgamy po niezdrowe rozwiązania dietetyczne, słodycze i fast-foody. Zaparcia szczególnie wzmagają kakao i gorzka czekolada. W połączeniu z siedzącym trybem życia sprawia to, że zaparcia są współcześnie bardzo powszechne. W efekcie zalicza się je wręcz do problemów cywilizacyjnych.

Domowe sposoby na zaparcia

W przypadku przewlekłych zaparć spowodowanych chorobami najskuteczniejszą metodą będzie leczenie profesjonalne – wizyta u dietetyka powinna być standardem. W wielu przypadkach możemy jednak wspomagać się domowymi sposobami. Wystarczy:

• pić przynajmniej 1,5 l wody dziennie;
• sięgać po probiotyki i naturalną żywność probiotyczną (maślanka, kefir, jogurt, kiszonki);
• codziennie się ruszać, wystarczy nawet spacer czy przejażdżka rowerem;
• odpowiednio się wysypiać;
• unikać stresu;
• unikać czekolady, jasnego pieczywa, jajek, smażonych potraw;
• sięgać po produkty bogate w błonnik – owoce i warzywa, ciemne pieczywo, kasze.

W zależności od problematyki i stanu zdrowia warto udać się do psychoterapeuty (jeśli zaparcia są spowodowane problemami emocjonalnymi i stresem), fizjoterapeuty uroginekologicznego (przy problemach ze statyką dna miednicy i hemoroidami) lub trenera personalnego (chcąc rozpocząć przygodę z treningami funkcjonalnymi i wzmocnić mięśnie posturalne).

Probiotyki naturalne bioalgi Probiotyki naturalne w swoim składzie zawierają 150 milionów wyselekcjonowanych żywych szczepów bakterii. Są szczególnie zalecane w celu utrzymania prawidłowej flory bakteryjnej, a także przy problemach żołądkowych i jelitowych. Wspomagają … Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Czerwionka-Szaflarska M., Romańczuk B., Postępowanie w zaparciu czynnościowym stolca u dzieci i młodzieży, Forum Medycyny Rodzinnej, 5/2008.
2. Daniluk J., Przewlekłe zaparcia – niedoceniany problem kliniczny, Varia Medica, 4/2018.
3. Hermann J., Kościński T., Drews M., Praktyczne zasady postępowania w zaparciach u dorosłych, Ginekologia Polska, 83/2012.
4. Jabłońska B., Żaworonkow D., Lesiecka M., Agafonnikov V., Pinkolsky P., Lampe P., Zaparcia – etiopatogeneza, diagnostyka i leczenie, Postępy Nauk Medycznych, 1/2011.
5. Sikorski T., Zaparcie w wieku podeszłym – odrębności diagnostyczne i terapeutyczne, Postępy Nauk Medycznych, 5/2011.