Niepłodność to szeroki problem nie tylko medyczny, ale i społeczny. Definiuje się ją jako niemożność zajścia w ciążę mimo regularnego współżycia płciowego 3-4 razy w tygodniu, utrzymywanego przynajmniej 12 miesięcy. Jednocześnie nie można stosować żadnych środków zapobiegawczych. Według WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) niepłodność jest poważną chorobą zaliczaną do schorzeń cywilizacyjnych.
Niepłodność – przyczyny
Szacuje się, że problem niepłodności dotyczyć może aż 12% par w wieku prokreacyjnym. Niepłodność żeńska może wynikać z następujących przyczyn:
- zaburzenia jajeczkowania;
- niedrożność jajowodów;
- endometrioza;
- schorzenia pochodzenia infekcyjnego lub immunologicznego.
Czynnikami ryzyka są z kolei:
- przebyte operacje, zwłaszcza ginekologiczne i w obrębie jamy brzusznej (ale nie tylko);
- nieprawidłowy sposób odżywiania się;
- palenie papierosów;
- picie alkoholu;
- podeszły wiek;
- mięśniaki macicy lub nieprawidłowości w budowie tego narządu;
- nadmierny stres w życiu codziennym;
- ekspozycja na toksyny czy organiczne środki chemiczne;
- przyjmowanie niektórych leków;
- niektóre choroby układowe – w tym cukrzyca, przewlekłe zapalenie nerek, choroby układu krążenia, niedokrwistość czy choroby tarczycy.
Natomiast w przypadku mężczyzn przyczynami najczęściej są:
- urazy lub wrodzone wady jąder;
- żylaki powrózka nasiennego;
- problemy z gospodarką hormonalną;
- operacje przepukliny pachwinowej lub okolic krocza i jamy brzusznej.
Bez względu na płeć duże znaczenie w niepłodności mają infekcje w obrębie narządów miednicy mniejszej. U mężczyzn najczęściej diagnozuje się zapalenie jąder. Dodatkowo poważnym problemem jest niepłodność idiopatyczna, czyli taka, której przyczyny nie zostały zdiagnozowane.
Zobacz również: Leczenie niepłodności u kobiet.
Objawy niepłodności
Niepłodność jest specyficzną chorobą, ponieważ na ogół nie powoduje fizycznych dolegliwości, nie prowadzi do kalectwa i w żadnym razie nie zagraża życiu. Mimo tego objawia się psychicznie, co niejednokrotnie uznawane jest za gorsze od bólu fizycznego. W przypadku kobiet na niepłodność mogą wskazywać następujące czynniki (choć nie zawsze się one pojawiają):
- upławy;
- nieprawidłowe krwawienia, w tym różnice w długości kolejnych cyklów miesiączkowych;
- dolegliwości bólowe lub dyskomfort w podbrzuszu.
Zwykle świadczą one o chorobach narządów rodnych, np. endometriozie. U mężczyzn niekiedy można zauważyć problemy z oddawaniem moczu, co często wskazuje na przerost gruczołu krokowego. Także to zjawisko jest przyczyną niepłodności z męskiej strony. Niepokojące są również:
- brak ochoty na seks;
- zbyt małe lub zbyt duże jądra;
- problemy z erekcją;
- bóle jąder;
- zmiana koloru lub konsystencji ejakulatu i nasienia.
Bezpośrednim i najbardziej charakterystycznym objawem niepłodności jest jednak brak potomstwa pomimo długofalowych i prawidłowych starań.
Leczenie niepłodności
Leczenie niepłodności może trwać nawet od kilku do kilkunastu lat, w zależności od przyczyny. Przebieg terapii jest mocno zróżnicowany, może się okazać, że pomimo interwencji medycznej naturalne zapłodnienie nie będzie możliwe. Większość par decyduje się na zapłodnienie pozaustrojowe, a jeśli i to nie jest możliwe, na adopcję. Podstawą leczenia niepłodności są na ogół leki hormonalne połączone ze zmianą stylu życia.
Bezpłodność a niepłodność
Nie należy mylić bezpłodności z niepłodnością, ponieważ są to 2 zupełnie różne pojęcia. Bezpłodność odnosi się do całkowitej i trwałej niemożności poczęcia potomstwa, natomiast niepłodnością nazywamy stan, w którym partnerzy nie są w stanie począć dziecka mimo regularnych prób przez przynajmniej rok. Różnica wynika głównie z tego, że niepłodność możemy próbować leczyć, natomiast bezpłodność jest nieuleczalna.
Polecane produkty:
Koenzym Q10 bioalgi
Koenzym Q10 bioalgi to naturalny suplement o wysokiej jakości, zawiera związki które chronią organizm przed wolnymi rodnikami. Dodatkowo koenzym Q10 uczestniczy w każdym procesie fizjologicznym komórek organizmu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Przysławski J., Górna I., Florek E., Szymanowski K., Rola wybranych składników pożywienia w profilaktyce niepłodności u kobiet, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 2/2010.
- Koperwas M., Głowacka M., Problem niepłodności wśród kobiet i mężczyzn – epidemiologia, czynniki ryzyka i świadomość społeczna, Aspekty Zdrowia i Choroby, 2/2017.
- Łepecka-Klusek C., Pilewska-Kozak A., Jakiel G., Niepłodność w świetle definicji choroby podanej przez WHO, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2/2012.