Witamina PP (inaczej: niacyna lub witamina B3) to nazwa stosowana dla 2 związków o podobnej aktywności biologicznej – kwasu nikotynowego oraz nikotynamidu. Jako że należą one do grona witamin z grupy B, bardzo dobrze rozpuszczają się w wodzie. Witamina PP może w niewielkim stopniu być syntezowana przez organizm człowieka, jednak codziennie należy ją dostarczać wraz z pożywieniem.
Witamina PP – charakterystyka
Niacyna to łatwo rozpuszczalna w wodzie i alkoholu witamina, znana również jako witamina B3 lub witamina PP. Termin niacyna odnosi się do kwasu nikotynowego i amidu kwasu nikotynowego. Oba te związki są substratami procesu syntezy koenzymu dinukleotydu nikotynoamidoadenylowego NAD+ i jego ufosforylowanej postaci NADP+. Dzienne zapotrzebowanie na witaminę PP zmienia się w zależności od płci, wieku i stanu zdrowia. Podstawowe zalecane dawkowanie jest następujące:
- niemowlęta – 2-5 mg;
- dzieci do 8 lat – 8 mg;
- dzieci 9-13 lat – 12 mg;
- dzieci 14-18 lat – 14-16 mg;
- dorosłe kobiety – 14 mg;
- dorośli mężczyźni – 16 mg;
- kobiety w ciąży – 18 mg;
- kobiety karmiące piersią – 17 mg.
Metabolity omawianej witaminy są wydalane wraz z moczem, nie kumulują się w organizmie.
Witamina PP – źródła
Najbogatszymi źródłami niacyny są:
- mięso i podroby;
- ryby;
- orzechy;
- ziemniaki;
- zielone warzywa liściaste, np. szpinak, kapusta, szczaw, natka pietruszki;
- produkty zbożowe.
W niewielkich ilościach występuje w kawie i herbacie. Należy jednak pamiętać, że witamina B3 pochodząca z produktów roślinnych jest bardzo słabo przyswajalna i tylko 25% zostaje wykorzystane przez organizm. Istotne jest również spożycie produktów będących źródłem tryptofanu, z którego, z udziałem bakterii jelitowych, niacyna jest produkowana w przewodzie pokarmowym. Tryptofan można znaleźć w największych ilościach w rybach, chudym mięsie, mleku i jego przetworach oraz Spirulinie.
Witamina PP – funkcje
Witamina PP uczestniczy w przemianach białek, węglowodanów, syntezie kwasów tłuszczowych i cholesterolu. Wpływa na prawidłowy stan skóry oraz funkcjonowanie układu nerwowego i układu pokarmowego. Może stanowić ochronę przed miażdżycą i jej powikłaniami, ponieważ wykazano, że zwiększa ona zawartość cholesterolu HDL we krwi, a obniża stężenie triglicerydów, VLDL, LDL. Przeciwmiażdżycowe działanie niacyny wynika ponadto z jej wpływu na syntezę adiponektyny.
Witamina B3 jest prekursorem dwóch kluczowych koenzymów: dinukleotydu nikotynoamidoadeninowego (NAD) oraz jego fosforanu (NADP). Koenzymy te biorą udział w ponad 50 reakcjach utleniania i redukcji w podstawowych dla organizmu procesach katabolicznych (takich jak glikoliza, cykl Krebsa) oraz w procesach anabolicznych (np. w syntezie kwasów tłuszczowych, cholesterolu, hormonów steroidowych). Dodatkowo NAD uczestniczy w modyfikacji potranslacyjnej białek, reguluje stężenie jonów wapnia, kontroluje mechanizmy naprawy DNA.
Witamina PP – niedobór
Długotrwały niedobór niacyny powoduje pelagrę, która odznacza się zapaleniem skóry, zaburzeniami psychicznymi i biegunką. Deficyt niacyny może objawiać się szorstkością i przebarwieniami skóry oraz błon śluzowych jamy ustnej i języka, a także bólami głowy, depresją i zaburzeniami lękowymi. U niektórych osób pojawia się zwolnienie metabolizmu, co zwiększa ryzyko nadwagi i otyłości.
Nadmiar witaminy PP
Niacyna ulega metabolizowaniu w organizmie i wydalaniu wraz z moczem, dlatego jeśli pochodzi ze źródeł pokarmowych, praktycznie nie istnieje ryzyko jej nadmiaru. Pojawia się ono w momencie nieprawidłowej, nadmiernej suplementacji. Wówczas pierwszym objawem nadmiaru jest uczucie gorąca w górnej części ciała i zaczerwienienie twarzy. Długoterminowo mogą pojawić się cechy hepatotoksyczności oraz wzrasta ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2.
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Różańska D., Ilow R., Regulska-Ilow B., Wpływ procesów kulinarnych na zawartość wybranych witamin w żywności. Cz. II. Tiamina, Ryboflawina, Niacyna, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 3/2013.
- Nagalski A., Bryła J., Zastosowanie niacyny w terapii, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 61/2007.
