Napar z szałwii to środek od wieków stosowany w ziołolecznictwie i medycynie alternatywnej. Nawet w dzisiejszych czasach w wielu gospodarstwach domowych znaleźć można herbatę lub susz z szałwii, który następnie wykorzystuje się do przyrządzania naparów. Jakie właściwości wykazują i jak je przygotować?
Szałwia lekarska – charakterystyka
Szałwia lekarska (Salvia officinalis L.) jest rośliną pochodzącą z obszaru śródziemnomorskiego, a uprawianą w środkowej Europie, Ameryce Północnej, Azji i Afryce. W umiarkowanych warunkach klimatycznych (panujących m.in. w Polsce) jest ona półkrzewem. To jedna z cenniejszych roślin olejkowych o właściwościach leczniczych. Jej liście wykorzystuje się jako środek przeciwzapalny, przeciwbakteryjny, ściągający. Znajduje szerokie zastosowanie w ziołolecznictwie i ma liczne wskazania, przy relatywnie małej liczbie przeciwwskazań do użycia. W składzie szałwii znaleźć można m.in.:
- do 3% olejku lotnego, zawierającego tujon, cyneol, kamforę czy pinen;
- garbniki;
- flawonoidy;
- kwasy organiczne;
- gorycze;
- witaminy – w szczególności witaminę B1, witaminę PP, witaminę C i witaminę A;
- składniki mineralne – w tym wapń, fosfor, żelazo, cynk, potas;
- trójterpeny;
- estriole.
Dzięki tak bogatemu i unikalnemu składowi znajduje zastosowanie w medycynie alternatywnej i domowej, jako naturalny środek wspomagający zdrowie. W tym celu przeważnie stosuje się napary z szałwii, które można wykorzystywać zarówno zewnętrznie (jako okłady, płukanki, dodatek do kąpieli, nasiadówka), jak i wewnętrznie (do picia).
Napar z szałwii – jak zrobić?
Aby przygotować napar z szałwii, wystarczy kupić suszone liście tej rośliny. Można znaleźć je w każdej aptece, sklepie zielarskim oraz w sklepach internetowych i ze zdrową żywnością. Susz dostępny jest także w ofercie każdego marketu spożywczego. Aby cieszyć się wysoką jakością szałwii, należy wybierać jednak wyłącznie herbaty sypane (te w torebce zawierają zwykle dodatkowo niepotrzebne resztki roślin i pochodzą z gorszych upraw) lub samodzielnie zebrać i ususzyć świeże liście.
Aby zrobić napar z szałwii należy 2 pełne łyżeczki suszu zalać około 150-200 ml wrzącej wody, a następnie przykryć napar i odstawić na około 10 minut do zaparzenia. Po tym czasie nadaje się on do bezpośredniego spożycia lub wykorzystania zewnętrznego.
Napar z szałwii – właściwości zdrowotne
Napar z szałwii można pić. Poprawia czynność układu trawiennego, obniża poziom glukozy we krwi, przeciwdziała zaparciom i niestrawności. Z tego względu często poleca się wypicie go po ciężkostrawnym, tłustym posiłku. Udowodniono, że ma działanie łagodzące i przeciwzapalne, dlatego stosuje się go jako płukankę do jamy ustnej. Zarówno celem jej odkażenia, jak i złagodzenia bólu gardła czy występujących stanów zapalnych. Z naparu można przyrządzać nasiadówki czy okłady, najczęściej przy różnego rodzaju infekcjach bakteryjnych i stanach zapalnych. Jego wypicie po ciężkim dniu łagodzi zmęczenie, uspokaja, niweluje negatywne konsekwencje silnego stresu. Wykazano, że napary z szałwii mają działanie antydepresyjne i tonizujące w stosunku do układu nerwowego.
Napar z szałwii stosuje się przy nadmiernej potliwości ciała. Można zarówno go pić, jak i okładać nim miejsca na ciele, których dotyczy wspomniany problem. Od wieków znane są bakteriobójcze właściwości tej rośliny. Napary mogą wspomagać gojenie się trudnych ran, w tym owrzodzeń żylakowatych nóg. Łagodzą objawy reumatyczne i kaszel. Można wykorzystywać je do wykonywania irygacji pochwy (po konsultacji z ginekologiem).
Napar z szałwii w kosmetologii
Napary z szałwii wykorzystywane są nie tylko celem poprawy zdrowia, ale i urody. Można stosować je jako płukanki do włosów i skóry głowy, ponieważ działają odświeżająco i wzmacniająco na cebulki włosów. Przy regularnym stosowaniu włosy stają się gęste i pełne blasku, spada również problem ich nadmiernego wypadania oraz łupieżu. Napar z szałwii stosowany jako tonik lub hydrolat przywraca skórze właściwe pH, odkaża ją i oczyszcza. Łagodzi ewentualne podrażnienia skóry oraz opóźnia procesy starzenia się skóry.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Lamer-Zarawska E., Kowal-Gierczak B., Niedworok J., Fitoterapia i leki roślinne, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Zawiślak G., Ocena plonowania szałwii lekarskiej w drugim roku uprawy, Hortorum Cultus, 2/2003.
- Gajewska A., Krajnik M., Szałwia w leczeniu nadmiernej potliwości u pacjentki z zaawansowaną chorobą nowotworową, Polska Medycyna Paliatywna, 5/2006.
- 1. Zdrojewicz Z., Pypno D., Bugaj B., Cabała K., Waracki M., Próby zastosowania szałwii w leczeniu zaburzeń poznawczych i choroby Alzheimera, Postępy Fitoterapii, 4/2015.