Odklejenie łożyska to bardzo poważna dolegliwość, która może pojawić się u kobiet podczas ciąży. Występuje przedwcześnie i zazwyczaj ma miejsce w II trymestrze ciąży. Zalicza się ją do stanów nagłych w położnictwie, ponieważ stanowi jedną z głównych przyczyn zachorowalności i umieralności noworodków przedwcześnie urodzonych. Odklejenie łożyska dotyczy 1% kobiet ciężarnych.
Odklejenie łożyska – przyczyny
U większości kobiet przyczyny dolegliwości nie są znane, jednak przyjmuje się, że odklejenie łożyska wynika bezpośrednio z krwotoku do przestrzeni doczesnowo-łożyskowej, inicjując odklejanie się tzw. kosmków. Nie wiadomo jednak, dlaczego do niego dochodzi. Czynnikami ryzyka omawianego problemu są jednak:
- wiek kobiety ciężarnej powyżej 35. roku życia;
- krótka pępowina;
- palenie papierosów;
- wielowodzie;
- mięśniaki macicy;
- ciąża mnoga;
- przebyte urazy brzucha, np. podczas upadku lub wypadku komunikacyjnego;
- brak odpowiedniej suplementacji kwasem foliowym przed i w trakcie ciąży;
- wady anatomiczne macicy.
Także w sytuacjach, gdy odklejenie łożyska dotyczyło poprzedniej ciąży, w aktualnej należy podejrzewać, że problem się powtórzy. Najwyższy odsetek przedwczesnego odklejenia się łożyska notuje się pomiędzy 24. a 26. tygodniem ciąży, z tendencją do obniżania wraz ze wzrostem wieku ciążowego. Może skończyć się krwotokiem i śmiercią kobiety ciężarnej, dlatego wymaga natychmiastowej interwencji.
Odklejenie łożyska – objawy
U znacznej większości ciężarnych (ponieważ aż w do 80% przypadków) w przebiegu przedwczesnego oddzielania się łożyska pojawia się krwawienie z dróg rodnych kobiety. Nie pojawia się ono jedynie w sytuacjach, w których krew gromadzi się między ścianą macicy a łożyskiem. Poza tym kobiety skarżą się na:
- ból brzucha;
- skurcze brzucha i macicy;
- nudności i wymioty;
- twardy brzuch;
- ogólne złe samopoczucie i wewnętrzny niepokój.
Przedwczesne odklejenie łożyska to poważne zagrożenie nie tylko dla kobiety ciężarnej, ale również dla dziecka. Dochodzi do niedotlenienia, co objawia się nieprawidłowościami w zapisie KTG, a w najgorszym wypadku obumarciem dziecka. Innymi skutkami przedwczesnego odklejenia łożyska są wstrząs hipowolemiczny, zaburzenia krzepnięcia krwi, udar maciczno-łożyskowy, uszkodzenie narządów matki oraz zator spowodowany płynem owodniowym. Badanie ultrasonograficzne w tej sytuacji ma ograniczone zastosowanie, ponieważ wynaczyniona krew może być pomylona z łożyskiem.
Diagnostyka odklejenia łożyska
Choć badanie USG ma ograniczone zastosowanie, wciąż pozostaje głównym standardem diagnostyki odklejonego łożyska. Dodatkowo należy monitorować KTG, czyli badanie czynności serca płodu i jego aktywności ruchowej.
Odklejenie łożyska – leczenie
Przedwczesne oddzielenie łożyska może mieć postać ograniczoną, o łagodnym przebiegu klinicznym, jak również postać ostrą, wymagającą szybkiej interwencji chirurgicznej. W pierwszym przypadku problem można bezpiecznie leczyć zachowawczo, natomiast w drugim rozwiązuje się go zwykle poprzez pilne cięcie cesarskie. Jeśli cesarka wykonywana jest w II trymestrze ciąży, obarczona jest wysokim ryzykiem śmierci noworodka.
Leczenie zachowawcze polega przede wszystkim na oszczędnym trybie życia. Pacjentka powinna jak najwięcej leżeć, unikać większej aktywności fizycznej oraz sytuacji stresowych, a także nawadniać się i zdrowo odżywiać.
Polecane produkty:
Omega 3 - czysty olej z Pachnotki zwyczajnej
Olej omega 3 to 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Uzupełnia codzienną dietę m.in. w mikroelementy, witaminę E, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Raba G., Przedwczesne odklejenie łożyska – czy istnieje alternatywa leczenia w II trymestrze ciąży?, Przegląd Menopauzalny, 4/2010.
- Bręborowicz G., Położnictwo i ginekologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2020.